Οι "μηχανές" θα νικήσουν τους ανθρώπους; Μια ανοησία!

ΤΟΥ ΑΝΤΟΝΙΟ REGALADO.

«Μία ανοησία, τίποτα παραπάνω» είναι η «τεχνολογική μοναδικότητα», υποστηρίζει φανατικά ο Μιγκέλ Νικολέλις, κορυφαίος καθηγητής Νευροβιολογίας στο Πανεπιστήμιο Ντιουκ των ΗΠΑ, δηλώνοντας βέβαιος ότι οι υπολογιστές δεν θα αναπαραγάγουν ποτέ τη λειτουργία του ανθρώπινου εγκεφάλου. «Ο εγκέφαλος δεν είναι υπολογίσιμος και κανένα είδος μηχανικής δεν μπορεί να τον συλλάβει» εξηγεί ο Νικολέλις, συγγραφέας σειράς πρωτοποριακών εργασιών πάνω στη διεπαφή εγκεφάλου-μηχανών. 

Η «μοναδικότητα», την οποία αμφισβητεί ο Νικολέλις, είναι η στιγμή που ένας υπολογιστής αναπτύσσει υπερ-νοημοσύνη και αλλάζει τον κόσμο με τρόπους πέρα από την ανθρώπινη κατανόηση. Ανάμεσα στους υποστηρικτές της συναντάμε και τον μελλοντολόγο Ρέι Κούρτσβελ, ο οποίος πρόσφατα έγινε διευθυντής Εφαρμοσμένης Μηχανικής στην Google. Κατά τον ίδιο, όχι μόνο η ευφυΐα των μηχανών θα ξεπεράσει τη δική μας, αλλά ο κόσμος θα μπορεί να φορτώνει τις σκέψεις και τις αναμνήσεις του σε υπολογιστές.

Δύο σχολές σκέψης

Ο Νικολέλις διαφωνεί. «Αυτό δεν θα συμβεί ποτέ», δήλωσε ευθαρσώς στη διάρκεια ενός ετήσιου επιστημονικού συνεδρίου στη Βοστόνη και πρόσθεσε: «Πολύς κόσμος προσπαθεί να μας πείσει πως μπορούμε να μιμηθούμε τον ανθρώπινο εγκέφαλο με έναν υπολογιστή». Η συζήτηση για το αν και ο ίδιος ο εγκέφαλος είναι ή μπορεί να γίνει ένα είδος υπολογιστή, επαναλαμβάνεται εδώ και δεκαετίες. Πολλοί επιστήμονες εκτιμούν πως θεωρητικά κάτι τέτοιο είναι εφικτό, εάν υπάρξει αρκετή υπολογιστική ισχύς και κατανόηση της λειτουργίας του.

Ο Κούρτσβελ ερευνά την ιδέα της «αντίστροφης μηχανικής» του εγκεφάλου στο τελευταίο του βιβλίο, «Πώς θα δημιουργήσουμε ένα μυαλό: Το μυστικό της ανθρώπινης σκέψης αποκαλύπτεται», στο οποίο εξηγεί πως, παρ' ότι το μυαλό μας είναι τρομερά πολύπλοκο, «το γεγονός πως περιέχει δισεκατομμύρια κύτταρα και τρισεκατομμύρια συνδέσεις δεν καθιστά την πρωτογενή του μέθοδο περίπλοκη».

Ωστόσο, ο Νικολέλις βρίσκεται στο στρατόπεδο που πιστεύει πως η ανθρώπινη συνείδηση -ή, για μερικούς, η ψυχή- δεν μπορεί απλώς να αναπαραχθεί σε ένα τσιπ. Και υποστηρίζει ότι αυτό συμβαίνει γιατί τα πιο σημαντικά χαρακτηριστικά της είναι αποτέλεσμα απρόβλεπτων, μη γραμμικών αλληλεπιδράσεων μεταξύ δισεκατομμυρίων κυττάρων.

Σύγκλιση

Ο βραζιλιάνικης καταγωγής επιστήμονας πιστεύει πως στο μέλλον ο άνθρωπος θα αφομοιώνει τις μηχανές ολοένα και περισσότερο - κάτι που περιέργως συμβαδίζει με τις προβλέψεις του Κούρτσβελ... Ο ανθρώπινος εγκέφαλος, εξηγεί, έχει εξελιχθεί έτσι, ώστε να ερμηνεύει τον εξωτερικό κόσμο -το περιβάλλον και τα εργαλεία που χρησιμοποιούμε- και να δημιουργεί αναπαραστάσεις τους μέσω των νευρώνων του. Το αποτέλεσμα είναι πως ένας ταλαντούχος μπασκετμπολίστας ερμηνεύει την μπάλα ως «μία προέκταση του εαυτού του».

Σε σχετική μελέτη που δημοσιεύτηκε πρόσφατα, η ομάδα του Νικολέλις στο Ντιουκ χρησιμοποίησε εγκεφαλικά εμφυτεύματα σε ποντίκια, επιτρέποντάς τους να αισθάνονται το υπέρυθρο φως, κάτι που τα θηλαστικά δεν μπορούν να κάνουν. Αυτό το πέτυχαν, συνδέοντας έναν αισθητήρα υπέρυθρων σε ηλεκτρόδια που εμφυτεύθηκαν στο τμήμα του εγκεφάλου που ονομάζεται σωματοαισθητικός φλοιός.

Το πείραμα, στο οποίο πολλά ποντίκια κατάφεραν να ακολουθήσουν αισθητήρια ερεθίσματα μέσω του υπέρυθρου ανιχνευτή, ήταν το πρώτο που χρησιμοποίησε ένα νευρικό εμφύτευμα, για να προσθέσει μία νέα αίσθηση σε ένα ζώο, λέει ο Νικολέλις. Συμπεραίνει, δε, ότι στο μέλλον οι άνθρωποι με εγκεφαλικά εμφυτεύματα θα μπορούν να διαισθάνονται ακτίνες Χ, να χρησιμοποιούν απομακρυσμένα μηχανήματα ή να κινούνται στον εικονικό χώρο μέσω της σκέψης, καθώς ο εγκέφαλος θα αφομοιώνει ξένα αντικείμενα, όπως οι υπολογιστές, ως δικό του κομμάτι.

Τον τελευταίο καιρό, η ερευνητική ομάδα του πειραματίζεται με εντυπωσιακά αποτελέσματα. Για παράδειγμα, ένας πίθηκος, χρησιμοποιώντας ένα εγκεφαλικό εμφύτευμα μπόρεσε να ελέγξει ένα ολόσωμο ψηφιακό άβαταρ, εξερευνώντας έναν εικονικό κόσμο.

Ο Νικολέλις εξηγεί πως ο εγκέφαλος δημιουργεί συνεχώς μοντέλα εργαλείων και μηχανών. Αυτό που τα εμφυτεύματα κάνουν είναι να επεκτείνουν και να ενισχύουν τη δυνατότητα αυτή. Επισημαίνει, όμως, πως δεν είμαστε μηχανές και δεν θα γίνουμε ποτέ...

* Από το The Physics arXiv Blog

Δημοσίευση: Μαρτίου 16, 2013