Η έκφραση της λαϊκής βούλησης και το πρόβλημα του γιαουρτώματος (Αφήγημα 2 από 6)

Αφήγημα δεύτερο

Λυκόπουλα· θηρευτές ή θηράματα;

     Όπως είπα, τα τουμπερλέκια αντηχούν από την Σαχάρα σαν εξαγριωμένοι Δροσουλίτες. Το χάος στην αρχή είναι εντυπωσιακό και γοητευτικό και πάνω απ όλα εκτονωτικό· πολύ σύντομα όμως θα γίνει ανυπόφορος εφιάλτης, γιατί είναι πάνω από τα ανθρώπινα μέτρα. Επειδή λοιπόν δεν θα μπορέσουμε να αντέξουμε για πολύ το χάος, σύντομα θα υποταχτούμε στον πιο δυναμικό εξουσιαστή, που θα προκύψει από την αιματηρή διαπάλη για την εξουσία. Οποιος και αν είναι αυτός, το βέβαιο είναι, ότι ο φόβος και ο ζόφος θα συντρίβουν για πολλά χρόνια τις καρδιές μας. Το λέω αυτό, γιατί πολλοί τελευταία, παρασυρμένοι από την οργή τους ορέγονται εξεγέρσεις και επαναστάσεις. Δεν είναι ηρωισμός να βάλεις μπροστά την κρεατομηχανή· είναι αφέλεια και ματαιοδοξία. Καμία επανάσταση δεν κατέληξε στο ζητούμενο της· όλες άνοιξαν τον δρόμο σε μία νέα σκληρότερη κάστα εξουσίας και για ειρωνεία στα κορόιδα, που της έστρωσαν τον δρόμο, τμήματα της προηγούμενης κάστας εξουσίας και ρουφιάνοι του προηγούμενου καθεστώτος αλλάζουν στρατόπεδο και γίνονται αποδεκτοί από το νέο σύστημα, ενώ οι ίδιοι καταλήγουν σε φυλακές και εκτελεστικά αποσπάσματα. Σου λέει το καθίκι «αφού επαναστάτησες με τους προηγούμενους, γιατί να μην κάνεις το ίδιο και με εμάς; Ενώ ο άλλος είναι εγγυημένος ρουφιάνος».

     Δεν ξέρω, αν θα φτάσουμε καν σε επόμενες εκλογές, χωρίς τέτοιου είδους εξελίξεις· αλλά και αν φτάσουμε με τους σημερινούς πολιτικούς όρους, παράταση ελάχιστων μηνών (ή και εβδομάδων) θα πάρουμε πριν το μοιραίο ξέσπασμα. Ολοι λέμε για αλλαγές, μεταρρυθμίσεις, ριζικές ανατροπές, όμως ο καθένας στο μυαλό του έχει κάτι διαφορετικό από τους άλλους. Δεν πρέπει ο καθένας να ξεκαθαρίσει τι ακριβώς εννοεί και να δούμε, αν μπορεί να προκύψει κάτι αποδεκτό από την πραγματική πλειοψηφεία του λαού; Αν δεν μπορεί, τότε τι να πω, καλή τύχη στον καθένα μας στον αντίξοο αγώνα για επιβίωση, που θα ακολουθήσει. Ας προσπαθήσουμε τουλάχιστον, όσο υπάρχει ακόμα καιρός για ψύχραιμη αντιμετώπιση της κατάστασης. Ξέρω, ότι λέω πως ζυμώσεις και διαβουλεύσεις ετών (και δεκαετιών ίσως) πρέπει να γίνουν σε μήνες και εβδομάδες, αλλά είναι η μόνη περίπτωση να αλλάξουν οι πολιτικοί όροι πριν το χάος.

