Ελλάδα, η χώρα της πολιτικής ταμπέλας

Υπάρχουν πολλές οικοδομές που έχουν κολλημένο στην είσοδό τους ένα χαρτί που γράφει «δεν δεχόμαστε διαφημιστικά». Σε πολλές μεγάλες ελεύθερες δημόσιες και ιδιωτικές επιφάνειες, βρίσκει κανείς γραμμένη την εντολή «απαγορεύεται η αφισοκόλληση». Καιρός είναι νομίζω να κρεμάσουμε οι περισσότεροι απλοί πολίτες και ψηφοφόροι αυτής της χώρας στο μέτωπό μας την επιγραφή «δεν δεχόμαστε τις πολιτικές ταμπέλες σας»! Μια επιγραφή που να απευθύνεται προς πάσα κατεύθυνση και να έχει αποδέκτες τόσο τα ίδια τα κόμματα, που «ψαρεύουν» οπαδούς και προσπαθούν μετά να τους «ιδρυματοποιήσουν» μετατρέποντάς τους σε κοπαδίσια πρόβατα ή αγελαία βοοειδή, με την χρωματιστή ταμπελίτσα του κόμματος να κρέμεται δίκην ενωτίου στα αυτιά τους, όσο και τον καθένα οπαδό, ινστρούχτορα, «φορέα», διαμεσολαβητή, κατηχητή, φανατικό οπαδό μιας ιδέας, που σε κάθε δυο γραμμές, σε κάθε δυο κουβέντες που ανταλλάσσει με κάποιον πολίτη οπαδό της κοινής λογικής και της ορθής πράξης, θεωρεί σκόπιμο να του κρεμάσει και κανα-δυό πολιτικές ταμπελίτσες, αυτός μεν να ’χει να χαίρεται, ο πολίτης δε να ‘χει παιδεύεται.

Δυστυχώς στην Ελλάδα μοιάζει ακατόρθωτο να συζητήσουμε έστω και για λίγα λεπτά, έστω και μέσω σχολίων στο διαδίκτυο, έστω και μέσα από ολιγόλογα τιτιβίσματα στο τουίτερ, χωρίς να αισθανθούμε την ανάγκη να «κρεμάσουμε» στον «αντίπαλο» με τον οποίο τυχαίνει περιστασιακά να διαφωνούμε, την ταμπέλα που εκείνη την στιγμή μας βολεύει. Μια ταμπέλα, που μας εξυπηρετεί όχι μονάχα βραχυπρόθεσμα, όταν μας λείπουν τα επιχειρήματα και αισθανόμαστε στριμωγμένοι, αλλά μας καλύπτει και μεσο-μακροπρόθεσμα σε κάθε περίπτωση που βρεθούμε αντιμέτωποι με τον ίδιο άτυχο συνομιλητή μας στον οποίο κρεμάσαμε την ταμπέλα άπαξ, θεωρώντας πως την κατοχυρώσαμε εναντίον του για πάσα χρήση και πάσα περίσταση.

Γενικεύοντας, θεωρώ πως υπάρχουν τρία εμπόδια που ανακόπτουν την πορεία της ελληνικής κοινωνίας και των απλών πολιτών προς την αυτογνωσία και την λογική σκέψη. Ο λαϊκισμός, η συνομωσιολογία και η «ταμπέλα». Αν υποθέσουμε πως τα δύο πρώτα είναι πολυδαίδαλα, πολυπλόκαμα, βαθιά ριζωμένα στην λαϊκή ψυχή και ως εκ τούτου δύσκολα αντιμετωπίσιμα σε μικρό χρόνο, η «ταμπέλα» είναι ίσως ο ευκολότερος στόχος στην πορεία αλλαγής του κοινωνικού και πολιτικού προτσές της χώρας. Υπάρχει αδήριτη ανάγκη να ξεφύγουμε από το στερεότυπο πως «δεν έχει σημασία ΤΙ λέει κάποιος, αλλά ΠΟΙΟΣ είναι αυτός που το λέει». Δηλαδή, τι είδους ταμπέλα έχει κρεμασμένη πάνω του ο λέγων ή τι είδους ταμπέλα θα μπορούσαμε να του κρεμάσουμε εμείς στους οποίους δεν αρέσουν αυτά που λέει, ώστε μέσω αυτής να αποδυναμώσουμε την αλήθεια και την πειστικότητα των λεγομένων του.

