26 Ιουλίου 1944: Σφαγή 13 Ελληνοχωριτών στο γειτονικό τους χωριό Στιμάγκα

Στην πρώτη φωτογραφία ο Θεόδωρος Μπουγάς εμπρός στο κατεστραμμένο Μνημείο της Στιμάγκας, στην άλλη εγώ με την οικογένεια Μπουγά και στο άκρον δεξιά ο κ. Πέτρος Τσιούγκος που κατέγραψε τις λεπτομέρειες της σφαγής των συμπατριωτών του. Στην τελευταία φωτογραφία είναι ο τόπος των σφαγών στη Στιμάγκα, ο γκρεμός Καμάρι.

26 Ιουλίου 1944. Μία από τις πιό ΦΡΙΧΤΕΣ ΟΜΑΔΙΚΕΣ ΣΦΑΓΕΣ του ΕΑΜ/ΕΛΑΣ/ΟΠΛΑ στον «Ελεύθερο Μωριά»!

Σφαγή 13 Ελληνοχωριτών στο γειτονικό τους χωριό Στιμάγκα, τον δεύτερο μεγαλύτερο τόπο εκτελέσεων το 1943-44 στην Αργολιδοκορινθία.

Οι 5 από αυτούς ανήκαν στην οικογένεια ΜΠΟΥΓΑ*. Το ζευγάρι ΚΩΝ/ΝΟΣ και ΣΟΦΙΑ ΜΠΟΥΓΑ, και 3 γυιοί τους. Το πιό πιθανό «έγκλημα» των Μπουγαίων ήταν ότι ένας άλλος γυιός, ο οποίος ήταν ταγματάρχης Πεζικού, ενώ εκλήθη, δεν κατετάγη στον ΕΛΑΣ, αλλά διέφυγε στην Αθήνα. Το ίδιο έκανε και ένας ακόμη γυιός που ήταν Εύελπις. (Σημειωτέον ότι και οι δύο, όπως αρνήθηκαν να καταταγούν στον ΕΛΑΣ, αρνήθηκαν την κατάταξη και στα Τάγματα Ασφαλείας).

Στο Ελληνοχώρι, υπεύθυνοι του ΕΑΜ και του ΚΚΕ ήταν τα αδέλφια Φώτης και Παναγιώτης Τρίμης, αντίστοιχα. Όταν έλαβαν την εντολή του Θεόδωρου Ζέγκου να δώσουν ονόματα «αντιδραστικών» για σφαγή, όπως όλοι οι υπεύθυνοι, πήγαν στο γραφείο της Αχτιδικής τους στη Στιμάγκα, και παρέδωσαν μιά λίστα με 19 ονόματα. Μεταξύ των ονομάτων ήταν και της θείας τους ΣΟΦΙΑΣ ΜΠΟΥΓΑ, αδελφής της μητέρας τους Φωτεινής, η οποία είχε πεθάνει λίγο μετά την γέννηση του Φώτη (γι αυτό πήρε και το όνομά της). Την ίδια περίοδο είχε γεννήσει και Σοφία Μπουγά τον γυιό της Θεόδωρο. Όταν πέθανε η αδελφή της, η Σοφία πήρε τον Φώτη στο σπίτι της και τον μεγάλωσε αυτή, θηλάζοντάς τον μαζί με το δικό της παιδί.

Ὁ Φώτης Τρίμης το 1945 καταδικάστηκε σε θάνατο, αλλά με κάποιο από τα μέτρα κατευνασμού των τότε κυβερνήσεων η ποινή του μετατράπηκε πρώτα σε ισόβια, και μετά αποφυλακίστηκε. Έζησε μέ τήν οἰκογένειά του στό Ἑλληνοχώρι, μεταξύ τῶν συγγενῶν τῶν ἀνθρώπων πού ἔστειλε στή σφαγή στή Στιμάγκα. Τό σπίτι του βρίσκεται ἀκριβῶς παραπλεύρως ἐκεῖνου τοῦ Κων/νου Μπουγᾶ, στό ὁποῖο μεγάλωσαν τά 3 ὀρφανά τοῦ Θεόδωρου Μπουγᾶ καί σήμερα ζεῖ ὁ ἀγέννητος τότε Θεόδωρος Θ. Μπουγᾶς, πού πῆρε τό ὄνομα τοῦ νεκροῦ πατέρα του.