     Το κύριο πρόβλημα με τις κυβερνήσεις είναι, ότι άλλα λένε πριν τις εκλογές (αφουγκραζόμενες τις επιθυμίες της κοινής γνώμης) και άλλα κάνουν μετά, στηριζόμενες στην ασάφεια και την αοριστολογία των όσων είπαν. Όχι ότι πολλές φορές δεν ανατρέπουν και τα λίγα, που είπαν με σαφήνεια, αλλά έγινε άτυπος θεσμός της πολιτείας μας πλέον, όσα λέγονται προεκλογικά, να θεωρούνται από τους ψηφοφόρους συγχωρητέες και απαραίτητες παρλαπίπες. Καθένας μας θεωρεί το επίπεδο των άλλων (συμπολιτών του) χαμηλό και συγχωρεί τις πολιτικάντικες τακτικές λέγοντας «έλα μωρέ· και τι να πεί ο άνθρωπος σε αυτά τα ζώα; Για το καλό τους γίνεται· άμα τους πεις την αλήθεια, υπάρχει περίπτωση να σε ψηφίσουν; Θα ψηφίσουν, αυτόν που τα λέει ευχάριστα». Πολύ λογικό και προσγειωμένο δεν ακούγεται αυτό; Εμπεριέχει όμως όλη την πονηρία ψηφοφόρων και ψηφιζομένων. Αν είναι χαμηλού επιπέδου οι συμπολίτες σου, γιατί δεν προσπαθείς, να τους το ανεβάσεις; Από ταπεινοφροσύνη ρίχνεις το δικό σου «υψηλό» επίπεδο στην χυδαιότητα των χειρότερων ψηφοφόρων; Η πιστεύεις, ότι όλοι είμαστε λιγούρια, που περιμένουν ένα κόκαλο; Δεν υπάρχουν καθόλου ψηφοφόροι κάποιου επιπέδου, που θα αναλάμβαναν να εκλαϊκεύσουν το όραμα, αν υπήρχε; Προσωπικά πιστεύω, ότι υπάρχουν δεκάδες, αν όχι εκατοντάδες, χιλιάδες πολίτες, που θα το έκαναν ανιδιοτελώς. Επίσης πιστεύω, ότι και όλοι οι υπόλοιποι δεν είναι ζώα· στις προσωπικές τους υποθέσεις, γιατί είναι σοβαροί; (οι περισσότεροι) Απλά για αυτούς είναι βίωμα, ότι το κράτος δεν είναι δική τους υπόθεση, αλλά των επαγγελματιών της πολιτικής και των παραπολιτικών «επιστημονικών» ειδικοτήτων. Οι ίδιοι οι επαγγελματίες της εξουσίας (όλων των πολιτικών χρωμάτων) φροντίζουν διαρκώς να ενισχύουν αυτή την αντίληψη, βάζοντας ο καθένας όσα περισσότερα τρομαγμένα πρόβατα μπορεί στο μαντρί του.

     Όμως δεν είναι ακριβώς πρόβατα (τρομαγμένα είναι αναμφισβήτητα) και αυτό φαίνεται στην καθημερινότητα τους. Δεν είναι λοιπόν μόνο από άγνοια, η εξαχρειωμένη πολιτική τους στάση. Αν δεν γνωρίζουν τα πάντα, σίγουρα γνωρίζουν, ότι ακολουθούν και στηρίζουν λύκους· απλά ελπίζουν, ότι δια της υποταγής θα γίνουν λυκόπουλα. Η αφέλεια είναι αδελφή της πονηρίας· λες και θα μπορούσε να γίνει κοπάδι μόνο με λύκους και λυκόπουλα· τι θα τρώνε όλοι αυτοί; Όπως βλέπουμε και στην φύση, όταν υπάρχει έλλειψη θηραμάτων, οι λύκοι ρίχνονται και στα λυκόπουλα. Κι όταν εκείνα καταλαβαίνουν, πως δεν πρόκειται πιά για παιχνίδια, αλλά ήλθε η σειρά τους, αλυχτούν απελπισμένα « έλεος. Δικαιοσύνη. Τι κακό κάναμε;» Η ζωή μάς αποδεικνύει με δραματικό τρόπο (μέσα από την παρατήρηση της φύσης και της ανθρώπινης κοινωνίας) ότι οι ολοφυρμοί και οι ολολυγμοί, οι κατάρες και οι οιμωγές σπάνια αποφέρουν θετικό αποτέλεσμα για τα θύματα. Αντίθετα καταδεικνύουν την αδυναμία τους στους θήτες (οι οποίοι σπεύδουν να την εκμεταλλευτούν).

