Ο κανιβαλισμός των social media

Της Γιώτας Μπάγκα

Ο όχλος ήταν πάντα όχλος, και στο πέρασμα των αιώνων δεν έχασε κανένα από τα χαρακτηριστικά του. Ορμητικός και εγωιστικός, φτηνός και εκδικητικός, μανιώδης και απερίσκεπτος, παθιασμένος και σκληρός, αιμοδιψής και ασυγκράτητος, εμπαθής και παράλογος…. Ο όχλος: παρών σε κάθε ιστορική στιγμή, στην καταδίκη του Σωκράτη, στο «σταύρωσον αυτόν», στις ιαχές της αρένας, στις πυρές του Μεσαίωνα, στα λαϊκά δικαστήρια που στήθηκαν σε κάθε λογής ιστορικές συγκυρίες…. Λαϊκά δικαστήρια που έγιναν αισθητά στις τηλεοράσεις μας, στην αποχαυνωτική μας τηλοψία , δημοσιογράφοι απεριόριστης δύναμης και περιορισμένης ευθύνης δίκαζαν, καταδίκαζαν, γνωμοδοτούσαν, διαμόρφωναν γνώμες, σπίλωναν προσωπικότητες, περνούσαν ως ολετήρες πάνω από ανθρώπους και τις ζωές τους, υποδείκνυαν το πολιτικά «ορθό», αναδείκνυαν εύκολα «σωτήρες» και το ίδιο εύκολα τους αποκαθήλωναν. Κάθε ψύχραιμη φωνή, κάθε λογική φωνή , όσο και να ήθελε να ακουστεί υποχωρούσε μπροστά στη δύναμη του όχλου, γιατί κανείς δεν τολμά να του αντισταθεί. Οι νουνεχείς απλά αποσύρονται….

Τι έχει αλλάξει για τον όχλο σήμερα; Τι περισσότερο από τον τρόπο να διαχέει το μίσος του για τις διαφορετικές απόψεις σε ηλεκτρονικές ατραπούς; Στις ηλεκτρονικές σελίδες κοινωνικής δικτύωσης καθημερινά καταναλώνεται χρόνος και κόπος για να εκφράσουμε τη μισαλλοδοξία, την αντιπαλότητα, τη χωρίς επιχείρημα εναντίωση, την εντύπωση, την ανοησία, την οίηση, την ευτέλεια, την εκτόνωση των αρνητικών μας συναισθημάτων… Και βλέπουμε να παρελαύνουν μπροστά στις οθόνες των υπολογιστών, των κινητών και των τάμπλετ μας σε καταιγιστικούς ρυθμούς κάθε ατεκμηρίωτη, κάθε αυθαίρετη άποψη κάθε αβασάνιστη κριτική, παρασέρνοντας στο διάβα της συνειδήσεις και την αξιοπρέπεια ανθρώπων και ζωών. Κάθε οργισμένη φωνή είναι τόσο πιο πειστική όσο πιο φανατική. Αρκεί να διατυπωθεί απλά μια γνώμη για να γίνει πιστευτή και να αποκτήσει φανατικούς υποστηρικτές. Ο μανιχαΪσμός βασιλεύει: αν δεν συμφωνείς μαζί μου είσαι εναντίον μου… Και αυτό το καρπώνονται πάσης φύσεως καιροσκόποποι : πολιτικάντηδες , υποψήφιοι σε κάθε λογής εκλογές, image makers που διαλαλούν την πραμάτεια τους, φανατικοί θρησκευτικά, πολιτικά, αθλητικά , ελλειμματικοί , έμποροι αντικειμένων αλλά και ελπίδων , γαμπροί και νύφες.. .ένα πολύχρωμο παζάρι…

Είναι βέβαια δημοκρατικό το δικαίωμα να εκφράζεις ελεύθερα τη γνώμη σου και να προσπαθείς να πείσεις για την ορθότητά της όσους περισσότερους μπορείς. Είναι και δημοκρατικό και ανθρώπινο. Όμως η Δημοκρατία , περισσότερο από δικαίωμα είναι υποχρέωση : υποχρέωση να σέβεσαι τον άλλον, να μην τον δικάζεις και να μην τον καταδικάζεις κατά το δοκούν ή το συμφέρον, να χρησιμοποιείς στοιχεία για ό,τι λες ή γράφεις, να μην ποδοπατάς ανθρώπους για να αναδειχτείς ή να εκτονωθείς και να μη βλάπτεις την εργασία τους… Και είναι περισσότερο υποχρέωση να μην αποθεώνεις τους πάσης φύσεως «ντενεκέδες», να μην τους αναδεικνύεις, να μην «φτιάχνεις το προφίλ» τους, να μην τους ετοιμάζεις να διοικήσουν… Γιατί , τελικά,τα αποτελέσματα της ευτέλειας πέφτουν πάνω σε όλους μας αδιακρίτως κι επειδή όταν έρχονται δεν τα περιμένει κανείς γι αυτό είναι και πιο επίπονα….

Δημοσίευση: Ιουλίου 05, 2017