Η Αρετή και η Κακία

Σε κάποια τάξη του δημοτικού, η δασκάλα μας, μάς αφηγήθηκε, με δικά της λόγια, τον μύθο της αρετής και της κακίας. Ήταν λοιπόν ο Ηρακλής καθισμένος σε ένα σταυροδρόμι και σκεφτόταν τι να κάνει στην ζωή του. Εκεί που καθόταν νάσου μπροστά του δυό γυναίκες. Η μία ήταν προκλητική, πασαλειμμένη με χρυσόσκονη στα μάτια και τα νύχια( τα λόγια της δασκάλας) με κατακόκκινο κραγιόν και πονηριά στο βλέμμα. Η άλλη με άσπρο καθαρό ρούχο, όμορφη και σεμνή, χωρίς περιττά στολίδια, ήταν η Αρετή. Η φανταχτερή γυναίκα είπε στον Ηρακλή, ακολούθησέ με και θα σου δείξω πως να καλοπερνάς χωρίς να κουράζεσαι, οι φίλοι μου με λένε Ευδαιμονία οι εχθροί μου Κακία .Ο δρόμος μπροστά σε αυτήν την γυναίκα ήταν πλατύς και ευθύς, εύκολος. Η άλλη γυναίκα τώρα, η ευπρεπής, του είπε, μαζί μου θα βρεις δυσκολίες, θα πρέπει να νικήσεις εμπόδια, να παλέψεις, να φροντίσεις, τίποτε δεν γίνεται χωρίς προσπάθεια. Ο Ηρακλής προτίμησε την αρετή και τον δύσκολο δρόμο. Αυτά στο δημοτικό. Τώρα ξέρω ότι αυτόν τον μύθο τον αναφέρει ο Ξενοφώντας( 2.1.21-2.1.29) στα απομνημονεύματά του. Να ένα κομματάκι από το αυθεντικό κείμενο σε μετάφραση Βάρναλη, ελπίζω όχι πολύ παλιακή.

«Διότι από τα πραγματικώς αγαθά και καλά τίποτε οι θεοί δεν δίδουν άνευ κόπου και φροντίδος εις τους ανθρώπους, αλλ' εάν θέλης να σου είναι ευσπλαχνικοί οι θεοί, πρέπει να τους τιμάς, εάν θέλης υπό των φίλων να αγαπάσαι, πρέπει να ευεργετής τους φίλους, εάν επιθυμής να τιμάσαι από καμμίαν πόλιν, πρέπει να ωφελήσης την πόλιν, εάν από όλην την Ελλάδα έχεις την αξίωσιν να θαυμάζεσαι διά την αρετήν σου, πρέπει να προσπαθής να ευεργετής την Ελλάδα, και εάν θέλης η γη να σου δίνη καρπούς αφθόνους, πρέπει να καλλιεργής την γην, και εάν νομίζης, ότι πρέπει να πλουτίζης από βοσκήματα, πρέπει να περιποιήσαι τα βοσκήματα, και εάν διά πολέμου έχης ορμήν να μεγαλυνθής και θέλεις να ημπορής και τους φίλους να ελευθερώνης και τους εχθρούς να υποτάσσης, πρέπει και αυτάς τας πολεμικάς τέχνας να μάθης από εκείνους που τας ηξεύρουν καλώς και πρέπει να ασκήσαι πώς να τας χρησιμοποιής· εάν δε θέλης και κατά το σώμα να είσαι δυνατός πρέπει να συνηθίσης το σώμα να υπηρετή εις την σκέψιν και να το γυμνάσης με κόπους και ιδρώτα.»

Άδικο είχε η Αρετή; Πολύ καλά τα είπε η ευλογημένη. Ήθος, συνεργασία, εργατικότητα, να ο καλός ο δρόμος. Ξέρω, ξέρω, εύκολα ξεφεύγει η στάση αυτή σε πουριτανισμό, (μακριά από εμάς) ενοχικά σύνδρομα, ακόμη και μισαλλοδοξία. Φαντάζομαι όμως ότι αυτό γίνεται όταν το ήθος είναι μασκαρεμένη κακία. Πάντως φιλόσοφοι και θεολόγοι τόχουν ξετινάξει το θέμα, τι είναι αρετή και τι κακία, δεν θα το λύσω εγώ τώρα. Μου άρεσαν όμως οι σκέψεις της αρετής σε αυτό το απόσπασμα του Ξενοφώντα, αν θέλεις να είσαι καλός και αγαθός ο δρόμος σου θέλει προσπάθεια. Καλή αρχή για σκέψεις πάντως. Το μόνο μου πρόβλημα είναι ότι μου αρέσει το κόκκινο κραγιόν, ενίοτε και η χρυσόσκονη.

ΠΗΓΗ

Δημοσίευση: Νοεμβρίου 20, 2014