Ψηφιακή τηλεόραση: Τι πρέπει να ξέρετε

Κατακλυσμός ειδήσεων και πληροφοριών για την ψηφιακή τηλεόραση. Ενας καινούργιος κόσμος γεννιέται με την τηλεοπτική εικόνα να έχει κυρίαρχο ρόλο και λόγο στις εξελίξεις.
Η ψηφιακή τηλεόραση μπήκε στην καθημερινότητά μας, μας αναγκάζει να γνωρίσουμε νέες λέξεις και όρους. Digital, broadcaster, MPEG 4, πάροχος δικτύου, αποκωδικοποιητής. Λέξεις και έννοιες οι οποίες για μεγάλο μέρος του πληθυσμού αποτελούν ακόμη ένα σταυρόλεξο που θα κληθεί να λύσει το επόμενο διάστημα. Η ψηφιακή τηλεόραση είναι ήδη εδώ. Εκπέμπει με τρία θεματικά κανάλια από την ΕΡΤ, εκπέμπει μέσω του Digea τα σήματα των επτά ιδιωτικών καναλιών πανελλαδικής εμβέλειας στον Κορινθιακό κόλπο, στη Θεσσαλονίκη και σε πόλεις της Κεντρικής Μακεδονίας.

Πριν πατήσετε το on στον ψηφιακό δέκτη σας, ενημερωθείτε για την ψηφιακή τηλεόραση, τις απαιτήσεις για τη λήψη του σήματος και τις καινούργιες συνήθειες που φέρνει. Η «Espresso της Κυριακής» απαντά σε δέκα συν πέντε ερωτήσεις για ανυποψίαστους και υποψιασμένους πολίτες της νέας ψηφιακής εποχής.


1) Τι είναι ψηφιακή τηλεόραση;Το μέλλον της τηλεόρασης. Το σήμα εκπέμπεται με διαφορετική τεχνολογία, την ψηφιακή. Με αυτόν τον τρόπο η εικόνα και ο ήχος καταλαμβάνουν πολύ μικρότερη χωρητικότητα και έτσι απελευθερώνεται πολύτιμο φάσμα συχνοτήτων. Η επίγεια ψηφιακή τηλεόραση στην παρούσα φάση είναι απλώς η μετατροπή της εκπομπής του σήματος από αναλογική σε ψηφιακή, δηλαδή το σήμα είναι κωδικοποιημένο σε μικρότερο χώρο. Στα θετικά της είναι η πολύ καλύτερη ποιότητα εικόνας και ήχου. Αργότερα προβλέπεται να αναπτυχθούν νέες υπηρεσίες στην επίγεια ψηφιακή τηλεόραση, να γίνει πράξη η «υπόσχεση» για διαδραστικές υπηρεσίες, για λήψη υπηρεσιών δημοσίου ή εμπορικού συμφέροντος στην οθόνη της TV.

2) Ποιος και γιατί αποφάσισε να σταματήσει η αναλογική τηλεόραση;Το «σβήσιμο» του αναλογικού σήματος είναι απόφαση της παγκόσμιας αγοράς. Υιοθετήθηκε σε όλον τον κόσμο και από όλες τις κυβερνήσεις. Ορόσημο για τη Διεθνή Ενωση Τηλεπικοινωνιών (ITU) είναι το 2015, στην Ευρωπαϊκή Ενωση αποφασίστηκε η οριστική διακοπή να πραγματοποιηθεί το 2012, αν και είναι φανερό πως πολλά από τα κράτη της Ευρώπης θα «σβήσουν» την αναλογική τηλεόραση το 2015. Το πέρασμα από την αναλογική εικόνα στην ψηφιακή σημαίνει μια πραγματική επανάσταση στη βιομηχανία εικόνας και ήχου, τόσο οικονομικά όσο και τεχνολογικά.

3) Ποια η διαφορά της επίγειας ψηφιακής από τη δορυφορική;Η επίγεια μεταδίδεται μέσω του δικτύου επίγειων πομπών όπως ακριβώς η αναλογική τηλεόραση. Για την εκπομπή απαιτείται μικρότερη χωρητικότητα και λιγότεροι πομποί που δίνουν καλύτερα αποτελέσματα.

