Η Ευρώπη έχει παραλύσει από φόβο

Χιλιάδες ζωές συνεχίζουν να χάνονται στην ήπειρό μας. Στις περισσότερες περιπτώσεις, αυτές οι απώλειες δεν καταγράφονται από καμία κάμερα. Παρόλα αυτά, κάθε θάνατος είναι μια ξεχωριστή τραγωδία και μια αβάσταχτη απώλεια. Το μόνο που θέλουν οι τόσοι άνθρωποι που ρισκάρουν τη ζωή τους είναι να ξεφύγουν από τον πόλεμο και τον κατατρεγμό. Σαν αποτέλεσμα των δικών μας αποτυχιών και φόβων, συνεχίζουν να χάνουν τη ζωή τους στη δική μας ήπειρο, όπου ήρθαν αναζητώντας καταφύγιο. Πώς φτάσαμε μέχρι εδώ;

Είναι ξεκάθαρο ότι η Ε.Ε. και τα κράτη - μέλη της αντέδρασαν με μεγάλη καθυστέρηση. Στις 6 Αυγούστου έστειλα μια επιστολή στον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Ντόναλντ Τουσκ, στην οποία του ζητούσα να συγκαλέσει έκτακτη σύνοδο κορυφής των ηγετών της Ε.Ε. Ακόμα δεν έχω λάβει καμία απάντηση, που μπορεί να φανερώνει μια έλλειψη ενδιαφέροντος που δεν αρμόζει στην περίσταση. Παρόλα αυτά, πρέπει να ξεκαθαρίσουμε κάτι. Η έλλειψη απάντησης δεν είναι λάθος των θεσμών της Ε.Ε., που προσπάθησαν να προτείνουν μια ευρύτερη προσέγγιση, που περιελάμβανε καλύτερο διαμοιρασμό των προσφύγων μέσα στην Ε.Ε.

Ο σκεπτικισμός απέναντι στη λήψη απαραίτητων ενεργειών έρχεται από τις ίδιες τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις -κυρίως από συγκεκριμένες κυβερνήσεις- που δε θέλουν καν να σκέπτονται μια αυθεντική ευρωπαϊκή προσπάθεια από το φόβο ότι έτσι θα δημιουργηθεί μια εικόνα «εγχώριας» αδυναμίας. Την ίδια ώρα που οι Ευρωπαίοι πολίτες έχουν οργανωθεί για προσφέρουν βοήθεια --δίνοντας έτσι ένα πραγματικό μάθημα αλληλεγγύης σε όλη την πολιτική τάξη-- η έλλειψη αποφάσεων μόνο χειροτέρεψε την κρίση. Γιατί; Γιατί η εγχώρια πολιτική κυριαρχεί στο θέμα, κι αυτό έχει μειώσει την ικανότητά μας να εκπληρώσουμε τις διεθνείς μας υποχρεώσεις και να προστατεύσουμε αυτούς που έχουν ανάγκη.

Παρά την αυξανόμενη πίεση, ο Ντέιβιντ Κάμερον δε συμφώνησε να παίξει ρόλο στην απάντηση της Ε.Ε., κάτι που το Κόμμα Ανεξαρτησίας (UKIP) του Ηνωμένου Βασιλείου θα καταδίκαζε. Ο Ούγγρος ηγέτης, Βίκτορ Ορμπάν, επίσης δεν θέλει να συνεργαστεί, γιατί είναι αντιμέτωπος με μια παράταξη, το Jobbik, που βρίσκεται ακόμη πιο δεξιά από το δικό του. Ο Μαριάνο Ραχόι έχει επίσης αντισταθεί σε ένα σύστημα υποχρεωτικού διαμοιρασμού γιατί οι εκλογές στην Ισπανία φτάνουν όπου να ναι, και όλοι ξέρουμε ότι οι σκληρές πολιτικές αποφάσεις μπορούν να οδηγήσουν σε μεγάλη απώλεια ψήφων. Το γεγονός ότι βάζουμε την εγχώρια πολιτική πριν το συλλογικό ενδιαφέρον μάς έφερε σε αυτή την παράλυση.

Η μόνη ελπίδα είναι ότι οι φωνές των πολιτών μπορούν να επηρεάσουν την υστεροβουλία των πολιτικών ηγετών. Έχοντας δει τις σοκαριστικές εικόνες που ήρθαν από την Τουρκία την περασμένη εβδομάδα, η εθνικιστική προσέγγιση που ακολουθήθηκε από πολλούς Ευρωπαίους ηγέτες είναι εντελώς ανάρμοστη. Παρότι οι γνώμη των πολιτών και των μμε αλλάζει, ακόμη δυσκολεύομαι να πιστέψω ότι οι ηγέτες μας έχουν καταλάβει ότι αν θέλουμε να διαχειριστούμε αυτή την κρίση, χρειαζόμαστε μια εντελώς καινούρια Ευρωπαϊκή προσέγγιση.

Πρώτον, πρέπει να κάνουμε περισσότερα για να αντιμετωπίσουμε τη ρίζα του προβλήματος. Να είμαστε ξεκάθαροι: δεν ήταν η ελεύθερη μετακίνηση ούτε η Συνθήκη Σένγκεν που δημιούργησαν αυτό το δίλημμα. Το να συνδέουμε την κρίση στο μεταναστευτικό με το δικαίωμα της ελεύθερης μετακίνησης που απολαμβάνουν οι Ευρωπαίοι στα πλαίσια της Συνθήκης Σένγκεν είναι λάθος. Ο πόλεμος, η δίωξη, και η βαρβαρότητα του Άσαντ και του Ισλαμικού Κράτους του Ιράκ και του Λεβάντε (ISIL) προκάλεσαν αυτή την κρίση. Πρέπει να δουλέψουμε ομαδικά για να βρούμε μια μακροπρόθεσμη λύση σε αυτή την περιοχή.