Σέ ἐρώτησή μου σέ ἕναν ἄλλο γυιό θύματος τῆς σφαγῆς τοῦ Ἑλληνοχωρίου «ἄν ὁ Φώτης Τρίμης ὑπέστη κάποια βία στό χωριό τους», ἔλαβα αὐτήν τήν ἀπάντηση: «Κάποιο ξύλο ἔφαγε ἀπό ἕναν ἀπό ἄλλο χωριό. Ἐδῶ στό χωριό μας, κανείς μας δέν τόν πείραξε. Ἐμεῖς δέν εἴμαστε ἐγκληματίες ὅτι καί νά πάθαμε, δέν πειράξαμε οὔτε αὐτόν, οὔτε καί κανέναν ἄλλον ἀπ᾽ αὐτούς...».

Ὑποκλίθηκα ἐμπρός στή μεγαλοψυχία τοῦ θύματος, πού τελείως ἄδικα, μεγάλωσε χωρίς πατέρα καί παπποῦ!

Ὁ Φώτης Τρίμης πέθανε στό Ἑλληνοχώρι τό 2006, πλήρης ἡμερῶν, και με τιμές αγωνιστού της αντίστασης!

Ακολουθούν οι λεπτομέρειες του φοβερού μαζικού εγκλήματος από το βιβλίο μου «ΑΘΩΩΝ ΑΙΜΑ, «Ελεύθερος Μωριάς» 1943-44», Τόμος Β’. (ΠΡΟΕΙΔΟΠΟΙΗΣΗ: ΠΕΡΙΕΧΟΝΤΑΙ ΣΚΛΗΡΕΣ ΕΙΚΟΝΕΣ).

Ο Πέτρος Τσιούγκος μαρτυρεί: «...Στίς 26 Ἰουλίου 1944, ἀνήμερα τῆς Ἁγίας Παρασκευῆς, γύρω στίς 11 ἡ ὥρα τό πρωΐ ἕνας ὀνόματι Γκιτζάρης ἀπό τίς Κρῆνες (σ.σ. Διπλανό χωριό), γνωστός σέ ὅλους μας στό χωριό (σ.σ. το Ελληνοχώρι), πῆγε στά σπίτια 6 οἰκογενειῶν τοῦ χωριοῦ μας καί τούς εἰδοποίησε ἀπό τό ΕΑΜ νά πᾶνε τό ἴδιο ἀπόγευμα στή Στιμάγκα νά παρακολουθήσουν μιά ὁμιλία (διαφώτιση). Ὁ ὑπεύθυνος τοῦ ΕΑΜ, ὁ Φώτης Τρίμης, εἶχε εἰδοποιήσει ὁ ἴδιος δυό ἀκόμη οἰκογένειες, τοῦ Κων/νου Μπουγᾶ καί τοῦ Γεωργίου Μαγκλάρα.

Ὅλοι εἶχαν πάει καί ἄλλη φορά στή Στιμάγκα νά παρακολουθήσουν παρόμοια ὁμιλία «διαφωτιστῶν» τοῦ ΚΚΕ κι ἔτσι δέν πιστεύω νά ἔβαλαν κακό μέ τό μυαλό τους.

Τούς ξεγέλασαν μέ δόλιο τρόπο, ὅτι τούς θέλουν οἱ ὑπεύθυνοι τοῦ τομέα πού ἦταν στή Στιμάγκα νά συζητήσουν κάποια θέματα.

Πῶς νά πονηρευτοῦν ἀφοῦ 5 παιδιά ἀπό τά 15 συνολικά μέλη τῶν 8 οἰκογενειῶν πού κάλεσαν, μόλις πρίν δυό βράδυα εἴχανε πάει μαζί μέ δικούς τους ἀνθρώπους στά Ταρσινά νά τούς βοηθήσουν νά συλλάβουν τούς Ταρσινιῶτες πού ἔσφαξαν στό χωριό μας.

Ὁ Κων. Μπουγᾶς καί ὁ Γ. Τσιοῦγκος εἶχαν προσφέρει τά σπίτια τους «στόν Ἀγώνα» καί ἔμεναν σ᾽ αὐτά ΕΑΜίτες. Πῶς νά πονηρευτοῦν οἱ ἄνθρωποι, ὅταν εἶχαν μετατρέψει τά σπίτια τους σέ ξενοδοχεῖα φαγητοῦ καί ὕπνου γιά τοῦ ΕΑΜίτες;

Τόν Πέτρο Ζάρκο, τόν εἶχαν ἐνωρίτερα κρατούμενο 3 μέρες στό σχολεῖο τῆς Στιμάγκας, ἀπό 1 ἕως 3 Ἰουλίου καί μετά τόν ἄφησαν ἐλεύθερο καί ἐπανῆλθε στό σπίτι του. Τό σχέδιό τους τό εἴχανε μελετήσει οἱ κακοῦργοι πολύ καλά. Ἔτσι, ἐκεῖνο τό βραδάκι, 2 ὧρες πρίν δύσει ὁ ἥλιος, καβάλησαν οἱ συγχωριανοί μας τά ζῶα τους, ὅπου στά σαμάρια εἶχαν στρώσει σεντόνια λευκά λές καί πήγαιναν σέ κάποιο γάμο. Τούς εἶπαν ὅτι πήγαιναν σέ διαφώτιση καί ἔβαλαν οἱ ἄνθρωποι τά καλά τους!