     Επειδή κανείς μας δεν θέλει να καταλήξει θήραμα, πρέπει (οι πολίτες) να πάρουμε την κατάσταση στα χέρια μας· και αυτό δεν σημαίνει οχλαγωγίες, αναβρασμούς, γκιλοτίνες. Αυτό σημαίνει προτάσεις συγκεκριμένες, συνολικές αλλά και εξειδικευμένες ανά τομέα. Ας κάνει ο καθένας (κόμμα, ομάδα, πρόσωπο) τις προτάσεις του και ας τις θέσει σε δημόσιο διάλογο. Αν εμείς οι ψηφοφόροι είμαστε υποχρεωμένοι να εκφραζόμαστε, όχι μόνο διά της ψήφου, αλλά και δια του λόγου, τότε αυτοί που ζητάνε την ψήφο (και την εξουσία) τι υποχρέωση έχουν; Να μας πετάνε συνθήματα ως προτάσεις; Ολοι μας ζητούν προκαταβολικά την έγκριση, για ότι και αν κάνουν μετά. Κανείς δεν μιλάει με συγκεκριμένες προτάσεις, ούτε για ένα θέμα. Ελεγε το ΠΑΣΟΚ προεκλογικά «πράσινη ανάπτυξη, ήλιος, άνεμος, διαχείριση απορριμμάτων κ.λ.π.. Ποιος θα έλεγε όχι σε αυτά; Είπε, ότι θα αυξάνει διαρκώς το ηλεκτρικό, για να χρηματοδοτεί όσους έχουν φράγκα να βάλλουν φωτοβολταϊκά; Είπε, ότι θα εγκλωβίσει την φτωχολογιά στα γκέτο, για να έχουν οι λεφτάδες (και όσοι μέχρι τώρα παρανόμησαν) την ησυχία τους στα εξοχικά τους; Είπε, ότι πράσινη ανάπτυξη είναι να αυξάνεις τα εισιτήρια στις αστικές συγκοινωνίες; Είπε ότι το «ο ρυπαίνων πληρώνει» ισχύει για το σαραβαλάκι του φτωχού, αλλά σε καμία περίπτωση για εκείνα, που ο ίδιος υφίσταται; Γιατί το σαραβαλάκι θα πληρώσει, ούτως ή άλλως τα «πράσινα» τέλη, ενώ ο μεγάλος βιομηχανικός ρυπαντής θα επικαλεστεί οικονομικά προβλήματα, εξωτερικό ανταγωνισμό, θέσεις εργασίας και θα γλιτώσει το μεγαλύτερο μέρος του πρόστιμου που δήθεν του επιβάλλεται, (αλλά και τα τέλη κυκλοφορίας, γιατί έχει «οικολογικό» αυτοκίνητο, και επίσης αντί να πληρώνει το ρεύμα, θα πληρώνεται, γιατί «ευαισθητοποιημένος» ων, στο σπίτι του έβαλε φωτοβολταϊκά και παθητικά ενεργειακά συστήματα). Είπε, ότι κάποιοι θα αναγκαστούν, να βγούν στο μεϊντάνι, γιατί θα γίνει ο τόπος τους χωματερή, χωρίς αποζημίωση για τις περιουσίες τους;

     Όμως αυτά είναι ψιλά γράμματα, αφού κανένα κόμμα, κανένας υποψήφιος δεν μας λέει προεκλογικά ούτε καν το σύνταγμα που προτείνει. Εχει περάσει η αντίληψη, ότι το σύνταγμα είναι υπόθεση κάποιων σοφών ειδικών και εμείς οι πολίτες μπορούμε να έχουμε μόνο έμμεση συμμετοχή στην διαμόρφωση του. Κρίνουμε ποιος ειδικός φοράει καλλίτερο κουστούμι, ποιος έχει μεγαλύτερη ευφράδεια λόγου, καλύτερη φωτογένεια και καθορίζουμε δια της ψήφου μας ποιοι θα είναι κάθε φορά οι νομομάγειροι, ή ακόμη πιο έμμεσα, ποιοι θα ορίσουν τους νομομάγειρους. Περίεργη αντίληψη δεν έχει το σύστημα, που με θεωρεί ικανό να ορίσω τον νομοθέτη, αλλά ανίκανο να κρίνω τον νόμο; Από τότε που ερωτηθήκαμε, αν προτιμάμε εγχώριες δυναστείες αντί των Γλύξκμπουργκ, το μόνο που αποφασίζουμε, είναι ποιος οίκος θα αναλαμβάνει κάθε φορά τα ηνία.

