Η φύση

Delia Steinberg Guzmάn,
Πρόεδρος του Διεθνούς Οργανισμού Νέα Ακρόπολη, Σταυρός των Παρισίων του Πανεπιστημίου της Σορβόνης σε Επιστήμες, Τέχνες και Γράμματα

Τίποτα δεν είναι πιο φυσικό στον άνθρωπο από τη Φύση. Όχι όμως φυσικό με το φιλοσοφικό νόημα του ζητήματος, δηλαδή ως ανταπόκριση σε ένα διατεταγμένο σχέδιο εξέλιξης που υπαγορεύεται από το θείο νόμο. Φυσικό με το ανθρώπινο νόημα, δηλαδή ότι όλα είναι στην υπηρεσία του ανθρώπου. Όλα υπάρχουν απλά και μόνο για την εξυπηρέτησή του ή για να έχει ο άνθρωπος όφελος από αυτά. Όλα τα βασίλεια τα κατώτερα από τον άνθρωπο, που συνυπάρχουν μαζί μας στο χώρο της ίδιας της Φύσης, βρίσκονται στη διάθεση του ανθρώπου.

Οι πέτρες σίγουρα μπορούν να χρησιμοποιηθούν. Τα φυτά είναι καλά για να τα τρώμε ή για να φτιάχνουμε πράγματα με αυτά. Τα ζώα τα τρώμε -φυσικά- ή τα αξιοποιούμε σε διάφορες δουλειές. Η γη είναι για να βλασταίνουν οι σπόροι που ρίχνουμε σ' αυτήν ή για να προμηθευόμαστε τους κρυφούς της θησαυρούς με τη μεγαλύτερη δυνατή ταχύτητα και ευκολία.

Έχω ακόμα ακούσει να λένε ότι τ' αστέρια στον ουρανό είναι φωτάκια που έβαλε ο Θεός για να οδηγεί τον άνθρωπο στο νυχτερινό του δρόμο. Αν αυτό το τελευταίο είναι ποίηση, έχει καλώς. Αν όμως είναι κοσμοθεωρία -και πολύ φοβάμαι κάτι τέτοιο- καταλήγουμε στο ότι τ' αστέρια δεν έχουν τίποτα άλλο να κάνουν από το να φωτίζουν, γιατί οι άνθρωποι -ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ, το πιο τέλειο ον της δημιουργίας- δεν μπορούν
αλλιώς να δουν καλά στη διάρκεια της νύχτας...

Κάτω απ' αυτό το χρώμα του κρυστάλλου είναι σαν να πέφτουμε παγιδευμένοι στο παιχνίδι της Μάγια, μακριά από το να μάθουμε το ανοιχτό βιβλίο της Φύσης και σαν να καταστρέφουμε τα φύλλα και τα εξώφυλλά του χωρίς τον παραμικρό οίκτο και χωρίς κανένα όφελος.

Η Φύση είναι το φυσικό σκηνικό όπου μπορούμε να πραγματοποιήσουμε τις εμπειρίες της συγκεκριμένης στιγμής που ζούμε. Όχι μόνο εμείς οι άνθρωποι, αλλά και οι πέτρες, τα φυτά, τα ζώα, τα άστρα... επίσης ζουν, βιώνουν κι εκφράζονται μέσα σ' αυτόν τον κόσμο. Ο άνθρωπος είναι μόνο ένα σκαλοπάτι παραπάνω μέσα στα πολλά που διαμορφώνουν τη μεγάλη κλίμακα της εξέλιξης. Και ποιος ξέρει αν δεν υπάρχουν άλλα όντα στη Φύση που είναι ανώτερα από τον άνθρωπο και που η όρασή μας δεν μπορεί να τα διακρίνει; Θα ρωτούσε όμως κανείς: "αν μπορούμε να δούμε τόσα πράγματα, γιατί να μη βλέπουμε κι αυτό που είναι ανώτερο από μας;"

