Η ένταση στο Αιγαίο, το «αίνιγμα» Τραμπ και το δημοψήφισμα στην Τουρκία

Αντιμέτωπη με την γενικευμένη «επίθεση» αμφισβήτησης των ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων βρέθηκε απρόσμενα η Αθήνα, που με αντιφατικές πολιτικές επιχειρεί να διαχειριστεί μια ιδιαίτερα δύσκολη κατάσταση στα Ελληνοτουρκικά: ο Νίκος Κοτζιάς, που έχει φορτωθεί τον ρόλο του «κακού» στο Κυπριακό, εμφανίζεται μετριοπαθής και ήπιος, εκφράζοντας την σχολή του κατευνασμού στις σχέσεις με την Τουρκία, την ώρα που ο Π. Καμμένος, κάνει «αντάρτικο» πότε πετώντας (έστω και ξημερώματα) στην περιοχή των Ιμίων, είτε ζητώντας την πραγματοποίηση στρατιωτικών ασκήσεων που απλώς προκαλούν την άμεση τουρκική αντίδραση και την προβολή και ανανέωση πάγιων επιδιώξεων.

Για την Αθήνα το επόμενο τρίμηνο είναι ιδιαίτερα κρίσιμο, καθώς θα ολοκληρωθεί στην Τουρκία η δύσκολη πολιτική μετάβαση στο Προεδρικό σύστημα, εφόσον ο κ. Ερντογάν κερδίσει το δημοψήφισμα του Απριλίου, σύντομα θα διαμορφωθεί εικόνα για το που θα οδηγηθούν οι σχέσεις της Τουρκίας με τον νέο Αμερικανό πρόεδρο Ντ. Τράμπ, με κριτήριο κυρίως το εάν η Ουάσιγκτον θα στηρίξει τους κούρδους του YPG στην Συρία, ενώ συγχρόνως θα υπάρχει σαφής εικόνα εάν το Κυπριακό μπορεί να μπει σε τροχιά επίλυσης. Κανείς δεν μπορεί να προβλέψει σήμερα την ισορροπία που θα αναζητηθεί μεταξύ της νέας αμερικανικής διοίκησης και μιας ιδιαίτερα αλαζονικής και εμμονικής τουρκικής ηγεσίας. Όπως επίσης δεν είναι προβλέψιμος ο τρόπος που θα πολιτευθεί ο Τ. Ερντογάν όταν κυριαρχήσει, όπως αναμένεται, στο δημοψήφισμα που θα τον καταστήσει ουσιαστικά... ισόβιο Προέδρο.

Σε αυτό το δύσκολο σκηνικό, που συμπίπτει και με τις κρίσιμες εξελίξεις στην οικονομία, το γενικό κλίμα αποσταθεροποίησης στην Ευρώπη, το τελευταίο που θα επιθυμούσε μια ελληνική κυβέρνηση, θα ήταν μια κρίση με την Τουρκία.

Το μήνυμα που έστειλε η τουρκική ηγεσία όλο το τελευταίο διάστημα, ήταν ότι εφόσον η Ελλάδα «δεν ενοχλεί, τότε ούτε η ίδια θα δημιουργήσει προβλήματα». Αλλά εάν υπάρξουν κινήσεις τις οποίες η ίδια εκλαμβάνει ως προκλητικές ενέργειες τότε θα υπάρχει αντίδραση…

Πολύ απλά: η Τουρκία απαιτεί την φιλανδοποίηση του Αιγαίου και την επιβολή ενός καθεστώτος μειωμένης κυριαρχίας(για την Ελλάδα) και σε επόμενο στάδιο της συγκυριαρχίας σε όλο το Αιγαίο.

Οι δηλώσεις των κ. Γιλντιριμ, Τσαβούσογλου και Μουφτουογλου δεν ήταν τίποτε άλλο από απροκάλυπτες προειδοποιήσεις και απειλές προς την χώρα μας ώστε να μην ασκήσει κυριαρχικά δικαιώματα της, με την απειλή ότι σε διαφορετική περίπτωση η Τουρκία θα αντιδράσει.

Ο «τσαμπουκάς» του γαζώματος του Αιγαίου από τουρκικά μαχητικά την ημέρα που ο κ. Καμμένος πέταξε για λίγα λεπτά στην περιοχή των Ιμίων, ήταν ένα μήνυμα του «πειρατικού» τρόπου με τον οποίο λειτουργεί η Τουρκία.

Όπως επίσης σαφές μήνυμα ήταν και η πρώτη μετά από πολύ καιρό επίσημη αντίδραση του τουρκικού ΥΠΕΞ με τον ισχυρισμό περί καθεστώτος αποστρατιωτικοποίησης των νησιών, με αφορμή την ρίψη αλεξιπτωτιστών στην περιοχή της Κω.

Η ελληνική κυβέρνηση έχοντας υιοθετήσει πλήρως την θεώρηση του Νίκου Κοτζιά ότι η προηγουμένη αμερικανική κυβέρνηση και κυρίως η διοίκηση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ όπως εκφράζονταν με την κ. Βικτόρια Νουλαντ ήταν απολύτως εχθρική προς την Ελλάδα, αναμένει τώρα τα πρώτα δείγματα γραφής από την νέα αμερικανική κυβέρνηση του Ντόναλντ Τραμπ.