     Γιατί τα κόμματα, που βρίσκονται στην αντιπολίτευση, δεν κάνουν το νομοπαρασκευαστικό τους έργο (τουλάχιστον όσον αφορά την πάγια νομοθεσία) και δεν το παρουσιάζουν στον λαό για διαβούλευση (πριν τις εκλογές); Ποια είναι η προετοιμασία για σοβαρή και δίκαιη ενάσκηση της εξουσίας, όσων την διεκδικούν; Δημόσιες σχέσεις, συνωμοσίες, πυροδότηση εξεγέρσεων, παρλαπίπες σε κανάλια και έντυπα· αυτή είναι η προετοιμασία όλων σχεδόν των επαγγελματιών της πολιτικής, γιατί το μόνο ζητούμενο είναι τα προνόμια της εξουσίας. Το κυριότερο χαρακτηριστικό της δημοκρατίας, η καθολική συμμετοχή και η εναλλαγή στις θέσεις εξουσίας μίας κοινωνίας είναι άγνωστος τόπος ακόμη και για τα πιο «ριζοσπαστικά» κόμματα. Δεν λέω, ότι η βουλή για παράδειγμα, ως νομοθετικό σώμα δεν θα κυριαρχείτο ούτως ή άλλως από τα παραπολιτικά επαγγέλματα (νομικοί, οικονομολόγοι κ.λ.π.) και εν γένει επιστήμονες και τεχνοκράτες· δεν θα έπρεπε όμως ανάμεσα στους τριακόσιους, να βρίσκονται και τριάντα απόμαχοι εργάτες και αγρότες πραγματικοί; Δεν θα έπρεπε όλοι αυτοί να κάνουν μία, ή (οι πράγματι ξεχωριστοί)  το πολύ δύο θητείες; Το ίδιο και για κάθε άλλη θέση εξουσίας, ακόμη και για τις μη αιρετές (όπου είναι δυνατόν). Δεν θα έπρεπε να είναι πιο δύσκολη η μετάβαση από την μία εξουσία στην άλλη και γενικά η ισόβια παραμονή σε θέσεις δημόσιας εξουσίας;

     Υποτίθεται, ότι κάποια κόμματα λένε περίπου τα ίδια, στην πράξη όμως όλα έχουν καθιερώσει μία εσωτερική κάστα επαγγελματιών της εξουσίας, που απλά αλλάζουν κομματικά πόστα (εκτός όσων μπορούν να βρίσκουν διέξοδο στα παραπολιτικά επαγγέλματα). Ακόμη και οι δαχτυλομετρούμενοι εργάτες και αγρότες που έφτασαν ποτέ στην βουλή, κατ ουσίαν δεν υπήρξαν ποτέ εργάτες, ή αγρότες· το επάγγελμα του συνδικαλιστή ασκούσαν (αλλά έχουν ένσημα, όσα δέκα πραγματικοί εργάτες ο καθένας). Αυτοί που λουφάρουν σε βάρος των συναδέλφων τους, μοστράρουν την λούφα ως αντίδραση στην εργοδοσία (με την οποία βέβαια είναι όλο χαμόγελα και πολιτισμένους τρόπους) και στο τέλος καταλήγουν επαγγελματίες «εκπρόσωποι» των εργαζομένων. Οι πιο πετυχημένοι στο επάγγελμα του συνδικαλιστή μπορεί να φτάσουν και στην βουλή, αλλά ποτέ ένας πραγματικός αγρότης, ή εργάτης. Καθένας που έχει θητεύσει σε χειρωνακτικά επαγγέλματα, γνωρίζει τι σόι δουλευταράδες έγιναν τελικά οι «εκπρόσωποι» του και γνωρίζει πολύ καλά τι σόι αλληλεγγύη και ήθος έδειχναν στο συντομότατο διάστημα της «εργατικής» τους καριέρας. Κι όμως αυτούς κρίνουν τα κόμματα άξιους για τις ελάχιστες θέσεις της εκπροσώπησης της εργατικής τάξης.