4) Τι είναι η «μετάβαση», το switchover;Με τον όρο «μετάβαση» εννοούμε το διάστημα μέχρι την οριστική διακοπή της αναλογικής τηλεόρασης. Αυτήν την περίοδο συνυπάρχει το αναλογικό με το ψηφιακό σήμα και κανονικά θα πρέπει να γίνει ευρεία ενημερωτική καμπάνια του πληθυσμού. Μόλις αρχίσουν οι ψηφιακές εκπομπές των δικτύων δεν υπάρχει περίπτωση να δούμε στη συσκευή μας «χιόνια». Αν δεν διαθέτουμε αποκωδικοποιητή ή ψηφιακή TV, απλώς θα βλέπουμε μαύρο.


Αποκωδικοποιητής
5) Τι χρειάζεται για να δούμε ψηφιακή τηλεόραση;Επειδή ψηφιακό είναι μόνο το τηλεοπτικό σήμα που εκπέμπεται, για να γίνει λήψη της τηλεοπτικής εικόνας απαιτείται αποκωδικοποιητής. Ο ψηφιακός δέκτης λαμβάνει το σήμα και το αποκωδικοποιεί ώστε να είναι ορατό στις συμβατικές τηλεοπτικές συσκευές. Οι συσκευές των τριών τελευταίων χρόνων έχουν ενσωματωμένο ψηφιακό δέκτη και άρα δεν απαιτείται ξεχωριστός αποκωδικοποιητής.

6) Χρειάζεται αποκωδικοποιητής και τι είδους για καθεμία τηλεοπτική συσκευή στο σπίτι;Η πρώτη απάντηση που δίνουν οι τεχνικοί του Digea είναι ναι, για κάθε τηλεοπτική συσκευή χρειάζεται άλλος αποκωδικοποιητής. Ομως σύμφωνα με άλλους τεχνικούς, αν αγοράσετε αποκωδικοποιητή με διπλή ή τριπλή έξοδο, τότε καλύπτεται η ψηφιακή λήψη για όλες τις τηλεοπτικές συσκευές. Φυσικά, θα υπάρχουν περισσότερα καλώδια στο σπίτι.

7) Ο αποκωδικοποιητής ή η τηλεόραση που έκανε λήψη της ERT Digital πρέπει να αντικατασταθούν;Ο αποκωδικοποιητής τεχνολογίας MPEG 2 είναι ουσιαστικά άχρηστος, εκτός αν διαθέτει υποδοχή για τη λήψη ειδικής κάρτας. Η μόντουλα, όπως λέγεται, μπορεί να μπει στην υποδοχή ενός προηγμένου αποκωδικοποιητή παλιάς τεχνολογίας MPEG 2 και να μετατραπεί σε MPEG 4. Το ίδιο μπορεί να συμβεί και με τις τηλεοπτικές συσκευές που αποκωδικοποιούν το τηλεοπτικό σήμα σε MPEG 2. Το βέβαιο είναι ότι τεχνολογία με MPEG 2 δεν λαμβάνει σήμα σε MPEG 4, ενώ συμβαίνει το αντίθετο.

8) Πρέπει να πετάξουμε την παλιά συσκευή μας;Οχι, σε καμία περίπτωση. Ενας αποκωδικοποιητής αρκεί. Πρέπει μόνο να είναι τεχνολογίας MPEG 4 και όχι MPEG 2. Η διαφορά των δύο είναι ότι το MPEG 4 είναι νεότερης τεχνολογίας και επιτρέπει το ανέβασμα περισσοτέρων τηλεοπτικών σημάτων σε μόνο μία συχνότητα.

9) Χρειαζόμαστε άλλη κεραία;Οχι, δεν χρειάζεται άλλη κεραία, ίσως χρειαστεί να μετακινηθεί λόγω της μικρής διαφοράς στη λήψη του αναλογικού από το ψηφιακό σήμα. Ορισμένοι τεχνικοί κάνουν λόγο για εξάρτημα ενίσχυσης της εικόνας αλλά κάθε περίπτωση αντιμετωπίζεται διαφορετικά ανάλογα με τη γεωγραφική θέση των πομπών.

10) Τι θα συμβεί με το βίντεο ή το DVD;Συμβαίνει ό,τι ακριβώς και με τις τηλεοπτικές συσκευές. Είναι απαραίτητος ο αποκωδικοποιητής για κάθε συσκευή εικόνας που διαθέτουμε στο σπίτι.

