Στην πολιτική η ηλιθιότητα δεν αποτελεί εμπόδιο...

Του Κώστα Στούπα

Στην πολιτική η ηλιθιότητα δεν αποτελεί εμπόδιο.

Ναπολέων Βοναπάρτης

Ο κ. Τσίπρας και το κόμμα του ανήλθαν στην εξουσία εκτός των άλλων με βασικό αίτημα το "κούρεμα" του χρέους. Όσους μιλούσαν για αναδιάρθρωση μέσω επιμήκυνσης, τα "παπαγαλάκια" της εν αναμονή εξουσίας τα τελευταία χρόνια τους χαρακτήριζαν μέχρι και προδότες του λαού και του έθνους.

Στη συνέχεια η πραγματικότητα ανάγκασε τον κ. Τσίπρα και το κόμμα του να συμβιβαστούν με την υπόσχεση της αναδιάρθρωσης του χρέους, κάτι που οι δανειστές είχαν υποσχεθεί και στην κυβέρνηση Σαμαρά-Βενιζέλου από το 2012, αν η Ελλάδα εφάρμοζε τα συμφωνηθέντα.

Το βασικό επιχείρημα της ελάφρυνσης του χρέους αφορούσε στη μείωση της ανάγκης εμφάνισης μεγάλων πρωτογενών πλεονασμάτων πάνω από 3% σε μακροπρόθεσμη βάση.

Επί της ουσίας όμως οι υποχρεώσεις της Ελλάδας σε σχέση με το χρέος είναι "παγωμένες" μέχρι τις αρχές της επόμενης δεκαετίας. Μέχρι τότε τόκοι και χρεολύσια (αποπληρωμή δανείων) καλύπτονται από τα προγράμματα ανακύκλωσης των υποχρεώσεων της χώρας.

Όσο η Ελλάδα είναι σε πρόγραμμα και αξιολογείται θετικά ούτε 1 ευρώ δεν πάει για την εξυπηρέτηση του χρέους, αντιθέτως με όσα υποστηρίζουν τα παπαγαλάκια του λαϊκισμού και της συσκότισης.

Αυτό δεν θα μπορούσε να συμβεί και για πρακτικούς λόγους. Για να συμβεί κάτι τέτοιο χρειάζεται να υπάρχει πρωτογενές πλεόνασμα, δηλ. τα πρωτογενή έσοδα να είναι περισσότερα από τις πρωτογενείς δαπάνες (κρατικές δαπάνες χωρίς τόκους).

Τα κρατικά έσοδα τα τελευταία χρόνια, εκτός ελαχίστων λογιστικών εξαιρέσεων, μετά βίας καλύπτουν τις πρωτογενείς κρατικές δαπάνες.

Κι όμως οι περισσότεροι Έλληνες ακόμη και σήμερα πιστεύουν πως στα νοσοκομεία, στην παιδεία, στις συντάξεις, στους μισθούς κ.λ.π. συμβαίνει ό,τι συμβαίνει (δραστική μείωση δαπανών) γιατί οι δανειστές απορροφούν από το κράτος και την οικονομία δάνεια και τόκους.

Η αλήθεια είναι πως μισθοί και συντάξεις μειώνονται συνεχώς γιατί η ελληνική οικονομία παράγει όλο και λιγότερα από όσα χρειάζεται για να μη μειώνονται. Όσο η ελληνική οικονομία θα συρρικνώνεται οι μισθοί και οι συντάξεις θα μειώνονται. Η αύξηση των φόρων δεν μπορεί να αντιστρέψει αυτήν την πορεία.

Όσοι καλλιέργησαν το ψέμα του χρέους φέρουν και την ευθύνη της εξαθλίωσης του ελληνικού πληθυσμού η οποία μήνα με το μήνα θα αυξάνεται.

Για την επικράτηση του μύθου αυτού σε σχέση με δανειστές και χρέος ο κ. Τσίπρας και το κόμμα του φέρουν τη μεγαλύτερη ευθύνη. Σημαντική ευθύνη φέρουν και τα άλλα κόμματα που κυβέρνησαν μετά το 2010 γιατί δεν είπαν την αλήθεια αλλά προτίμησαν να παίξουν το παιγνίδι της κακής τρόικας και των καλών πολιτικών που χαράζουν κόκκινες γραμμές.

