Η Ελλάδα «χώρα ειδικού καθεστώτος» στην ΕΕ…;

Η εμφανής στήριξη που ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες, κυρίως Γερμανία και Γαλλία, δείχνουν προς την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ απαιτεί εξηγήσεις καθώς ιδεολογικά και πολιτικά μάλλον είναι «ανίερη». Ιδεολογικά, η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ δεν έχει πολλά κοινά στοιχεία ούτε με τους γερμανούς Χριστιανοδημοκράτες ούτε με τους γάλλους Σοσιαλιστές.


Του Παναγιώτη Ιωακειμίδη

Βεβαίως οι κυβερνήσεις -μέλη της ΕΕ οφείλουν να έχουν καλές σχέσεις συνεργασίας για την προώθηση κοινών στόχων και διακρατικών σχέσεων. Στην περίπτωση όμως του Αλέξη Τσίπρα, η στήριξη φαίνεται να προσλαμβάνει και ένα ευδιάκριτο προσωπικό στοιχείο: Ανγκελα Μέρκελ και Φρανσουά Ολάντ εμφανίζονται να «αγκαλιάζουν» ένθερμα τον Τσίπρα, ξεχνώντας ακόμα και τις βιτριολικές προσβολές που ο τελευταίος είχε εκστομίσει εναντίον τους.

Προφανώς έτσι εξυπηρετείται η προσωπική πολιτική ατζέντα των δύο ηγετών. Για τη Μέρκελ στη διαχείριση κυρίως του Προσφυγικού / Μεταναστευτικού, για τον Ολάντ στην αναζήτηση ενός «αριστερού προσωπείου» (αφού έχει χάσει το αριστερό του πρόσωπο στο εσωτερικό της χώρας του) ενόψει εκλογών. Φτηνά τεχνάσματα.

Αλλά υπάρχουν και βαθύτερα αίτια που εξηγούν γιατί οι χώρες αυτές (και κάποιες άλλες) στηρίζουν Τσίπρα, κλείνοντας ερμητικά τα μάτια σε όσα συμβαίνουν στην Ελλάδα. Και στα αίτια αυτά δεν περιλαμβάνεται η εκτίμηση ότι η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ μπορεί να εφαρμόσει πιο αποτελεσματικά το Μνημόνιο, απορροφώντας τους κοινωνικούς κραδασμούς.

Είμαι σε θέση να γνωρίζω ότι το δόγμα που τείνει να επικρατήσει ανάμεσα σε κεντρικές πρωτεύουσες της Ένωσης είναι ότι λόγω Προσφυγικού/Μεταναστευτικού, οικονομικής κρίσης και κυρίως λόγω μεταρρυθμιστικής αδυναμίας είναι προτιμότερο η Ελλάδα να οριοθετηθεί ως «χώρος άτυπου ειδικού καθεστώτος» στο πλαίσιο της ΕΕ, ως χώρα – ειδική περίπτωση.

Επομένως δεν έχει ιδιαίτερο νόημα για την Ευρώπη να επιμείνει σε διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις για να επιτευχθεί π.χ. η θεσμική και διοικητική αναβάθμιση της χώρας. Η Ευρώπη, με άλλα λόγια, έπαψε ουσιαστικά να ενδιαφέρεται για τη μεταρρύθμιση της χώρας, γι’ αυτό κλείνει αφτιά και μάτια στα όσα δυσάρεστα συμβαίνουν σε διοίκηση, σε Δικαιοσύνη, σε αδυναμία εξευρωπαϊσμού.

Στο Προσφυγικό / Μεταναστευτικό, η Ελλάδα έχει επίσης περιέλθει σε «χώρα ειδικού καθεστώτος» ιδιαίτερα μετά τη συμφωνία ΕΕ-Τουρκίας. Η συμφωνία αυτή, ουσιαστικά, «έβγαλε» την Ελλάδα από τον πυρήνα της ΕΕ και την ομαδοποίησε με την Τουρκία ως ειδικό πεδίο δράσης. Το ότι η κυβέρνηση αποδέχτηκε τόσο ανέμελα και χωρίς πρόσθετες εγγυήσεις το καθεστώς αυτό ερμηνεύει και τη στήριξη πολλών Ευρωπαίων.

Δεν ξέρω αν κάποιος άλλος ηγέτης, αντί του Τσίπρα, θα δεχόταν τόσο εύκολα η Ελλάδα να διολισθήσει σε «χώρα ειδικού καθεστώτος». Στο πλαίσιο του ειδικού καθεστώτος αυτού, όμως, το βασικό που ενδιαφέρει την Ευρώπη είναι να εκπληρωθούν οι δημοσιονομικοί στόχοι του Μνημονίου και η ανακοπή της ροής των προσφύγων. Και η κυβέρνηση Τσίπρα προσφέρει αυτά με αντάλλαγμα τη στήριξη για την παραμονή στην εξουσία.

* Ο Π.Κ. Ιωακειμίδης είναι ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών
Πηγή GlobalView

Δημοσίευση: Απριλίου 18, 2016