11) Τι είναι η Digea;Πρόκειται για τον φορέα δικτύου που συνέστησαν τα επτά ιδιωτικά κανάλια πανελλαδικής εμβέλειας, τα οποία μετέχουν και στην Ενωση Ιδιοκτητών (ΕΙΤΗΣΕΕ). Σύμφωνα με τη νομοθεσία της Ε.Ε. για τις ηλεκτρονικές επικοινωνίες, που ενσωμάτωσε και η χώρα μας, απαιτείται άδεια για την εκπομπή και τη μεταφορά των τηλεοπτικών σημάτων. Αυτή δίνεται από την Εθνική Επιτροπή Τηλεπικοινωνιών. Η Digea είναι ουσιαστικά ένας πάροχος δικτύου, έχει δηλαδή το δίκτυο των πομπών μέσα από το οποίο θα μεταφερθούν τα τηλεοπτικά σήματα περισσοτέρων του ενός σταθμών. Λειτουργεί μια λεγόμενη «πλατφόρμα», μέσα στην οποία αργότερα, εκτός από το σήμα τηλεοπτικών καναλιών, θα μπορούν να μεταφερθούν και άλλου είδους υπηρεσίες.


ΠΡΟΧΕΙΡΟΤΗΤΑ, ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΚΑΒΓΑΔΕΣ


12) Ποια προβλήματα υπάρχουν ήδη στην ψηφιακή λήψη;Από τον έναν μήνα ψηφιακών εκπομπών της Digea στη Θεσσαλονίκη φαίνεται πως υπάρχουν πολλά προβλήματα. Κυρίως αφορούν την ενημέρωση του τηλεοπτικού κοινού. Εκτός από τους απαραίτητους αποκωδικοποιητές, εντοπίστηκε πρόβλημα στη λήψη των αναλογικών καναλιών, όσων δηλαδή δεν βρίσκονται στην πλατφόρμα της Digea. Οποιος είχε αποκωδικοποιητή ξαφνικά δεν έβλεπε το TV 100 ή τα δορυφορικά κανάλια, ή τα αναλογικά της ΕΡΤ. Το πρόβλημα λύνεται με την τοποθέτηση ενός «ταυ» στην έξοδο της κεραίας, έτσι ώστε να λαμβάνει η συσκευή και το αναλογικό και το ψηφιακό σήμα. Και πάλι όμως υπάρχει μπέρδεμα με τα τηλεκοντρόλ.

13) Πότε θα αρχίσει η ψηφιακή εκπομπή στην Αθήνα;Το χρονοδιάγραμμα της Digea προέβλεπε, μετά την ψηφιακή εκπομπή στη Θεσσαλονίκη, να αρχίσει η ψηφιακή στην Αττική τον ερχόμενο Μάρτιο. Οπως όλα δείχνουν, η ψηφιακή εκπομπή στην πρωτεύουσα θα καθυστερήσει και σύμφωνα με το καλύτερο σενάριο οδεύουμε για τον Μάιο. Προβλέπεται να «σβήσει» το κέντρο εκπομπής στην Αίγινα και από εκεί θα εκπέμψει το ψηφιακό σήμα για την Αττική. Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι οι κεραίες δεν θα πιάνουν κανένα σήμα από την Αίγινα πέραν των ψηφιακών, άρα όσα σπίτια (περίπου 60.000), ειδικά στα νότια προάστια της Αττικής, λαμβάνουν τηλεοπτικό σήμα από την Αίγινα, θα πρέπει να έχουν προμηθευτεί ψηφιακό αποκωδικοποιητή.
14) Τι είναι το «ψηφιακό μέρισμα»;
Με τον όρο «ψηφιακό μέρισμα» εννοούμε τις συχνότητες που θα περισσέψουν όταν παύσει η αναλογική τηλεόραση. Τεχνικά πρόκειται για το διάστημα 790 ως 862 MHZ, δηλαδή οι συχνότητες 66 ώς 69 στα UHF, που θα μείνουν κενές από τηλεοπτικά σήματα. Με δεδομένο ότι σε κάθε συχνότητα «χωράνε» με τη σημερινή τεχνολογία τέσσερα τηλεοπτικά σήματα, η κερδισμένη χωρητικότητα είναι τεράστια και προκαλεί ήδη σφοδρές μάχες για το ποιος θα την εκμεταλλευτεί. Στην Ε.Ε. δόθηκε κατεύθυνση για την ανάπτυξη νέων υπηρεσιών, κυρίως μέσω της κινητής, τηλεφωνίας για την ανάπτυξη δικτύων νέας γενιάς, επειδή είναι φθηνό το κόστος τους. Σε άλλες χώρες κρατάνε το μέρισμα αυτό υπέρ των τηλεοπτικών ή άλλων δημόσιων υπηρεσιών. Στην Ελλάδα αυτή η μάχη μόλις ξέσπασε και θα ζήσουμε ακόμη πολλά επεισόδια μεταξύ των «αντιπάλων», τα τηλεοπτικά κανάλια και τις εταιρείες κινητής τηλεφωνίας.
15) Υπάρχει κρατικός φορέας για την ψηφιακή τηλεόραση;Οχι, δεν υπάρχει. Ο νόμος για την ψηφιακή μετάβαση επί κυβέρνησης Κ. Καραμανλή, ο 3592/2007 έδωσε το δικαίωμα της απευθείας ψηφιακής εκπομπής στα τηλεοπτικά κανάλια πανελλαδικής εμβέλειας χωρίς άδεια εκπομπής στο μεταβατικό στάδιο, αρκεί να καταθέσουν μια απλή δήλωση στο ΕΣΡ. Επίσης εκδόθηκε τον Αύγουστο του 2008 μια υπουργική απόφαση για τον μεταβατικό χάρτη των συχνοτήτων. Δεν υπάρχει ωστόσο χρονοδιάγραμμα, συνεργασία μεταξύ ΕΡΤ και ιδιωτικών καναλιών ή κάποιο συντονιστικό όργανο για τη μετάβαση στην ψηφιακή τηλεόραση. Ετσι δεν έχει αναλάβει κάποιος αρμόδιος και την ενημέρωση των πολιτών με αποτέλεσμα να επωμιστούν μόνο τα ιδιωτικά κανάλια αυτήν την υποχρέωση. Μέχρι στιγμής έχουν βγάλει σποτάκια για την ψηφιακή που μεταδίδονται σε όλους τους σταθμούς.


