Έτοιμοι για κατασκήνωση;

Πότε είναι έτοιμο;
Η καλύτερη ηλικία για να συμμετέχει ένα παιδί στο πρόγραμμα της κατασκήνωσης είναι μετά τα 6 ή 7 του χρόνια. Σε αυτήν την ηλικία έχει ήδη πραγματοποιηθεί η πρώτη κοινωνική ένταξη του παιδιού στο σχολικό περιβάλλον, ξέρει να αυτοεξυπηρετείται, μπορεί να κάνει πράγματα μόνο του, μπορεί να υπακούει σε κανόνες και να ακολουθεί οδηγίες. Ένας άλλος πολύ σημαντικός παράγοντας που δείχνει ότι ένα παιδί είναι έτοιμο για κατασκήνωση είναι να έχει μάθει να αποχωρίζεται τους γονείς του. Όλα αυτά όμως δεν εξαρτώνται πάντα από την ηλικία του παιδιού, αλλά και από την προσωπικότητά του, το βαθμό ωριμότητας και τον τρόπο που έχει μεγαλώσει.

• Προσοχή: Η κατασκήνωση δεν είναι η καλύτερη λύση για ένα παιδί ιδιαίτερα προσκολλημένο στους γονείς του, γιατί πιθανό να αναπτύξει πιο έντονο άγχος αποχωρισμού. Επίσης δεν ενδείκνυνται σε ευαίσθητες περιόδους στη ζωή του παιδιού, όπως στην περίπτωση διαζυγίου ή όταν υπάρχει νέο αδερφάκι.

10 βήματα για ανώδυνη προσαρμογή!
Για κάποιους γονείς η κατασκήνωση αποτελεί αναγκαστική λύση αν και οι δύο εργάζονται και δεν υπάρχει κανείς να προσέχει το παιδί το καλοκαίρι. Το μικρό σας ωστόσο δεν πρέπει να καταλάβει ότι το στέλνετε κατασκήνωση επειδή δεν έχετε πού αλλού να το αφήσετε. Αποφύγετε δηλαδή να του ανακοινώνετε ξαφνικά ότι θα το γράψετε σε μια κατασκήνωση επειδή εσείς το αποφασίσατε ή επειδή δεν γίνεται αλλιώς. Είναι σημαντικό να παρουσιάσετε την κατασκήνωση σαν μια εναλλακτική πρόταση που θα του εξασφαλίσει διασκέδαση, παρέα και μοναδικές εμπειρίες. Σε περίπτωση πάντως που πρόκειται να πάει κατασκήνωση πρώτη φορά, είναι σημαντικό για την ομαλότερη προσαρμογή του να έχετε υπόψη τα παρακάτω:

1. Αναζητήστε παρέα: Καλό είναι να επιλέξετε μια κατασκήνωση όπου ξέρετε ότι το παιδί σας θα βρει φίλους ή πρόσωπα που γνωρίζει ήδη. Γενικά η παρουσία ενός φίλου, συμμαθητή ή συγγενή μπορεί να βοηθήσει το παιδί να ξεπεράσει την αμηχανία των πρώτων ημερών πιο εύκολα. Γι’ αυτό φροντίστε να συζητήσετε εγκαίρως με τους γονείς παιδιών που θα μπορούσαν να πάνε κατασκήνωση μαζί με το δικό σας.

2. Επισκεφθείτε από πριν τις εγκαταστάσεις μαζί με το παιδί: Ένα περιβάλλον που βλέπει για πρώτη φορά μπορεί να αγχώσει το μικρό σας. Γι’ αυτό, πριν το γράψετε σε κάποιο πρόγραμμα, φροντίστε να το πάρετε μαζί σας και να ενημερωθείτε παρέα για όλες τις δραστηριότητες. Καλό είναι να επιλέξετε μια κατασκήνωση που στο πρόγραμμά της θα συμπεριλαμβάνονται δραστηριότητες που ξέρετε ότι θα αρέσουν στο παιδί σας.

