Η κυβέρνηση έχει φάει τα ψωμιά της

Του Κώστα Στούπα

Τα μηνύματα των πρώτων φθινοπωρινών μετρήσεων της κοινής γνώμης φαίνεται πως επιβεβαιώνουν τις θερινές εκτιμήσεις για επιτάχυνση και διόγκωση των τάσεων της περασμένης Άνοιξης.

Άλλωστε, την ίδια διαπίστωση επιβεβαιώνει και η προσπάθεια της κυβέρνησης εν μέσω του θέρους να αντιστρέψει το κλίμα, με εγκαίνια ημιτελών νοσοκομείων και αεροδρομίων, αλλαγή του εκλογικού νόμου, ικεσίες με περιτύλιγμα απαιτήσεων για γερμανικές αποζημιώσεις και χρέος. Η βιασύνη για τις τηλεοπτικές άδειες πριν αποφανθεί το ΣτΕ ενισχύει την ίδια εκτίμηση: Το Φθινόπωρο επιφυλάσσει εκπλήξεις, ανατροπές και πολύ πιθανόν πολιτικές εξελίξεις.

Την ίδια εκτίμηση επιβεβαιώνει και το πρωτοσέλιδο της Αυγής της περασμένης Κυριακής με τίτλο: " Το παιγνίδι γυρίζει, Κανάλια -Αποκατάσταση της νομιμότητας, Με αφετηρία τη ΔΕΘ προτεραιότητα η κοινωνία και η βιωσιμότητα του χρέους, Διεθνείς πρωτοβουλίες- Σύνοδος 7 ηγετών στην Αθήνα και διάλογος αριστεράς σοσιαλιστών".

Ήτοι, περί ανέμων και υδάτων... Τα περί ανάστασης της οικονομίας μετά την Ανάσταση και τα περί έστω δίκαιης ανάπτυξης, έχουν αποτεθεί ήδη στις φθινοπωρινές καλένδες.

Η στήλη από την περασμένη Άνοιξη είχε εκτιμήσει ήδη τη δυσκολία να ξεφύγει η οικονομία από την ύφεση και κατά το β' εξάμηνο, (τα στοιχεία του β' τριμήνου ενισχύουν αυτό το σενάριο) και το δημοσιονομικό αδιέξοδο που θα προκύψει.

Οι επιπτώσεις μόνο από τις εξελίξεις στα θεμελιώδη οικονομικά μεγέθη θα δρομολογήσουν δημοσκοπικές απώλειες από το κυβερνών κόμμα στο δεύτερο εξάμηνο, της τάξης που σημείωσε στο πρώτο εξάμηνο, όπου έχασε κατά μέσο όρο περί τις 10 ποσοστιαίες μονάδες.

Για το προς τα πού κατευθύνονται οι διαρροές (πρόκειται πλέον για μαζικές εκροές) αρκεί κάποιος να κοιτάξει την ατζέντα των θεμάτων που ανέδειξε η κυβέρνηση της τελευταίες εβδομάδες. Προς το παρόν δεσπόζει το άκυρο-λευκό και τα άκρα.

Το πιθανότερο είναι πως αυτή η οργή για ένα μεγάλο μέρος θα λάβει πολιτικό αντίκρισμα την τελευταία στιγμή πάνω από την κάλπη, ανάλογα με το ποιος θα θέσει τα σωστά και πειστικά για τη συγκυρία διλήμματα.

Η προσπάθεια της κυβέρνησης για αμυντική περιχαράκωση προκειμένου να αποφύγει τις πρόωρες εκλογές ή να διασωθεί μετεκλογικά "μπετονάροντας" ένα 20% που εξαρτώνται από το δημόσιο και ευρύτερο δημόσιο τομέα, διεφάνη τους τελευταίους μήνες από την προκλητική προσπάθεια στήριξης των κατηγοριών αυτών των ψηφοφόρων.

Το πρόβλημα για την κυβέρνηση τους επόμενους μήνες είναι πως οι εργαζόμενοι του ευρύτερου δημόσιου τομέα θα περάσουν στη δικαιοδοσία του Υπερταμείου, το Εποπτικό Συμβούλιο του οποίου θα έχει θητεία πέντε ετών και θα είναι πενταμελές. Τα τρία μέλη τα διορίζει η κυβέρνηση και τα δυο οι δανειστές. Το Εποπτικό Συμβούλιο θα μπορεί να λαμβάνει αποφάσεις τουλάχιστον με τα 4/5.

Τούτο σημαίνει πως οι διοικήσεις και των ΔΕΚΟ και των άλλων οργανισμών του ευρύτερου δημόσιου τομέα θα επιλέγονται με τη σύμφωνη γνώμη των δανειστών. Το ίδιο θα ισχύει και για τον τρόπο λειτουργίας αυτών των οργανισμών.

Κατά συνέπεια η ευχέρεια της κυβέρνησης και της εκάστοτε κυβέρνησης για πελατειακό εκμαυλισμό περιορίζεται. Της απομένει μόνο ο σκληρός πυρήνας του Δημοσίου ο οποίος όμως θα αρχίσει να αποκτά ρωγμές όταν φανεί ο "κόφτης" στον ορίζοντα. Προς αυτήν την κατεύθυνση τα δημόσια έσοδα του περασμένου Ιουλίου αποτέλεσαν το πρώτο σήμα κινδύνου, ενώ καθοριστικός θα αποδειχθεί ο τρέχων μήνας.

Επειδή η κυβέρνηση θα έχει εικόνα της πορείας των εσόδων πολύ νωρίτερα ημών, κατά τα μέσα του δεύτερου 15θημέρου, η περίοδος αυτή αποκτά και ενδιαφέρον για την πιθανή δρομολόγηση πολιτικών εξελίξεων.

Τα τελευταία οικονομικά στοιχεία που είδαν το φως της δημοσιότητας από τα έσοδα του Ιουλίου, το ΑΕΠ του β΄ τριμήνου, τις εξαγωγές, μέχρι τις ληξιπρόθεσμες οφειλές ήταν τα χειρότερα που θα μπορούσε κανείς να περιμένει.

Αν δεν υπάρξει ανατροπή την περίοδο Αυγούστου, Σεπτεμβρίου (κάτι που μοιάζει απίθανο) τον Οκτώβριο δεν θα υπάρχει κανένας που να πιστεύει πως μπορεί να βγουν οι επιλογές της κυβέρνησης, ούτε καν ο Τσακαλώτος με τον Κατρούγκαλο που τις σχεδίασαν.

Ο ανασχηματισμός είναι η μια επιλογή και οι εκλογές η άλλη... Η ένταση της κοινωνικής αναταραχής και οι εσωκομματικές αντοχές να δεχθούν με μια κυβέρνηση με οικονομικό επιτελείο φιλικό προς την οικονομία και την αγορά θα κρίνουν ποια θα επικρατήσει στο τέλος.

Τουτέστιν, η παρούσα κυβέρνηση φαίνεται να έχει φάει τα ψωμιά της...

Για το αν μπορεί να προκύψει κυβέρνηση που μπορεί να βάλει τη χώρα σε άλλη τροχιά είναι νωρίς ακόμη να έχει κάποιος άποψη. Το μόνο βέβαιο είναι πως οι κυβερνήσεις Τσίπρα θα αναδειχθούν από τις πλέον καταστροφικές σε όλα τα πεδία.

kostas.stoupas@capital.gr

Δημοσίευση: Σεπτεμβρίου 09, 2016