Όμως η ύλη υιοθετεί πολλαπλές -σχεδόν άπειρες- μορφές δημιουργίας. Μερικές είναι συγκεκριμένες και ορατές περισσότερο, άλλες λιγότερο και περνούν ασύλληπτες μπροστά απ' τα μάτια μας. Όταν το φως του ήλιου πλημμυρίζει τον ουρανό και μας τυφλώνει, θα έπρεπε να λέμε ίσως ότι τα αστέρια δεν υπάρχουν; Κι όταν η νύχτα καλύπτει με επιτήδεια σκοτεινιά το περιβάλλον μας και τότε λάμπουν τα αστέρια, θα έπρεπε να λέμε ότι δεν υπάρχουν τα χρώματα; Υπάρχουν στιγμές που κάποια πράγματα φαίνονται κι άλλα όχι. Υπάρχουν στιγμές που κάποια πράγματα εκδηλώνονται κι άλλα όχι. Όμως όλα ζουν. Εξαρτάται από τη στιγμή και βέβαια από τη δική μας ικανότητα παρατήρησης, κατανόησης και εξέλιξης.

Δεν αρκεί να βλέπουμε για να καταλαβαίνουμε. Η έλλειψη κατανόησης και σοφίας μειώνει σε πολύ μεγάλο βαθμό την όραση. Γι' αυτόν που η ζωή είναι ζήτημα υλικής διαβίωσης η φύση είναι ένα μουγκό στοιχείο.

Γι' αυτόν που το εσωτερικό ξύπνημα έχει αρχίσει να εκδηλώνεται, η φύση είναι -όπως λέγαμε πριν κι όπως έλεγαν τόσοι- ένα ανοιχτό βιβλίο που παρουσιάζει μια αμέτρητη δόση γνώσεων. Ένα φύλλο δέντρου ειδωμένο με αδιαφορία δεν λέει τίποτα, όμως πολλά μπορούμε να διδαχτούμε, αν το παρατηρήσουμε προσεκτικά. Έτσι εμφανίζονται χίλιες και μία ευφυείς λεπτομέρειες που μας υποδεικνύουν καθαρά τον τρόπο ζωής αυτού του φύλλου. Το χρώμα, η μορφή, το μέγεθος, οι νευρώσεις, ο τρόπος που παίρνει αέρα και ήλιο, όλα αυτά είναι ζωτικές και ενδεικτικές όψεις της διάνοιας που κυβερνάει αυτό το ζωντανό ον.

Έτσι, είναι πιθανόν εμείς οι άνθρωποι, οι τυφλωμένοι από τη Μάγια, να μη βλέπουμε ανώτερες από τη δική μας μορφές ζωής, για τον απλό λόγο ότι βλέπουμε τη φύση με την αδιαφορία της άγνοιας. Αρκεί να απαλλαγούμε κάπως από την αποχαύνωση για να καταλάβουμε. Όπως στην πέτρα κυοφορείται η μελλοντική κίνηση του δέντρου, όπως στα φυτά κυοφορείται η μελλοντική ευαισθησία του ζώου, όπως στο ζώο κυοφορείται η μελλοντική ανθρώπινη διάνοια, έτσι και στον άνθρωπο κυοφορείται η μελλοντική σοφία του υπερανθρώπου.

Αρκεί να απαλλαγούμε κάπως από την αποχαύνωση για να δονήσει το μέλλον μέσα μας. Αρκεί να ανοίξουμε μόνο τα μάτια μας για να διαπιστώσουμε ότι ο άνθρωπος, φορτωμένος με τόσες και τόσες ατέλειες, δεν μπορεί να είναι το τελευταίο και πιο τελειοποιημένο μοντέλο της φύσης. Αρκεί να θελήσουμε για να καταλάβουμε ότι αν μέσα μας μπορέσουμε να δούμε ίχνη από το μέλλον, αυτό το μέλλον θα μπορεί πια να υπάρχει πλασμένο σε κάποιο μέρος, σε κάποια διάσταση, σε κάποιο κλειδί της ίδιας της φύσης μας, που αυτή τη στιγμή μας διαφεύγει. Ουρανός και γη είναι τα σκηνικά της φύσης. Στη μέση βρίσκονται οι άπειρες μορφές ζωής που εκφράζονται. Από τον ουρανό εξάγουν την κοσμική δύναμη του αστρικού μυστηρίου, του μυστηρίου του μέλλοντος.

