Έρχεται το "πάγωμα" των μνημονίων;

Όσο… σουρεαλιστικό και αν ακούγεται, η λιτότητα ως λύση στην παρατεταμένη κρίση χρέους της ευρωζώνης θα μπορούσε να βρεθεί στην πόρτα της… εξόδου, εάν ανακοινωθεί μία ακόμη πολύ άσχημη εικόνα του ΑΕΠ της ζώνης του ευρώ, όπως άλλωστε αναμένεται ευρέως, αυτή την εβδομάδα, σύμφωνα με τους αναλυτές. Το μοναδικό εμπόδιο; Οι γερμανικές εκλογές.

Όπως υποστηρίζει ο Carl Weinberg, επικεφαλής οικονομολόγος της High Frequency Economics, φέτος θα δούμε τα προγράμματα μείωσης των ελλειμμάτων και του χρέους, να «παγώνουν», καθώς η πολύ αργή ανάπτυξη και η αύξηση της ανεργίας θα βαρύνουν την περιοχή με σοβαρότατες συνέπειες, οδηγώντας τους χαράσσοντες πολιτική να λάβουν σοβαρά υπόψη την ασφυκτική επίδραση της λιτότητας στην οικονομία.

Οι φόβοι για παρατεταμένη οικονομική δυσπραγία είναι μεγάλη, όπως προσθέτει, και θα το καταστήσει αδύνατο για την Ιταλία, την Ισπανία καθώς και για την Ελλάδα, να διατηρήσουν την δημοσιονομική λιτότητα.

Τα στοιχεία του ΑΕΠ του τέταρτου τριμήνου της ευρωζώνης ανακοινώνονται την Πέμπτη, και αναμένεται ευρέως να δείξουν συρρίκνωση. 

Η Barclays προβλέπει πώς το μπλοκ των 17 θα σημειώσει (τριμηνιαία) μείωση κατά 0,4% κατά το τέταρτο τρίμηνο, τετραπλάσια από την 0,1% συρρίκνωση του τρίτου τριμήνου.

Η High Frequency Economics πηγαίνει ακόμη… παραπέρα, προβλέποντας ότι το ΑΕΠ της ευρωζώνης συρρικνώθηκε κατά 0,9% στο τελευταίο υτρίμηνο του 2012.

Ωστόσο, με τις γερμανικές εκλογές αυτό το φθινόπωρο, ορισμένοι αναλυτές εκτιμούν πως η Γερμανίδα Καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ είναι δύσκολο να συμφωνήσει σε οποιαδήποτε πολιτικη οπισθοχώρηση στα μέτρα λιτότητας των περιφερειακών χωρών, υπό τον φόβο εξαγρίωσης των ψηφοφόρων.

Είναι δύσκολο να εγκαταλειφθεί η λιτότητα καθώς μεγάλο μέρος της ευρωπαϊκής πολιτικής είναι συνδεδεμένη με τη λιτότητα, και κυρίως - βέβαια- η γερμανική πολιτική, τονίζει ο Gabriel Stein, διευθύνων σύμβουλος της Stein Brothers.

Όπως προσθέτει, θα ήταν πολιτικά πολύ δύσκολο για τη Μέρκελ να δώσει ένα… νεύμα για χαλάρωση της δημοσιονομικής πολιτικής στις προβληματικές χώρες πριν από τις γερμανικές εκλογές το Σεπτέμβριο. Ο ίδιος αμφιβάλλει πολύ ότι θα δούμε μια γρήγορη αλλαγή στις βασικές δημοσιονομικές πολιτικές.

Παρ 'όλα αυτά, ο Stein τονίζει πως οι αδύναμοι αριθμοί στο μέτωπο της ανάπτυξης, θα μπορούσε να οδηγήσουν σε κάποια μορφή χαλαρώτερης νομισματικής πολιτικής, δεδομένων των υπονοούμενων του επικεφαλής της Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζας, Μάριο Ντράγκι, την περασμένη εβδομάδα, για την ανάληψη δράσης εάν η ανατίμηση του ευρώ συνεχιστεί.

Εν τω μεταξύ, ο Carl Weinberg επισημαίνει πως μια στροφή της πολιτικής σε ότι αφορά τα μέτρα λιτότητας, θα μπορούσε να ασκήσει ανοδικές πιέσεις στις αποδόσεις των ομολόγων.

Ο Nicholas Spiro, διευθύνων σύμβουλος στη Spiro Sovereign Strategy, προειδοποίεί από την πλευρά του πως το «ράλι ανακούφισης» στις αποδόσεις των ισπανικών και των ιταλικών ομολόγων, έχει κάνει τον κύκλο του, και η δημοσιονομική πολιτική στη ζώνη του ευρώ έχει ήδη «υπονομευθεί» έντονα εδώ και λίγο καιρό.

Όπως τονίζει, το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η Ισπανία, όπου ακόμα και μετά την χαλάρωση μέρους της δημοσιονομικής σκληρότητας από τις Βρυξέλλες, οι στόχοι για το έλλειμμα του προϋπολογισμού είναι εντελώς εκτός τροχιάς. Με εξαίρεση την Ιρλανδία και την Πορτογαλία ενδεχομένως, η επιθετική δημοσιονομική λιτότητα στην περιφέρεια της ζώνης του ευρώ δεν οδήγησε σε μείωση των αποδόσεων των ομολόγων.

Οι ισπανικές και οι ιταλικές αγορές χρέους βρίσκονται σε μία… διελκυστίνδα, μεταξύ της διαβεβαίωσης που παρέχεται από το πρόγραμμα OMT της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας από τη μία, και των αυξανόμενων πολιτικών και οικονομικών κινδύνων και στις δύο χώρες, από την άλλη. Η πολιτική σταθερότητα και η συνέχεια της πολιτικής, έχουν θεωρηθεί δεδομένες, και οι αγορές, σύμφωνα με την άποψη του Spiro, δεν έχουν ακόμη αποτιμήσει αυτούς τους πολιτικούς κινδύνους.

Ενώ η Ελλάδα έχει βγει από τα φώτα της δημοσιότητας αυτή τη στιγμή, οι περιφερειακοί της γείτόνες, η Ιταλία και η Ισπανία, έχουν κυριαρχήσει στα πρωτοσέλιδα των τελευταίων ημερών λόγω της πολιτικής αναταραχής.

Ο Ισπανός πρωθυπουργός Μαριάνο Ραχόι συνεχίζει να μάχεται των κατηγοριών για διαφθορά, και οι εκλογές της Ιταλίας αργότερα αυτό το μήνα έχουν ήδη προκαλέσει έντονη ανησυχία και αβεβαιότητα.

Ωστόσο, η Credit Suisse εμφανίζεται πιο αισιόδοξη για τις προοπτικές της ζώνης του ευρώ το 2013. Σε νέα έκθεσή της η ελβετική τράπεζα, σημειώνει ότι αναμένει την οικονομία της ζώνης του ενιαίου νομίσματος να έχει συρρικνωθεί 0,5% στο τέταρτο τρίμηνο, αλλά επισημαίνει πως η συρρίκνωση έχει «επιβραδυνθεί σημαντικά» το νέο έτος.

Ελευθερία Κούρταλη

ekourt@kerdos.gr

Δημοσίευση: Φεβρουαρίου 13, 2013