3. Μην ωραιοποιείτε την πραγματικότητα: Αποφύγετε να υπερβάλλετε κάθε φορά που προσπαθείτε να περιγράψετε πώς θα περνάει το παιδί στην κατασκήνωση. Μην πείτε π.χ. ότι «όλη μέρα θα παίζετε», γιατί η κατασκήνωση δεν είναι μόνο παιχνίδι. Προσπαθήστε να είστε ειλικρινείς και σαφείς στις περιγραφές σας, προετοιμάζοντας το παιδί και για πράγματα που ίσως δεν του αρέσουν. Βεβαιωθείτε ότι έχει αποκτήσει ρεαλιστική εικόνα για το πώς θα περνάει τη μέρα του, ώστε να μη διαψευσθούν οι προσδοκίες του.

4. Μπείτε σε φάση προετοιμασίας: Δύο εβδομάδες πριν πάει το παιδί κατασκήνωση, ξεκινήστε πιο συστηματική εξάσκηση στα θέματα υγιεινής και κανόνων. Π.χ. καλό είναι να μάθει να στρώνει το κρεβάτι του ή να κάνει μπάνιο μόνο του ώστε να είναι καλύτερα προετοιμασμένο.

5. Δώστε σημασία στις ανησυχίες του: Αποφύγετε εκφράσεις όπως «μην ανησυχείς» ή «όλα θα πάνε καλά» κάθε φορά που το παιδί εκφράζει τους προβληματισμούς του. Ακούστε προσεχτικά τις ερωτήσεις του και απαντήσετε σε αυτές όσο αυτονόητες ή ασήμαντες κι αν σας φαίνονται. Καλό είναι να συζητήσετε προετοιμάζοντάς το για τις πιθανές λύσεις που πρέπει να εξετάζει κάθε φορά που θα έρχεται αντιμέτωπο με κάτι που το προβληματίζει.

6. Βοηθήστε το να λογικοποιήσει;;;; το χρόνο: Εξηγήστε του πότε θα το παίρνετε τηλέφωνο και κάθε πότε θα πηγαίνετε να το βλέπετε. Καλό είναι πάντως, αν είναι η πρώτη φορά που το παιδί σας πάει κατασκήνωση, να επιλέξετε το πιο σύντομο σε διάρκεια πρόγραμμα που υπάρχει.

7. Κρατήστε επαφή: Αν και δεν χρειάζεται να τηλεφωνείτε συνεχώς για να δείτε αν το παιδί σας είναι καλά, από την άλλη πάλι μην αποφεύγετε να του τηλεφωνείτε από φόβο μήπως το ακούσετε στενοχωρημένο ή σας πει ότι θέλει να το πάρετε. Είναι σημαντικό πάντως να κρατάτε τακτική τηλεφωνική επαφή με τον ομαδάρχη, ρυθμίζοντας μαζί του κάθε πότε θα παίρνετε το παιδί τηλέφωνο.

8. Βάλτε μέτρο στην ανησυχία σας: Κάθε φορά που μιλάτε στο παιδί από το τηλέφωνο ή κατά τη διάρκεια του επισκεπτηρίου φροντίστε να είστε θετικοί, αποφεύγοντας τις ερωτήσεις που φανερώνουν ανησυχία του στυλ: «έφαγες;», «κοιμήθηκες καλά;», «βήχεις;», γιατί έτσι του μεταδίδετε το άγχος σας. Αντίθετα, προσπαθήστε να συζητάτε και να το ρωτάτε για πράγματα ευχάριστα όπως «τι παιχνίδια παίξατε σήμερα;» ή «πώς λένε τον καινούριο σου φίλο;»