Εάν τελικά επιβεβαιωθούν οι προβλέψεις ότι θα υπάρξει συγκρουσιακή σχέση Τραμπ- Ερντογάν, με αφορμή τόσο το Συριακό, αλλά και την στήριξη του Αμερικανού προέδρου στον Αιγύπτιο πρόεδρο Αλ Σίσι (τους εχθρούς του οποίου, Αδελφούς Μουσουλμάνους, έχει «υιοθετήσει» ο Ερντογάν), υπάρχει ένας ακόμη σοβαρός κίνδυνος: να αποτελέσει η Ελλάδα το μέτωπο αντιπαράθεσης του Ερντογάν όχι μόνο με την Ε.Ε. αλλά και με τις ΗΠΑ.

Παρά το γεγονός ότι και ο κ. Κοτζιάς όπως προηγούμενες κυβερνήσεις παραπέμπουν στο ότι επί Ταγιπ Ερντογάν δεν υπήρξε θερμό επεισόδιο στο Αιγαίο( με την εξαίρεση φυσικά του επεισοδίου με θύμα τον Κώστα Ηλιάκη) επίσης γίνεται σαφές ότι η αμφισβήτηση της ελληνικής κυριαρχίας μέσω των «γκρίζων ζωνών» είναι μόνιμη και σταθερή πολιτική επιλογή για την Τουρκία.

Η Ελληνική πλευρά δείχνει αδυναμία αντίδρασης και διαμόρφωσης πλαισίου πραγματικής ανάσχεσης της τουρκικής απειλής. Η ισορροπία δυνάμεων εχει ανατραπεί, το μέτωπο στο Αιγαίο με τις εκατοντάδες αφύλακτες βραχονησίδες είναι ευάλωτο σε προβοκάτσιες, οι ασύμμετρες απειλές όπως το προσφυγικό εντείνονται. Το ευρωπαϊκό «χαρτί» υπάρχει ακόμη αλλά δεν φαίνεται να «φοβίζει» τον κ.Ερντογαν...

Η Τουρκία εξάλλου κάθε άλλο πάρα δείχνει να καίγεται για την ένταξη της στην Ε.Ε. και επομένως οι ελληνοτουρκικές σχέσεις αλλά και το κυπριακό μπαίνουν πλέον σε εντελώς διαφορετικό πλαίσιο, από αυτό στο οποίο κινήθηκαν τα τελευταία τουλάχιστον 30 χρόνια.

Η Τουρκία θεωρείται απίθανο να επιχειρήσει την κατάληψη ενός ελληνικού νησιού, αλλά χωρίς κάνεις να μπορεί να αποκλείσει την απόπειρα δημιουργίας τετελεσμένων σε κάποια από τις δεκάδες αφύλακτες βραχονησίδες του Αιγαίου, είναι προφανες ότι επιδιώκει να επιβάλει την μονομερή δέσμευση της Ελλάδας ότι δεν θα ασκήσει τα κυριαρχικά δικαιώματα που της αναγνωρίζει το Διεθνές Δίκαιο.

Τα τελευταία τρία εικοσιτετράωρα υπήρξε προσπάθεια από την Αθήνα ώστε να μην απαντηθούν οι απανωτές και σε προσωπικό επίπεδο επιθέσεις εναντίον του Π. Καμμένου, καθώς εκτιμήθηκε ότι στρέφονται εναντίον του όχι μόνο για τις (απρεπείς ορισμένες φορές) αναφορές του στον Τ. Ερντογάν, αλλά γιατί θεωρούν ότι ο Υπουργός Άμυνας είναι πιο επιρρεπής σε μια κλιμάκωση της έντασης..

Όμως ο απόηχος όλων των δηλώσεων και απειλών, αφήνει βαριά σκιά και στο Κυπριακό. Την στιγμή που επιχειρείται να διασκεδασθούν οι ανησυχίες των Ελληνοκυπρίων για την προοπτική συνέχισης της παρουσίας σημαντικού αριθμού τούρκων στρατιωτών(σε μακρά μεταβατική περίοδο),οι απειλές εναντίον της Ελλάδας, κορυφώνουν την καχυποψία για τις πραγματικές προθέσεις της Τουρκίας.

Η συγκυρία είναι πιεστική καθώς μετά τις αρχές του καλοκαιριού θα είναι εξαιρετικά δύσκολη η συνέχιση της διαδικασίας των συνομιλιών και για τον λόγο αυτό και ο Ειδικός Σύμβουλος του ΟΗΕ Έσπεν Άϊντα, επιδιώκει να ξαναφέρει στο τραπέζι της Διεθνούς Διάσκεψης τις Εγγυήτριες Δυνάμεις,ώστε να συζητήσουν και πάλι το θέμα της Ασφάλειας…

Ν.Μ.
Liberal

Δημοσίευση: Μαρτίου 06, 2017