Στη γη βυθίζουν τις ρίζες τους στο άλλο μυστήριο που μας διαφεύγει, στο μυστήριο της συγκρότησης της ύλης. Έχουμε όλες τις μορφές ζωής -όπως λέει ο Πλάτων- λίγο από την κάθε μια, λίγο από ύλη και λίγο από πνεύμα, και κουβαλάμε στις πλάτες μας το δράμα που είναι να πετύχουμε τη σωστή ισορροπία μεταξύ του ενός και του άλλου μέρους. Όλες οι μορφές ζωής -συμπεριλαμβάνοντας και μας τους ανθρώπους- έχουν μια μητέρα και έναν πατέρα. Η μητέρα είναι η οριζόντια γη, γενναιόδωρη και δότρια τροφής, ικανή να μας φιλοξενήσει στους κόλπους της και να θυσιαστεί σιωπηλά για να ικανοποιήσει τις ανάγκες μας.

Ο πατέρας είναι ο κατακόρυφος ουρανός, αυτός που μας καλεί προς τα πάνω, υποχρεώνοντάς μας να σηκώσουμε τα μάτια, είναι αυτός που δεν μας καλύπτει, αλλά αυτός που απαιτεί από εμάς θυσίες, αυτός που δεν μας δίνει διευκολύνσεις, αλλά αυτός που υπόσχεται υγιείς δυσκολίες. "Με ορμή προς τα άστρα". Όλα στη φύση δονούνται και τραγουδούν. Τίποτα δεν είναι σε ηρεμία. Όλα κατευθύνονται προς κάποιο μέρος, όλα εκπληρώνουν τον προορισμό τους. Γι' αυτό ο Πυθαγόρας μάς μιλούσε για "τη μουσική των σφαιρών", για την κίνηση των άστρων και για τη συμφωνία που αυτά εξασφαλίζουν με την περιστροφή των ουράνιων σωμάτων τους.

Η γήινη φύση μας δονείται και τραγουδάει. Και σ' αυτήν υπάρχουν ειδικοί ήχοι που διαμορφώνουν το ρυθμό της ίδιας τους της κίνησης. Έχετε μείνει καμιά φορά σε απόλυτη σιωπή, ακούγοντας μόνο τον ψίθυρο της Φύσης; Όχι της φύσης που είναι ιδεατό κατασκεύασμα των ανθρώπων, όχι το θόρυβο των μεγάλων πόλεων, όχι το θόρυβο των μηχανών.

Έχετε ακούσει το φυσικό ήχο του ανέμου, του φυλλώματος των δέντρων, των κυμάτων της θάλασσας, των χιλιάδων ζωυφίων που βρίθουν γύρω μας χωρίς να το αντιλαμβανόμαστε; Αυτοί που ξέρουν λένε ότι η Φύση μας, η Γη μας, τραγουδάει τον ήχο που ονομάζουμε ΦΑ... Η μουσική μας κλίμακα βασίζεται σε επτά ήχους: ντο, ρε, μι, φα, σολ, λα και σι. Επτά ήχοι που αντιστοιχούν σε επτά χρώματα. Το δικό μας, αυτό της Φύσης μας, αυτό που είμαστε σε θέση να συλλάβουμε είναι ο ενδιάμεσος ήχος, που είναι επίσης ο ήχος του σταυρωμένου στο χώρο ανθρώπου, με τρεις ήχους από κάτω και τρεις ήχους προς τα πάνω, με ένα μέρος του δρόμου να έχει ήδη διανυθεί και να απομένει να διανυθεί το άλλο. Αυτή είναι η Φύση.

Αρκεί ν' απαλλαγούμε κάπως από την αποχαύνωση για να την ακούσουμε να τραγουδάει. Αυτή είναι ζωντανή. Είναι η δική μας πηγή υλικής ζωής. Σ 'αυτήν προστατεύεται η Μάγια, παίζοντας μ' αυτήν και με μας. Τίποτα το πιο φυσικό.

Μοιράσου το στο Facebook

Δημοσίευσε το στο Twitter

Δημοσίευση: Αυγούστου 09, 2009