Μα εμείς δεν είμαστε ρατσιστές!

Ο Νίκος Παπαδογιάννης κλίνει το γόνυ μπροστά στο φέρετρο του Νέλσον Μαντέλα και εγκαλεί το μοναδικό κράτος που δεν τον πένθησε.

H φωτογραφία που βλέπετε είναι το πολυτιμότερο πετράδι στη συλλογή μου. Μπορεί να κάνω κεφαλάκι σαν «Μητσάρας» σε τρίτο πλάνο πίσω από μία –ευτυχώς μικρόσωμη- Νοτιοαφρικάνα κυρία, αλλά όπως και να το κάνουμε αποτελεί πειστήριο. Ημουν κι εγώ εκεί. Στον 20ό αιώνα. Στο μονοπάτι ενός ημίθεου. Δέκα βήματα πίσω από τον Νέλσον Μαντέλα, όπως εκατομμύρια άλλοι απλοί πολίτες, από τις πέντε ηπείρους και τους επτά ωκεανούς. Όχι μόνο μαύροι, αλλά και λευκοί, και κίτρινοι, και κόκκινοι.

Και μερικοί γαλάζιοι. Δυστυχώς, όχι πολλοί.

Το ενσταντανέ έχει ηλικία 16 ετών και είναι τραβηγμένο στη Λωζάννη, στο περίπτερο της ελληνικής αντιπροσωπείας, την παραμονή της ψηφοφορίας για τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2004. Τους διεκδικούσε, μεταξύ πολλών άλλων, και το πολύχρωμο Κέιπ Τάουν. Η δική μας αντιπροσωπεία είχε στην κεφαλή της τη Γιάννα Αγγελοπούλου και κάτι άλλους λεφτάδες (και τον Αβραμόπουλο και τον Παπαδήμο…), ενώ οι Νοτιοαφρικανοί έφεραν τον Νέλσον Μαντέλα.

Όταν ο «Μαντίμπα» μπήκε στην αίθουσα, ήταν σαν να χτύπησε ηλεκτρικό ρεύμα. Σαν να κατέβηκε από τους ουρανούς ένας θεός. Ο Μαντέλα, μολονότι 80άρης και ταλαιπωρημένος από τις δεκαετίες της φυλάκισης και των βασανιστηρίων, εξέπεμπε μία μαγική αύρα που γέμιζε το δωμάτιο και τις ψυχές. «Εγώ είμαι η ιστορία του 20ού αιώνα», έλεγε η παρουσία του.

Λιγομίλητος και σεμνός ο ίδιος, μοίραζε χειραψίες και εκείνο το γλυκό χαμόγελο που ζέσταινε καρδιές. Πού θα βρισκόταν η ανθρωπότητα χωρίς τον αγώνα του; Η Μαύρη Αφρική θα ήταν λιγότερο μαύρη και ο υπόλοιπος κόσμος πολύ πιο γκρίζος.

Ακόμα και τον πρώτο καιρό μετά την αποφυλάκισή του, οι μαύροι στην πατρίδα του ήταν σκλάβοι. Όταν έβλεπαν λευκό να τους πλησιάζει, κατέβαιναν αμέσως από το πεζοδρόμιο. Ο τρόμος του απαρτχάιντ φυλούσε τα έρημα.

Τον λυπήθηκα λίγο τον Μαντέλα, εκείνη τη μέρα στη Λωζάννη. Η συμμετοχή του στην καμπάνια του Κέιπ Τάουν ήταν φυσικά εθελοντική, αλλά οι συμπατριώτες του εκμεταλλεύονταν ξεδιάντροπα την παρουσία του και τον περιέφεραν στα γκαλά και στα σουαρέ, όπως περιφέρουν οι εδώ ιεράρχες τις «θαυματουργές» εικόνες αγίων για να μαζεύουν τον οβολό των θρησκόληπτων και των αφελών. «Δώστε μας την Ολυμπιάδα για να δείτε τον Μαντέλα να δακρύζει», ήταν το κρυμμένο μήνυμα.

Το κόλπο δεν έπιασε. Το Κέιπ Τάουν δεν είχε πιθανότητες νίκης ούτε χρήματα για να δωροδοκήσει τους «αθανάτους». Οι Αγώνες κατέληξαν στην Ελλάδα, ενώ η υπόλοιπη γη περίμενε Ρώμη.

Οσοι ήμασταν στη Λωζάννη, γνωρίζαμε το αποτέλεσμα πολλές ώρες πριν ανακοινωθεί, δεσμευμένοι φυσικά από το off the record και με όρκο σιωπής. Είχε κυκλοφορήσει, με ελάχιστη απόκλιση, ακόμη και το ακριβές αποτέλεσμα των ψηφοφοριών. Οι αυλικοί της Γιάννας αράδιαζαν χαρτί και καλαμάρι τα ονόματα των δικών μας ανθρώπων μέσα στη ΔΟΕ.

Τότε, πανηγυρίσαμε με εθνική συγκίνηση και ανάταση. Τώρα, κλαίμε. Μόνο ο μακαρίτης ο Συρίγος φώναζε από την πρώτη μέρα.

