Η πολιτική αδράνεια και τα ιστορικά αιτήματα

Την στιγμή που οι πολιτικές λιτότητας διευρύνονται ολοένα και σε περισσότερες χώρες, το ιστορικό αίτημα που αναδύεται είναι η ανάγκη για αλληλεγγύη μεταξύ των λαών και η πολιτική αφύπνιση των μαζών που έχουν αδρανοποιηθεί, με σκοπό την διεκδίκηση της κοινωνικής δικαιοσύνης και την δημιουργία ενός πιο <<φιλόξενου>> κόσμου για τις μελλοντικές γενεές.

Κατά την δεκαετία του 1980 η Μ. Θάτσερ είχε πει μια φράση η οποία άνοιγε διάσπαρτα τον δρόμο για την έλευση και την <<ηγεμόνευση>> του νεοφιλελευθερισμού. Χαρακτηριστικά, η τότε Πρωθυπουργός της Μ. Βρετανίας ανέφερε ότι <<στην σύγχρονη εποχή δεν υπάρχει κοινωνία, υπάρχουν μόνο άτομα>>.

Η προαναφερθείσα φράση ήταν η αρχή με την οποία η Θάτσερ έσπειρε τον ατομικισμό στην βρετανική κοινωνία, με απώτερο στόχο την διάρρηξη της κοινωνικής αλληλεγγύης και την υποδαύλιση των κοινωνικών σχέσεων. Πιο συγκεκριμένα, στο όνομα του άκρατου ανταγωνισμού, η Δύση από εκείνη την εποχή περιήλθε σε μια κατάσταση πλήρους εξατομίκευσης, όπου ο καθένας προσδοκούσε με κάθε μέσο το ατομικό του συμφέρον, υπονομεύοντας ρητά το συνάνθρωπό του. Τα προαναφερθέντα, συνδυάστηκαν με την ταυτόχρονη κατάρρευση του κοινωνικού κράτους (Κεϋνσιανισμός) και την ανάδειξη των νεοκλασικών οικονομικών, ως κυρίαρχου ρεύματος στην χάραξη της οικονομικής πολιτικής. Χαρακτηριστικά, η στροφή προς τις νεοφιλελεύθερες πολιτικές είχε καταστροφικά αποτελέσματα για τα ευρείες λαϊκές μάζες, καθώς η ανεργία αυξήθηκε σε δυσθεώρητα ύψη, ενώ την ίδια στιγμή οι κατασταλτικοί μηχανισμοί και η βία επιστρατεύτηκαν για να κάμψουν τις έντονες αντιδράσεις των εργαζομένων. Χαρακτηριστικό παράδειγμα, αποτελεί η πολύμηνη απεργία των ανθρακωρύχων στην Μ. Βρετανία, την οποία η κυβέρνηση Θάτσερ κατέστειλε με βάρβαρο τρόπο, με σκοπό να κλείσει δεκάδες ορυχεία σε ολόκληρη την χώρα.

Στις ημέρες μας, παρατηρούμε ότι πολλά αιτήματα του νεοφιλελευθερισμού και της άκρατης αγοράς έχουν πραγματωθεί, με αποτέλεσμα σε κοινωνικό και πολιτικό επίπεδο να επικρατεί η λογική της αδιαφορίας για τα μείζονα προβλήματα που επικρατούν στην κοινωνία μας. Πιο συγκεκριμένα, ένα μεγάλο ποσοστό των δυτικών κοινωνιών έχει εμπεδώσει τον άκρατο ατομικισμό, την στιγμή που οι δεσμοί κοινωνικής αλληλεγγύης δοκιμάζονται ολοένα και περισσότερο. Στα προαναφερθέντα, διαδραματίζει μείζονα ρόλο και η παγκοσμιοποίηση της παραγωγής, η οποία λειτουργεί ως τροχοπέδη στην εκδήλωση της αλληλεγγύης μεταξύ των λαών. Βεβαίως, η κρίση των τελευταίων ετών ανέδειξε με τον πιο εμφανή τρόπο τις αντιφάσεις του <<ολοκληρωτικού>> καπιταλισμού, με αποτέλεσμα πολλοί πολίτες από διαφορετικές χώρες να διαδηλώνουν για το άνοιγμα της ψαλίδας μεταξύ πλουσίων και φτωχών. Αυτό διαφάνηκε ξεκάθαρα και στην περίπτωση της ελληνικής κρίσης, όπου τους τελευταίους μήνες οι ευρωπαϊκοί λαοί εξέφρασαν με συνεχείς διαδηλώσεις την αλληλεγγύη τους προς τον πληττόμενο ελληνικό λαό. Χαρακτηριστικά, για να αλλάξουν οι κοινωνικοί συσχετισμοί υπέρ των αδύναμων κοινωνικών ομάδων, θα πρέπει να σταματήσουν οι λογικές της ανάθεσης. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί μόνο με την πολιτική κινητοποίηση των πολιτών, έτσι ώστε τα αιτήματα τους να αναδειχτούν σε κυρίαρχα στο πολιτικό προσκήνιο. Επιπροσθέτως, δεν πρέπει να λησμονούμε, ότι η πολιτική αδράνεια στην οποία ένα μεγάλο ποσοστό των πολιτών έχει υποπέσει, οφείλεται και στην εμπέδωση ενός αιτήματος του νεοφιλελευθερισμού, την ενοχή. Πιο επεξηγηματικά, στην περίπτωση της Ελλάδος χρησιμοποιήθηκε κατά κόρον το επιχείρημα, ότι αφού τα <<φάγαμε όλοι μαζί>>, θα πρέπει να υποστούμε τις πολιτικές λιτότητας. Η προαναφερθείσα φράση είναι παραπλανητική καθώς ουδετεροποιεί το βασικό περιεχόμενο της πολιτικής διαδικασίας, το οποίο είναι η σύγκρουση και ο ανταγωνισμός των αντιτιθέμενων συμφερόντων. Ουσιαστικά, λέγοντας κάποιος το προαναφερθέν, υποστηρίζει ότι οι πολιτικές λιτότητας πλήττουν όλους τους Έλληνες ανεξαρτήτως ταξικής προέλευσης. Αυτό δεν ισχύει, καθώς η λιτότητα ευνόησε ρητά τα ανώτερα κοινωνικά στρώματα τα οποία από την κρίση πλούτισαν, την ίδια στιγμή που η πλειοψηφία των λαϊκών στρωμάτων βυθίζεται στην φτώχεια και την ανεργία.

Εν κατακλείδι, την στιγμή που οι πολιτικές λιτότητας διευρύνονται ολοένα και σε περισσότερες χώρες, το ιστορικό αίτημα που αναδύεται είναι η ανάγκη για αλληλεγγύη μεταξύ των λαών και η πολιτική αφύπνιση των μαζών που έχουν αδρανοποιηθεί, με σκοπό την διεκδίκηση της κοινωνικής δικαιοσύνης και την δημιουργία ενός πιο <<φιλόξενου>> κόσμου για τις μελλοντικές γενεές.

ΠΗΓΗ

Δημοσίευση: Αυγούστου 27, 2015