Ποιους ηγέτες προτιμούν οι πολίτες σε καιρούς κρίσης

Μια νέα έρευνα για τον ψυχολογικό αντίκτυπο που έχουν τα χαρακτηριστικά του προσώπου στους συνανθρώπους μας πραγματοποίησαν ερευνητές του Πανεπιστημίου St Andrews στη Σκοτία. Όπως αναφέρουν, σε εποχές ηρεμίας και ειρήνης οι άνθρωποι τείνουν να επιλέγουν ηγέτες με συμμετρικά χαρακτηριστικά προσώπου. Σε συνθήκες κρίσης όμως, σε εποχές έκρυθμες ή σε καιρούς πολέμου οι άνθρωποι φαίνεται ότι επιλέγουν για ηγέτες άτομα με μακρόστενo πρόσωπο.

Το πείραμα

Οι ερευνητές έδειξαν σε ομάδες εθελοντών εικόνες ατόμων το πρόσωπο των οποίων είχε υποστεί επεξεργασία ώστε να μοιάζει πιο αρρενωπό ή πιο μακρόστενο. Τους ζήτησαν να τροποποιήσουν εκ νέου τα πρόσωπα αυτά και να δημιουργήσουν οι ίδιοι την εικόνα που θα ήθελαν να έχουν οι ηγέτες που θα επέλεγαν είτε σε συνθήκες ειρήνης είτε σε συνθήκες πολέμου.

Όταν έπρεπε να επιλέξουν ηγέτη σε συνθήκες ειρήνης οι εθελοντές «μάκρυναν» το πρόσωπο του άνδρα ηγέτη μόλις 6% ενώ στα γυναικεία πρόσωπα δεν έκαναν καμία μεταβολή. Για τον ηγέτη σε καιρό πολέμου το πρόσωπο του άνδρα «μάκρυνε» κατά 45.8% ενώ το πρόσωπο των γυναικών ηγετών κατά 34.9%. Τα αποτελέσματα ήταν πιο ξεκάθαρα για τους άνδρες ηγέτες αφού στις γυναίκες η κόμμωση αλλοιώνει τα ανατομικά χαρακτηριστικά του προσώπου τους. Για παράδειγμα, μια γυναίκα με μακρόστενο πρόσωπο μπορεί, λόγω της κόμμωσής της να φαίνεται ότι έχει πιο σφαιρικό πρόσωπο. Η έρευνα δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Evolutionary Psychology».

Ηγέτες εκ… φύσεως

Οι ειδικοί θεωρούν πως η τάση αυτή προέρχεται από τα πανάρχαια χρόνια όταν η επιβίωση του ανθρώπου συνδεόταν άμεσα με την επιλογή του σωστού ηγέτη. Ορισμένοι πιστεύουν ότι ο σωστός ηγέτης σε συνθήκες κινδύνου θα έπρεπε να διαθέτει μακρόστενο πρόσωπο που για κάποιο λόγο θεωρείτο στο παρελθόν ως ένα «κυριαρχικό» μοντέλο προσώπου. Σύμφωνα με αυτή τη θεωρία ο άνθρωπος εξελίχθηκε με τρόπο τέτοιο ώστε σε περιόδους κινδύνου να τείνει να επιλέγει για ηγέτες άτομα με μακρόστενο πρόσωπο.

Εικάζεται ότι το μακρόστενο πρόσωπο συνδέεται συνήθως και με ψηλό άτομο, χαρακτηριστικό που επίσης έχει διαφανεί ότι σχετίζεται με την ηγετική φυσιογνωμία και δημιουργεί αίσθημα εμπιστοσύνης στην ομάδα. Είναι χαρακτηριστικό ότι τα τελευταία 100 χρόνια στις αμερικανικές εκλογικές αναμετρήσεις νικητής αναδεικνύεται συνήθως ο ψηλότερος εκ των δύο υποψηφίων. Υπάρχουν ωστόσο και οι εξαιρέσεις στον κανόνα. Για παράδειγμα, ο Νικολά Σαρκοζί, πρώην πρόεδρος της Γαλλίας, έχει μακρόστενο πρόσωπο, αλλά είναι κοντός.

To Βήμα-Science

Δημοσίευση: Φεβρουαρίου 27, 2013