Θέλει κάποιος να καταργήσει το Συμβούλιο Επικρατείας;

Του Παναγιώτη Στάθη

Θέλει κάποιος ή προωθεί η κυβέρνηση σχέδιο κατάργησης του Συμβουλίου Επικρατείας, του Ανωτάτου Ακυρωτικού Δικαστηρίου της χώρας που ιδρύθηκε στις 17 Ιουλίου 1929 από τον Ελευθέριο Βενιζέλο; Στην ιστορική εκείνη ομιλία του είχε αναφερθεί στο ρόλο του δικαστηρίου, ο οποίος έμελε σε πολλές περιπτώσεις να αποτελεί τελικά και τον λόγο αντιπαλότητας με την νομοθετική εξουσία:

"…Δεν σας υπόσχομαι ότι η κυβέρνησις εκ προθέσεως θα διαπράξη παρανομίαν, δια να σας δώση την ευκαιρίαν ν΄ακυρώσητε την πράξιν της και την επαναφέρητε εις την τάξιν. Άλλωστε, αν η αρχή της σοφίας είναι ο φόβος του Κυρίου, η λειτουργία του Συμβουλίου της Επικρατείας είναι η αρχή ίσως περισσοτέρας προσοχής εκ μέρους των κυβερνώντων, όπως αποφεύγουν παρανόμους πράξεις. Αλλ΄ όσην προσοχήν και αν δείξωμεν είναι ανθρώπινον, να υποπέσωμεν και εις παρανόμους ενεργείας. Όταν δε έστω και άνευ προθέσεως διαπράξη η κυβέρνησις καμμίαν παρανομίαν και έλθη το Συμβούλιον της Επικρατείας να της πη, ότι της ακυρώνει την πράξιν της ταύτην, σας βεβαιώ ότι θα έλθω προσωπικώς να συγχαρώ και να σφίξω το χέρι του προέδρου και των μελών του Συμβουλίου της Επικρατείας, διότι υπενθύμισαν εις την κυβέρνησιν, ότι δεν έχει το δικαίωμα να παρανομή".Ακύρωση νόμων

Η ιστορική αυτή αναφορά του Ελ. Βενιζέλου, και η πρόβλεψη πως το δικαστήριο αυτό "θα τραβάει το αυτί" των κυβερνώντων σε περιπτώσεις που θεσπίζουν νόμους εκτός των συνταγματικών ορίων, ήταν πάντοτε το κεντρικό σημείο αιχμής σε μια υποβόσκουσα αντιπαράθεση μεταξύ ΣτΕ και κυβερνήσεων.
Όσο κι αν πολλές φορές οι αποφάσεις του δικαστηρίου αυτού ήταν – σύμφωνα με αρκετούς ειδικούς- αναντίστοιχες με το κοινωνικό περί δικαίου αίσθημα, όσα παράπονα κι αν έχουν εκφραστεί, είναι προφανές στα μάτια όσων παρακολουθούν όσα συμβαίνουν στο ΣτΕ, πως σίγουρα είναι το πιο "ανεξάρτητο" δικαστήριο της χώρας.
Εκ του ρόλου του άλλωστε, να τραβάει το αυτί των κυβερνώντων και όχι των πολιτών, να ακυρώνει δηλαδή τις αποφάσεις της διοίκησης του κράτους, δε θα μπορούσε να είναι αλλιώς.
Ακόμα και σε περιόδους που - πιθανόν - το δικαστήριο "εμφανιζόταν" υπάκουο στα (νομοθετικά) θέλω των κυβερνώντων συνέχιζε να λειτουργεί με τρόπο που έπειθε. Μην ξεχνάμε πως μπορεί το ΣτΕ να νομιμοποίησε μεν (επι της αρχής) τα μνημόνια για λόγους δημοσίου συμφέροντος, πλην είναι το δικαστήριο που ακύρωσε σειρά αποφάσεων των μνημονίων στη συνέχεια. Και με τις προηγούμενες κυβερνήσεις και με τη σημερινή. Π.χ το θέμα των παρατάσεων παραγραφής των φορολογικών αξιώσεων του δημοσίου (φορολίστες κλπ) που κρίθηκε πρόσφατα οριστικά αντισυνταγματικό, είχε ξεκινήσει να ξηλώνεται επι των προηγούμενων κυβερνήσεων όταν αρχικά κατώτερα δικαστήρια και στη συνέχεια τμήμα του ΣτΕ (πριν φτάσει στην Ολομέλεια) είχαν εκφράσει ακριβώς την ίδια άποψη. Αυτός ο ρόλος προφανώς του ΣτΕ είναι ενοχλητικός για πολλούς κυβερνώντες.

Κατάργηση

Το τελευταίο διάστημα σειρά δημοσιευμάτων (με τελευταίο της εφημερίδας "Παραπολιτικά") εμφανίζουν την κυβέρνηση να σχεδιάζει ακόμα και καταργηση του Συμβουλίου Επικρατείας και αντικατάστασή του από Συνταγματικό Δικαστήριο, μέσω της αναθεώρησης του Συντάγματος. Τα δημοσιεύματα αυτά δεν έχουν διαψευστεί επισήμως από την κυβέρνηση.
Αυτό που παρατηρεί κανείς είναι πως το Ανώτατο Δικαστήριο δέχεται κυβερνητικά πυρά σε όλους τους τόνους και με κάθε ευκαιρία, δείγμα πως η κυβέρνηση έχει επιλέξει την μετωπική μαζί του. Ηδη, πάντως, πολλοί καθηγητές και πολιτικοί αντιδρούν έντονα υπονοώντας πως ουσιαστικά η κυβέρνηση θέλει να καταργήσει ένα δικαστήριο, το οποίο της ακυρώνει τους νόμους.
Είναι έτσι; Σύντομα θα το γνωρίζουμε.

Υ.Γ Χθες εκδόθηκε η πιο σκληρη ανακοίνωση δικαστών τα τελευταία χρόνια, που μιλάει για ξεκαθαρο σχέδιο χειραγώγησης της δικαιοσύνης αλά Τουρκία και Πολωνία.

Πηγή Capital

Δημοσίευση: Ιουλίου 29, 2017