Δεύτερον, οι ηγέτες της Ε.Ε. πρέπει να αντιμετωπίσουν την πραγματικότητα: δεν υπάρχει κανένα μοντέλο κανόνων για το μεταναστευτικό και το άσυλο σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Απαιτείται μια αναμόρφωση τώρα. Ο δυσλειτουργικός Κανονισμός του Δουβλίνου πρέπει να αντικατασταθεί με μέτρα που λειτουργούν και χρησιμεύουν μέσα στο πλαίσιο της Ε.Ε. Χρειαζόμαστε ακόμη, ένα μόνιμο σύστημα επανεγκατάστασης για τους αιτούντες άσυλο, πιο ισορροπημένο για όλα τα Ευρωπαϊκά κράτη-μέλη. Υπάρχουν ενδείξεις ότι αυτή την εβδομάδα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα παρουσιάσει ένα σύστημα ποσοστώσεων για 160.000 πρόσφυγες. Προσωπικά, δεν πιστεύω ότι θα πρέπει να περιοριστεί σε ένα σταθερό αριθμό. Θα έπρεπε να υπάρχει ένα μόνιμο σύστημα που θα μπορεί να διαχειρίζεται τα πολλά αιτήματα των ανθρώπων που έχουν ανάγκη προστασίας.

Θα πρέπει ακόμη να ενδυναμώσουμε τη Frontex, ώστε να μπορέσει να παίξει επαρκώς το ρόλο που έχει, στα σύνορα της Ε.Ε., και να σώσει ζωές στη θάλασσα. Η Frontex δε μπορεί να συνεχίσει να βασίζεται σε προσφορές εθελοντών. Τα κράτη-μέλη της Ε.Ε. θα πρέπει να υποχρεωθούν να συνεισφέρουν.

Πρέπει επίσης να αυξήσουμε την ανθρωπιστική βοήθεια στην Αίγυπτο, το Λίβανο και την Τουρκία για να βοηθήσουμε τους καταυλισμούς των προσφύγων. Θα πρεπε να υπάρχουν ασφαλείς περιοχές στις ζώνες κινδύνου, που θα επιτρέπουν στους πρόσφυγες να κάνουν αίτηση για ανθρωπιστική βίζα. Η οργάνωση ασφαλών και νόμιμων δρομολογίων εντός της Ε.Ε. είναι επίσης επείγουσα.

Η οριστικοποίηση μιας πολιτικής συμφωνίας για την εφαρμογή αυτών των μέτρων θα είναι πολύπλοκη -ακόμα και το να φτάσουμε σε μια βασική προσέγγιση. Ηγέτες σαν τον Ντέιβιντ Κάμερον, τον Βίκτορ Ορμπάν και τον Μαριάνο Ραχόι θα πρέπει να δεχθούν περισσότερους πρόσφυγες. Παρόλα αυτά, και πάλι δεν θα υπογράψουν μια συμφωνία για ένα πιο δίκαιο Ευρωπαϊκό σύστημα. Γιατί αυτό σημαίνει ότι θα υποχρεώνονταν να αντιμετωπίσουν τους εσωτερικούς τους εχθρούς. Αν η πολιτική της ελπίδας και της συμπόνοιας δεν αντικαταστήσει την πολιτική του φόβου, η Ευρώπη θα συνεχίσει να περπατά σε μία καταιγίδα πολύ μεγαλύτερων διαστάσεων.

Η ίδια η δομή της Ένωσής μας είναι σε κίνδυνο. Εν τη απουσία ισχυρής ηγεσίας, είναι ώρα να σκεφτούμε το ταραχώδες μας παρελθόν και να διδαχθούμε από την ιστορία. Δεν πάει πολύς καιρός που εκατομμύρια Ευρωπαίοι πολίτες αναγκάστηκαν να διαφύγουν από τον πόλεμο και τον πολιτικό διωγμό. Ισπανοί, Ούγγροι, Τσέχοι και Ιταλοί εγκατέλειψαν τα σπίτια τους για να σώσουν τις ζωές τους. Και οι άλλες χώρες της ηπείρου τους καλωσόρισαν με ανοιχτά τα χέρια.

Ξέρουμε τι πρέπει να γίνει. Για το καλό της ανθρωπότητας και της Ένωσης που δημιουργήσαμε από κοινού, πρέπει τώρα να ενωθούμε για να προστατεύσουμε αυτούς που περισσότερο έχουν ανάγκη.

Αυτό το άρθρο δημοσιεύθηκε αρχικά στη HuffPost Spain και μεταφράστηκε στα Ελληνικά από το Θάνο Καμπύλη.

Aκολούθησε τον Guy Verhofstadt Twitter: www.twitter.com/GuyVerhofstadt

O Guy Verhofstadt είναι επικεφαλής του κόμματος των Φιλελευθέρων και Δημοκρατών στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, Πρώην Πρωθυπουργός Βελγίου

Πηγή: http://www.huffingtonpost.gr/guy-verhofstadt/-_1555_b_8138972.html?utm_hp_ref=greece

Δημοσίευση: Σεπτεμβρίου 20, 2015