Την εβδομάδα που πέρασε το ΔΝΤ δημοσίευσε την εκτίμηση πως πρωτογενές πλεόνασμα της τάξης του 3,5% (τόσο χρειάζεται προκειμένου η μαθηματική συνάρτηση να καταστήσει μελλοντικά το χρέος βιώσιμο) είναι αδύνατο να επιτευχθεί.

Αντ’ αυτού προτείνει πρωτογενές πλεόνασμα της τάξης του 1,5% και αναδιάρθρωση του χρέους κατά τρόπο που μαθηματικά σε βάθος δεκαετιών θα καταστεί βιώσιμο. Από την άλλη πλευρά δεν θεωρεί πως η συμφωνία μεταξύ κυβέρνησης και Ευρωπαίων που βασίζεται σε μια προσαρμογή με βάση την αύξηση των φόρων, δεν είναι βιώσιμη...

Θεωρεί δηλ. πως η αύξηση των φόρων σε μια συρρικνούμενη φορολογική βάση δεν θα αυξήσει τα έσοδα.

Κάποιοι υποστηρικτές της κυβέρνησης πανηγυρίζουν καθώς θεωρούν πως δικαιώνεται η παλαιότερη θέση της κυβέρνησης (όσο ήταν στην αντιπολίτευση) περί μη βιωσιμότητας του χρέους. Η αλήθεια είναι όμως πως από το 2014 μέχρι το καλοκαίρι του 2016 τα δεδομένα σε σχέση με την οικονομία και το χρέος έχουν αλλάξει άρδην. Η περίφημη διαπραγμάτευση του 2015 με το κλείσιμο των τραπεζών έχει επιβαρύνει την οικονομία με δεκάδες δισ. απώλειες.

Ενώ η θέση του ΔΝΤ αποτελεί τον από μηχανής σύμμαχο της κυβέρνησης σε μια προσπάθεια για πρωτογενές πλεόνασμα 1,5% αντί για 3,5%, που σημαίνει την ανάγκη για λιγότερες περικοπές δαπανών και λιγότερους φόρους τα επόμενα χρόνια, για λόγους επικοινωνιακής διαχείρισης της κρίσης έχει αναδείξει το ΔΝΤ σε εχθρό της ελληνικής υπόθεσης.

Η αριστερά πάντα για λόγους έλλειψης ρεαλιστικών επιχειρημάτων και λύσεων έχει ανάγκη από εχθρούς που συνωμοτούν εναντίον της για να τους φορτώνει τις συνέπειες των αποτυχιών της.

Η κυβέρνηση κατάφερε μάλιστα μέσω της υποκλοπής συνομιλιών των στελεχών του ΔΝΤ να διασύρει τη χώρα διεθνώς, να απομονωθεί η ίδια από πιθανούς συμμάχους και να αυτοπαγιδευτεί στη θέση που βρίσκεται σήμερα.

Κανείς δεν μπορεί να προβλέψει την έκβαση των διαπραγματεύσεων τις προσεχείς ημέρες και εβδομάδες. Η κυβέρνηση του κ. Τσίπρα δεν έχει κανένα σχέδιο εξόδου της χώρας από την κρίση και αναλώνεται σε τακτικές κινήσεις για εσωτερικές μικροπολιτικές σκοπιμότητες.

Επιπλέον έχουν αποδειχτεί τόσο αμοραλιστές και ανίδεοι των συνεπειών των υποθέσεων που διαχειρίζονται που όλα είναι πιθανά.

Οι Ευρωπαίοι από την άλλη πλευρά έχουν μεγαλύτερα και κρισιμότερα ζητήματα να αντιμετωπίσουν και φροντίζουν μόνο για τη μετάθεση του σκασίματος της ελληνικής "φούσκας" για αργότερα, υπό καλύτερες προϋποθέσεις ή στα χέρια κάποιου άλλου επόμενου πολιτικού.

Πρωταρχικός σκοπός της κυβέρνησης έχει αναδειχθεί η εξασφάλιση της παραμονής στην εξουσία για λίγους μήνες παραπάνω, αδιαφορώντας για τις βέβαιες καταστρεπτικές συνέπειες στην οικονομία και τις πιθανές καταστρεπτικές συνέπειες στα εθνικά ζητήματα, όπου παρατηρείται ύποπτη έξαρση δυνητικών απειλών όπως π.χ. στο Αιγαίο.

Επί της ουσίας η χώρα παίζει τυφλόμυγα σε δωμάτιο γεμάτο πραγματικές απειλές. Οι συνέπειες είναι θέμα χρόνου...

kostas.stoupas@capital.gr

Δημοσίευση: Μαΐου 09, 2016