Η κριτική σκέψη, το επιχείρημα και ο διάλογος πάνε περίπατο, όταν κυριαρχούν απόψεις του είδους «οτιδήποτε λέει ο τάδε είναι λάθος, αφού ο τάδε είναι ΑΥΤΟ ή υποστήριξε ΕΚΕΙΝΟ σε κάποια δεδομένη στιγμή» ή βεβαιότητες του στυλ «αφού το λέει ή το γράφει ο τάδε που είναι ΑΥΤΟ ή συμφωνώ μαζί του στο ΑΛΛΟ, δεν μπορεί παρά να είναι σωστό». Η προβατοποίηση των πολιτών και η ένταξη τους σε αγέλες, κοπάδια και στρούγκες, ξεκινά ακριβώς από αυτό το λεπτό σημείο που άπτεται της διανοητικής ευσυνειδησίας του καθένα πολίτη ξεχωριστά και της διαχωριστικής αντιληπτικής ευαισθησίας του συνόλου των πολιτών που απαρτίζουν την κοινωνία γενικότερα. Όταν η ατομική ευσυνειδησία και η κοινωνική αντιληπτική ευαισθησία ανεπαρκούν ή βρίσκονται εν υπνώσει, τότε μιλάμε για πολίτες που μεταβάλλονται σε πελάτες, οπαδούς και πωλητές ψήφων και για λαούς που σφάλλουν συχνά και είναι έτοιμοι να ακολουθήσουν τον κάθε λαοπλάνο πωλητή ονείρων που υπόσχεται πως «λεφτά υπάρχουν», ή πως «δεν θα απολυθεί κανείς και θα προσλάβουμε κι αυτούς που απολύθηκαν στο δημόσιο» ή πως «θα διώξουμε με τις κλωτσιές όλους τους μετανάστες σε έναν μήνα» ή πως «θα καταργήσουμε μονομερώς τα μνημόνια και τις δανειακές συμβάσεις αλλά θα παραμείνουμε στο ευρώ» ή ότι άλλο κατεβάσει η γκλάβα του κάθε δημοκόπου λαϊκιστή.

Η αλλαγή της χώρας γενικότερα και των πολιτών ειδικότερα καθώς και η μετατροπή της κοινωνίας μας σε μια σύγχρονη δυτική κοινωνία – με τις δικές της φυσικά ιδιαιτερότητες και διαφορές – περνά οπωσδήποτε μέσα από την όσο το δυνατόν πληρέστερη κατάργηση των ταμπελών σε κάθε έκφανση τόσο της ατομικής όσο και της κοινωνικής μας ζωής. Κυρίως δε στην πολιτική, κάτι τέτοιο είναι τούτη την ώρα απαραίτητο. Επειδή τελικά και ο χειρότερος και πιο ανίκανος πολίτης ή πολιτικός μπορεί να προτείνει κάποτε την πιο σωστή λύση σε κάποιο συγκεκριμένο πρόβλημα. Οφείλουμε να είμαστε αρκούντως ευσυνείδητοι και αντικειμενικοί ως πολίτες ώστε να την αναγνωρίσουμε και κριτικά λογικοί και πρακτικοί ως κοινωνία ώστε να την υιοθετήσουμε. Καιρός να αρχίσουμε να δίνουμε περισσότερο βάρος στο περιεχόμενο αυτών που λέει κανείς παρά στην ταμπέλα που κρέμεται πάνω του σαν παράταιρο σήμα κατατεθέν. Επειδή ταμπέλες πρέπει να φέρουν μονάχα τα σινιέ και επώνυμα ρούχα και τα αυτοκίνητα, όπως έλεγε ένας ρέκτης καθηγητής της γεωγραφίας που είχαμε στην πρώτη γυμνασίου, καλή του ώρα αν ζει ακόμη, όπου κι αν βρίσκεται.

Akenaton

Δημοσίευση: Αυγούστου 22, 2013