9. Δείξτε συνέπεια στο επισκεπτήριο: Έχει εξαιρετική σημασία για το παιδί σας που το περιμένει πώς και πώς. Δεν υπάρχει χειρότερο πράγμα για ένα παιδάκι από το να βλέπει όλους τους άλλους γονείς εκτός από τους δικούς του. Κατά τη διάρκεια των επισκέψεων προσπαθήστε να κρατάτε ψύχραιμη και θετική στάση και αποχαιρετίστε το αποφεύγοντας τις συγκινήσεις. Με τον τρόπο αυτόν περνάτε στο παιδί σας το μήνυμα ότι έχετε εμπιστοσύνη τόσο στο ίδιο όσο και τους ανθρώπους της κατασκήνωσης.

10. Μη βιάζεστε να επέμβετε: Εάν το παιδί παραπονιέται ότι δεν περνάει καλά, πράγμα εξαιρετικά συνηθισμένο τις πρώτες μέρες, μιλήστε με τον ομαδάρχη που θα σας εξηγήσει ακριβώς πώς είναι τα πράγματα. Κάποια παιδιά, ενώ δεν έχουν κανένα πρόβλημα, έχουν την τάση να παραπονιούνται ή τα πιάνει νοσταλγία όταν βλέπουν ή μιλούν με τους γονείς τους. Αν όντως υπάρχει πρόβλημα, συζητήστε με τον ομαδάρχη που μπορεί να βοηθήσει το παιδί να ξεπεράσει το επεισόδιο νοσταλγίας και να το διευκολύνει στην προσαρμογή του.
Αν όμως η νοσταλγία επιμένει και το παιδί είναι πραγματικά στενοχωρημένο και αναστατωμένο, πρέπει να το πάρετε. Μη βλέπετε όμως αυτήν την αποχώρηση σαν μια αποτυχία του παιδιού. Τονίστε ότι ακόμα και οι λίγες μέρες που έμεινε στην κατασκήνωση ήταν ένα κατόρθωμα και ότι την επόμενη φορά πιθανό να τα καταφέρει καλύτερα!

Τι θα πάρει μαζί
• Φτιάξτε τη βαλίτσα μαζί με το παιδί (ποτέ μόνοι σας), αφού πρώτα ετοιμάσετε μια λίστα με όλα τα απαραίτητα που χρειάζεται να πάρει μαζί.
• Δώστε του όλες τις οδηγίες που χρειάζεται για το πώς θα χρησιμοποιεί καθετί και βεβαιωθείτε ότι ξέρει πού βρίσκεται το κάθε πράγμα στη βαλίτσα του.
• Φροντίστε να πάρει μαζί του ρούχα άνετα και κατάλληλα για τις συνθήκες της κατασκήνωσης, γιατί αυτό που χρειάζεται είναι να έχει ελευθερία κινήσεων (εννοείται ότι δεν θα του βάλετε μέσα στη βαλίτσα ρούχα ακριβά ή επώνυμα).
• Μην επιτρέπετε στο παιδί να πάρει μαζί αντικείμενα μεγάλης αξίας όπως ρολόγια, κοσμήματα, ακριβή φωτογραφική μηχανή.
• Καλό θα ήταν να μην έχει ούτε ηλεκτρονικά παιχνίδια, αφού η όλη ουσία της κατασκήνωσης είναι η επαφή, οι δραστηριότητες και το παιχνίδι με την ομάδα.
• Αν και συνήθως δεν χρειάζεται να έχει μαζί του χρήματα, τρόφιμα ή κινητό τηλέφωνο, ενημερωθείτε από τους υπεύθυνους για την πολιτική που εφαρμόζουν.

ΤΗΣ ΦΛΩΡΑΣ ΚΑΣΣΑΒΕΤΗ
ΜΕ ΤΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΤΗΣ ΣΟΦΙΑΣ ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ, ΨΥΧΟΛΟΓΟΥ- ΨΥΧΟΠΑΙΔΑΓΩΓΟΥ

Δημοσίευση: Ιουλίου 13, 2009