Ο Νέλσον Μαντέλα εγκατέλειψε τον πλανήτη και πήγε να πιάσει θέση με τους άλλους ημιθέους 16 χρόνια αργότερα, πλήρης ημερών σε πείσμα όσων τσεκούρωσαν βάναυσα την υγεία του. Η ανθρωπότητα ύψωσε τα μαύρα πανιά και ανέμισε τις σημαίες μεσίστια για να αποχαιρετήσει τη σημαντικότερη, ίσως, προσωπικότητα της τελευταίας 100ετίας. Ο Μαντέλα άλλαξε τον κόσμο. Ποιος είπε ότι τέτοιο ανδραγάθημα είναι υπεράνω των δυνατοτήτων ενός ανθρώπου;

Η Ελλάδα, τι ντροπή, είναι –μάλλον- η μοναδική χώρα στη γη που αρνήθηκε να συμμετάσχει ενεργά στο παγκόσμιο πένθος. Ο θάνατος του «Μαντίμπα» πέρασε στα ψιλά της καθημερινότητάς μας, λες και είχε αποβιώσει κάποιος ηθοποιός του Χόλιγουντ. Διάβολε, ο Μαντέλα πέθανε, όχι ο Μόργκαν Φρίμαν.

Στην κηδεία του στείλαμε όχι τον πρόεδρο της Δημοκρατίας, ούτε τον πεφωτισμένο μας πρωθυπουργό ή τον αντιπρόεδρο της κυβέρνησης, αλλά τον υπουργό των δεξιώσεων, της ανύπαρκτης Αμύνης τον υπουργό, τον ίδιο που παρίστανε τον δήμαρχο Αθηναίων και κορδωνόταν σαν γύφτικο σκεπάρνι τότε που πήραμε τους Αγώνες του 2004. Το επόμενο βήμα θα ήταν να στείλουμε τον Φαήλο.

Τώρα που το καλοσκέφτομαι, φερθήκαμε σωστά. Τι δουλειά έχει δίπλα στους βαρυπενθούντες η νεοφασίζουσα Ελλάδα του 2013 που επιστρέφει ολοταχώς στον Μεσαίωνα; Λυπάμαι που χαλάω των πατριωταράδων τη ζαχαρένια, αλλά δεν έχουμε πια επιχειρήματα για να διαψεύσουμε όσους μας θεωρούν παράσιτα.

Ενας στους δέκα συμπατριώτες μας συμφωνεί με αυτούς που θεωρούν τον Αντετοκούνμπο πίθηκο, τον Σχορτσανίτη μίασμα και τον Ασιάτη μετανάστη στόχο για σκοποβολή. Τους φασουλήδες που θεωρούν ηγέτη της ανθρωπότητας (όχι τον Μαντέλα, αλλά) τον Χίτλερ τους κλείνουμε όχι στις φυλακές, ούτε στα ψυχιατρεία, ούτε καν στο περιθώριο, αλλά στη Βουλή. Στη Βουλή! Των Ελλήνων!

Οπότε, μια γλάστρα και πολλή του πέφτει, του Μαντέλα. Αν είναι να ξαναγεννηθεί το απαρτχάιντ, το σπέρμα θα το βρει στην Ελλάδα, στους απογόνους του Περικλή. Ο οποίος φοβάμαι ότι θα σηκωθεί από τον τάφο του για να αρχίσει τις κλωτσιές, από στιγμή σε στιγμή...

Οι αγώνες του Τσάμπιονς Ληγκ, όπως και του Παγκοσμίου Πρωταθλήματος Συλλόγων, ξεκίνησαν με πένθιμη σιγή και με έμπρακτο κατευόδιο στον εκλιπόντα Μαντέλα. Χιλιάδες ποδοσφαιριστές και εκατοντάδες σύλλογοι σε όλα τα μήκη και πλάτη του πλανήτη αποχαιρέτισαν τον άνθρωπο που άλλαξε τον κόσμο με μαύρα περιβραχιόνια, ειδικά μπλουζάκια, εκδηλώσεις σεβασμού.

Κάποιοι που απειλήθηκαν με τιμωρία, όπως ο Ντιντιέ Ντρογκμπά, επιστράτευσαν τον ανδρισμό τους και εξευτέλισαν τις αρχές: «Θα κάνω ό,τι μου αρέσει και δεν με νοιάζει αν με τιμωρήσετε». Μπράβο στον Ιβοριανό, διπλό μπράβο στη Γαλατασαράι που τον στήριξε και ένα ακόμη μπράβο για τον καρμικό θρίαμβο επί της Γιουβέντους.

Ο αστοιχείωτος ελληνικός αθλητισμός αγνόησε, σύσσωμος, τον θάνατο του Μαντέλα. Ακολούθησε, προφανώς, το παράδειγμα της αστοιχείωτης επίσημης Πολιτείας και της αστοιχείωτης κοινωνίας μας. Αμφιβάλλει κανείς ότι η κερκίδα των φαιοχιτώνων φανατικών θα αποδοκίμαζε το λεπτό της σιγής;

Εμείς, εδώ, δεν έχουμε πένθος. Δεν έχουμε μαύρους και δεν είμαστε Αφρική. Είμαστε η πατρίδα της Δημοκρατίας και δεν είχαμε ποτέ απαρτχάιντ ούτε αντιμετωπίζουμε πρόβλημα ρατσισμού. Το μόνο που ζητάμε είναι να μας αδειάσουν τη γωνιά οι αραπάδες. Μόλις βγει η κουκούλα από το πλυντήριο, θα τη φορέσουμε για τα περαιτέρω.

Δημοσίευση: Δεκεμβρίου 13, 2013