Καταστροφική απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου για το ελεύθερο Διαδίκτυο

από τον Βασίλη Σωτηρόπουλο

Με την απόφαση Delfi As κατά Εσθονίας που δημοσίευσε χτες το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου έκρινε ότι ο ιδιοκτήτης ιστοσελίδας ευθύνεται για τα σχόλια ανωνύμων σχολιαστών, παρόλο που μπορεί να έχει λάβει τα μέτρα για την ειδοποίησή του από κάθε θιγόμενο.

Πρόκειται για μια ευθεία παραβίαση της αρχής της έλλειψης προληπτικής ευθύνης που έχει καθιερωθεί στο κοινοτικό – ευρωενωσιακό δίκαιο με την Οδηγία 2000/31/ΕΚ και αντίστοιχα νομοθετήματα στις ΗΠΑ. Η λογική είναι πολύ απλή: όποιος φιλοξενεί σχόλια τρίτων που αναρτώνται ελεύθερα, δεν μπορεί να έχει ευθύνη για προληπτικό έλεγχο, αλλά οφείλει να αποσύρει ταχέως το παράνομο υλικό, όταν περιέλθει σε γνώση του. Αλλιώς, δεν έχουμε Web 2.0, δεν έχουμε Facebook, δεν έχουμε YouTube, δεν έχουμε Blogger.com: όλες οι αυτές οι εταιρίες θα έπρεπε να ελέγχουν μία προς μία τις αναρτήσεις από κάθε χρήστη, πριν επιτρέψουν την δημοσιοποίησή τους, όπερ άτοπον.

Αυτό το άτοπο, το οποίο έχει διαπιστωθεί με την προηγούμενη απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου το 2011, στην υπόθεση Pravoye Dehlo και Shtekel κατά Ουκρανίας, η οποία παρέπεμπε και στην «Κοινή Διακήρυξη του Ειδικού Εισηγητή του ΟΗΕ για την Ελευθερία της Γνώμης και της Έκφρασης, του Εκπροσώπου του ΟΟΣΑ για την Ελευθερία των ΜΜΕ και του Ειδικού Εισηγητή του OAS για την Ελευθερία της έκφρασης» (21.12.2005), σύμφωνα με την οποία:

«ουδείς μπορεί να κριθεί υπεύθυνος για περιεχόμενο στο Διαδίκτυο, του οποίου δεν είναι συντάκτης, εκτός εάν είτε το αποδέχθηκε ως δικό του είτε αρνήθηκε να συμμορφωθεί με δικαστική εντολή για την αφαίρεσή του».

Αυτή η θεμελιώδης αρχή, ανατρέπεται τώρα με τη χθεσινή απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου που καταλογίζει ευθύνη σε μια ιστοσελίδα που ούτε συντάκτης είναι, ούτε αποδέχθηκε ως δικό του το περιεχόμενο των τρίτων, ούτε αρνήθηκε να συμμορφωθεί με δικαστική εντολή. Μεταθέτει λοιπόν σε προληπτικό επίπεδο την ευθύνη, παραβλέποντας τις καίριες διατάξεις της Οδηγίας 2000/31/ΕΚ, τις οποίες θεωρεί «πλαίσιο» που κάθε έννομη τάξη μπορεί να υλοποιήσει.

Δεν περιμένουμε βέβαια από το ΕΔΔΑ να παίξει το ρόλο του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης και να αξιολογήσει κατά πόσον το εθνικό δίκαιο είναι εναρμονισμένο με το κοινοτικό. Χρειαζόταν όμως μεγαλύτερη προσοχή στην τήρηση ενός κανόνα δικαίου που δεν απορρέει μόνο από την Οδηγία 2000/31/ΕΚ, αλλά και από την ίδια την φύση της λειτουργίας του Διαδικτύου, όταν αυτό παίζει το ρόλο του μέσου επικοινωνίας περισσότερο, παρά το ρόλο του μέσου ενημέρωσης.

Η απόφαση δεν είναι τελική και θα πρέπει να προσβληθεί ή να ανατραπεί από σοβαρότερη απόφαση το ταχύτερο δυνατό, καθώς τέτοιου είδους σκεπτικά εκθέτουν το Ευρωπαϊκό Δικαστηριο των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου.

[αναδημοσίευση από elawyer]

xblog.gr

Δημοσίευση: Οκτωβρίου 25, 2013