     Κατανοώ, ότι καθένας, που υποστηρίζει ένα κόμμα, μπορεί να θεωρεί τα στελέχη του άξια για περισσότερες της μίας θητείες. Γιατί όμως, δεν απαιτεί το όριο των δύο θητειών; (και μετά ή ανώτερο αξίωμα, ή απλό μέλος του κόμματος και να γυρίσει σε κάποια, όχι κομματικοδίαιτη εργασία). Πως μπορεί να είναι κάποιος αναντικατάστατος για ένα αξίωμα, αλλά να μην μπορεί να πάει παραπάνω; Π.χ. κάποιος φτάνει στο ανώτατο κομματικό αξίωμα, του υποψήφιου πρωθυπουργού στις βουλευτικές εκλογές· αν δύο φορές δεν καταφέρει να γίνει πρωθυπουργός, γιατί να μην τελειώσει εκεί η ευδόκιμη ίσως κατά τα άλλα πολιτική του καριέρα του (ως στέλεχος) και να αναλάβει άλλος από το κόμμα του; Αυτό σημαίνει, ότι τα μέλη και οι ψηφοφόροι ακόμη και των πιο προοδευτικών κομμάτων θεωρούν τους εαυτούς τους ανάξιους να μετέχουν ουσιωδώς στις πολιτικές διεργασίες, παρά το ότι αισθάνονται πρωτοπόροι ως πολίτες (αφού κατά την γνώμη τους ακολουθούν το σωστό κόμμα). Πως περιμένουν λοιπόν οι «μάζες» των ψηφοφόρων των κομμάτων εξουσίας να λειτουργήσουν διαφορετικά; Τι βλέπουν αυτές οι «μάζες» στα δικά τους «πρωτοποριακά» κόμματα; Απλά κάποια άλλα λιγούρια, που ορέγονται κρατική εξουσία και λένε μεγάλα λόγια, μήπως και την υφαρπάξουν, ή για να διατηρούν τουλάχιστον τα προνόμια της κομματικής τους εξουσίας. Ο λόγος που κανένα κόμμα δεν πείθει για την ανιδιοτέλεια του, είναι ακριβώς αυτή η προσκόληση των στελεχών του στα προνόμια της εξουσίας.

     Αυτός είναι άλλωστε ο λόγος, που ούτε τα κόμματα της αριστεράς θέλουν δημόσια συζήτηση για την θεσμοθέτηση των κανόνων της δημοκρατίας (γιατί θεωρητικώς συμφωνούν με αυτά και θα αναγκάζονταν να τα αποδεχτούν, οπότε πάει περίπατο το επάγγελμα του πολιτικού αγωνιστή). Τον τελευταίο αιώνα επικράτησε η ιδέα, ότι η δημοκρατία πρέπει να κάνει πίσω σε σχέση με την «εξειδίκευση» (της διοίκησης). Οι παραπολιτικές ειδικότητες μονοπώλησαν, δήθεν από τις περίπλοκες ανάγκες της σύγχρονης κοινωνίας, την εξουσία. Από την μία ο «επιστημονικός» καπιταλισμός και από την άλλη ο «επιστημονικός» σοσιαλισμός έπεισαν…ότι οι πολιτικές διαφορές, είναι διαφορετικές «επιστημονικές» προσεγγίσεις και δεν πέφτει λόγος στον απλό λαό, παρά να ακολουθήσει και να βροντοφωνάξει τα συνθήματα, που ακούγονται ευηχέστερα. Το ότι ο δεύτερος κατέρρευσε πριν είκοσι χρόνια χωρίς να τον ενοχλήσει κανείς και ο πρώτος καταρρέει τώρα, χωρίς επίσης να τον ενοχλήσει κανείς, δεν φαίνεται να λέει και πολλά στους «ειδικούς επιστήμονες»…Πρέπει όμως έστω και την ύστατη στιγμή να ταρακουνήσει τον λαό. Όχι βέβαια για να σώσουμε τον «επιστημονικό» καπιταλισμό, αλλά για να φτιάξουμε το νέο πολίτευμα της πραγματικής δημοκρατίας, πριν ορμήσουν τα θηρία, για να μας κατασπαράξουν. Αυτή είναι η μόνη άμυνα των θηραμάτων. Αν μέχρι τώρα νομίζαμε, ότι οι «ειδικοί» κάνουν μαγικά, τώρα βλέπουμε, πως τα κόλπα τους ήταν απάτη. Η περίπλοκη δομή της οικονομίας και η χαώδης νομοθεσία έναν στόχο είχαν· την κυριαρχία των παραπολιτικών συντεχνιών, χωρίς βέβαια να θίγονται τα συμφέροντα της οικονομικής ολιγαρχίας· η περίφημη κοινωνία των δύο τρίτων. Βεβαίως οι εσωτερικές αντιθέσεις (μέσα σε αυτά τα δύο τρίτα) οι ανταγωνισμοί και οι διαγκωνισμοί δεν έλειψαν ποτέ (και γελοιοδέστατα έπαιρναν συχνά και «ιδεολογικό» χαρακτήρα), αλλά αυτή η διελκυστίνδα δεν είχε ποτέ στο ένα άκρο της αυτούς, που αναζητούσαν το δίκαιο· και στις δύο μεριές λιγούρια τράβαγαν το σκοινί.
Παναγιώτης Θ. Ρέππας
(συνεχίζεται)
ΟΛΑ ΤΑ ΑΦΗΓΗΜΑΤΑ ΕΔΩ

Δημοσίευση: Μαΐου 23, 2011