Η Ευρώπη του Τραμπ

Του Νίκου Μουρκογιάννη

Δεν υπάρχει σχέδιο Τραμπ για την Ευρώπη. Για την ακρίβεια η Ευρώπη δεν είναι καν στην ατζέντα του Τραμπ. Ο Τραμπ θα κριθεί σε τέσσερα χρόνια από το αν η οικονομία παράγει καλύτερα αμειβόμενες θέσεις εργασίας και αν η Αμερική απολαμβάνει μια περίοδο ειρήνης και ασφάλειας. Κανένας από τους δυο αυτούς στόχους δεν εξαρτάται σημαντικά από τις σχέσεις της Αμερικής με την Ευρώπη.

Το αντίθετο προφανώς ισχύει για τις σχέσεις της Αμερικής με την Κίνα, το Μεξικό αλλά και την Ρωσία. Ο νέος Πρόεδρος είναι κάθετος.Οι σχέσεις της Αμερικής με τις χώρες αυτές θα επαναπροσδιοριστούν. Αυτό όμως θα έχει αναπόφευκτες συνέπειες για τη σχέση της Αμερικής με κατ ιδίαν Ευρωπαϊκές χώρες.

Ο Τραμπ μπήκε στο Λευκό Οίκο αποφασισμένος να εξετάσει τις σχέσεις με τη Ρωσία από μηδενική βάση και χωρίς να εξαρτά το σύνολο των σχέσεων με το Κρεμλίνο από το Ουκρανικό θέμα - όπως έκανε ο προκάτοχος του. Η Αμερική μπορεί να βρει στη Ρωσία ένα αποτελεσματικό σύμμαχο κατά της τρομοκρατίας αλλά και του περιορισμού των πυρηνικών όπλων. Όμως μια τέτοια εξέλιξη θα αποξένωνε την Γερμανία αλλά και την Γαλλία που θεωρούν ότι σκοπός του ΝΑΤΟ, άρα και υποχρέωση της Αμερικής, είναι η αντιμετώπιση της διαρκούς Ρωσικής απειλής.

Η Αμερική του Τραμπ αισθάνεται μεγαλύτερη απειλή από τις εξαγωγές της Κίνας από ότι από τις Ρωσικές επιδιώξεις στην Ουκρανία και την Κριμαία. Αυτό εγείρει ερωτήματα βιωσιμότητας του ΝΑΤΟ αλλά και την πιθανότητα Κίνα και Γερμανία- οι δυο μεγάλοι κερδισμένοι της παγκοσμιοποίησης - να βρεθούν αντιμέτωποι με την Αμερική.

Δεν υπάρχει λοιπόν σχέδιο Τραμπ για την Ευρώπη, θα υπάρξει όμως αναπόφευκτη Γερμανική αντίδραση στη νέα φορά των πραγμάτων. Μια Αμερικανορωσσική συναντίληψη για θέματα τρομοκρατίας και πυρηνικών οπλοστασίων και μια Αμερικανοκινεζικη σύγκρουση σε θέματα όρων διεθνούς εμπορίου, θα έθετε το Βερολίνο – και ως εκ τούτου τις Βρυξέλες- εκτός παιδιάς.

Στη θέση αυτή δεν θέλει να βρεθεί και η Βρετανία. Πλήρες διαζύγιο, λοιπόν, ζητά και το συντομότερο από την Ευρωπαϊκή Ένωση , ώστε να μπορέσει να διαπραγματευτεί αυτό που ήταν και το όνειρο του Τσόρτσιλ. Μια αγγλοσαξονική συνθήκη ελευθέρου εμπορίου περί την λίμνη του Ατλαντικού, με την συμμετοχή του Καναδά, αλλά κυρίως των ΗΠΑ.

Η πορεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης μετά το Brexit και ιδιαίτερα η παραμονή η αποχώρηση άλλων χωρών, όπως η Γαλλία, δεν άπτεται των σχεδίων του Τραμπ. Τον αφήνει αδιάφορο. Αυτό δεν σημαίνει ότι κατά την διάρκεια αυτής της πορείας δεν θα προκύψουν θέματα στα οποία θα θελήσει να αντιδράσει. Και θα το κάνει, όπως έχει δηλώσει, θεωρώντας ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν είναι παρά όχημα για την πραγματοποίηση Γερμανικών επιδιώξεων.

* Ο Νίκος Μουρκογιάννης ήταν πρόεδρος της Monitor Ευρώπης (1995 – 2005) και είναι συγγραφέας του βιβλίου «Purpose: The Starting Point of Great Companies».
Από την εφημερίδα Εστία

Δημοσίευση: Φεβρουαρίου 13, 2017