Λεξικό ψηφιακής τηλεόρασης
DVB-T (Digital Video Broadcasting-Terrestrial): Επίγεια Ψηφιακή Τηλεόραση.
MPEG (Moving Pictures Experts Group): Πρότυπο συμπίεσης σημάτων. Αναλόγως της συμπίεσης χωρίζεται σε MPEG -1 Internet και VCD. MPEG -2 Χρησιμοποιείται σε DVD, SVCD, ψηφιακή τηλεόραση, κάμερες, HDTV. MPEG -4 Χρησιμοποιείται στο Internet, σε DivX και σε κάμερες.
Πάροχοι περιεχομένου: Κάθε είδους πρόγραμμα, τηλεοπτικό, βίντεο, ταινίες, ραδιοφωνικό, υπηρεσίες (παιχνίδια, τηλεαγορές, κ.λπ.) που παρέχονται στα δίκτυα.
Πάροχοι δικτύου: Οι εταιρείες που παρέχουν στο καταναλωτικό κοινό μέσω κάθε τρόπου πακέτα προγραμμάτων ή υπηρεσιών.
Πολυπλεξία: Η τεχνική μέθοδος συμπίεσης των ξεχωριστών σημάτων.
HDTV (High Definition TV): Τηλεόραση υψηλής ευκρίνειας. Τηλεοπτική εικόνα σε υψηλή ανάλυση, το μέλλον της μετάδοσης δορυφορικών σημάτων.
IP TV: Μετάδοση τηλεοπτικού προγράμματος ενσύρματα ή ασύρματα μέσω ευρυζωνικών δικτύων (πρωτόκολλο IP).
Mobile TV: Eπίγεια κινητή ψηφιακή τηλεόραση
EPG (Electronic Program Guide): Ηλεκτρονικός οδηγός προγραμμάτων, αναγκαίος για την πλοήγηση στα προγράμματα.
DVI (Digital Visual Interface): Ψηφιακό πρότυπο που δημιουργήθηκε από την Digital Display Working Group (DDWG) για μετατροπή αναλογικών βίντεο σημάτων σε ψηφιακά, ώστε να είναι συμβατά με ψηφιακά μόνιτορ.
Multiplexing: Τεχνική με την οποία πολλά διαφορετικά σήματα βίντεο ήχου και δεδομένων, πολυπλέκονται σε μόνο ένα σήμα.
VOD (Video on Demand): Γενικός όρος, ο οποίος χρησιμοποιείται για ευρύ φάσμα τεχνολογιών, με κοινό στόχο τη δυνατότητα επιλογής βίντεο από κάποιον κεντρικό server.

Δημοσίευση: Φεβρουαρίου 11, 2010