(Ποιοί πήγαιναν στή Στιμάγκα: Κων/νος Β. Μπουγᾶς, Σοφία Κων. Μπου¬γᾶ (ἡ μόνη γυναίκα), Θεόδωρος Κων. Μπουγᾶς, Χρῆστος Κων. Μπουγᾶς, Γεώρ¬γιος Ἀρ. Τσιοῦγκος, Ἠλίας Γ. Τσιοῦγκος, Θεολόγος Γ. Τσιοῦγκος, Σωτήριος Ν. Τσιοῦγκος, Νικόλαος Τσιοῦγκος, Χρῆστος Φούζας, Γεώργιος Χρ. Φούζας, Γεώργιος Γρ. Μαγκλάρας, Ἀλέξανδρος Γρ. Μαγκλάρας, Πέτρος Γρ. Ζάρκος καί Γεώργιος Χρυσανθόπουλος).

Πῶς νά πονηρευτοῦν, ἀφοῦ μαζί μέ τούς ἄλλους ὁ Φώτης Τρίμης ἔστελνε πρός ἐκτέλεση καί τή θεία του Σοφία Μπουγᾶ, πού ὅταν πέθανε λεχώνα ἡ μάνα του Φωτεινή τόν θήλαζε τόν Φώτη στό ἕνα στῆθος καί στό ἄλλο τόν γυιό της Θόδωρο! Μά ἦταν δυνατόν νά πιστέψει κανείς ὅτι ὁ Φώτης Τρίμης θά ὑπέγραφε στήν κατάσταση ὡς ἀντιδραστικούς τή θεία του πού τόν θήλαζε καί τόν ξά¬δελφό του Θόδωρο πού μεγάλωσαν μαζί μέ τό ἴδιο γάλα!

Ἡ Φωτεινή Τρίμη, μάνα τοῦ ὑπεύθυνου τοῦ ΕΑΜ τοῦ χωριοῦ μας, τοῦ Φώτη Τρίμη, ἦταν ἀδελφή τοῦ Κων/νου Β. Μπουγᾶ. Πῶς νά πονηρευτοῦν οἱ ἄνθρωποι καί νά μήν πᾶνε μόνοι τους στή σφαγή τους;

Ἦταν 4 ἡ ὥρα πού φεύγανε καβάλα στά ἄλογά τους. Ἐγώ ἤμουνα στήν αὐλή τοῦ Βουδούρη, μαζί μέ τόν Ἀνδρέα Βουδούρη. Κοιτάζαμε πρός τόν χωματόδρομο πού πάει πρός τή Στιμάγκα, πού τά 15 ζῶα σήκωναν σκόνη. Ὁ Ἀνδρέας ἦταν σκεπτικός καί ἀμίλητος.

Τοῦ λέω, «ἔχεις τίποτα Ἀνδρέα»;

Μοῦ λέει: «τούς βλέπεις; Πιστεύω ἐνενήντα τοῖς ἑκατό, δέν θά ξαναγυρίσουν»!

Ὁ Ἀνδρέας, ὡς ὑπεύθυνός τῆς ΕΠΟΝ τοῦ χωριοῦ μας, ἴσως καί νά ἤξερε κάτι. Ἀπότομα, ὁ Ἀνδρέας σηκώθηκε καί μέ τράβηξε νά τόν ἀκολουθήσω. Φύγαμε μέ γρήγορο βῆμα καί φτάσαμε στά σταράλωνα τοῦ Βασίλη Παπουτσῆ, πάνω ἀπό τό Γουβή, μέ σκοπό νά τούς βγοῦμε μπροστά, νά τούς πεῖ ὁ Ἀνδρέας νά μήν πᾶνε στή Στιμάγκα.

Βλέπουμε ὅτι εἶχαν σταματήσει καί νά ἔρχεται πρός ἐμᾶς ὁ Χρῆστος Μπουγᾶς καβάλα στό ἄσπρο ἄλογό του, σάν τόν Ἅγιο Γεώργιο. Πῆγε στό τηλέφωνο πού ἦταν σ᾽ ἕνα κυπαρίσσι ἀπό τήν σειρά τῶν κυπαρισσιῶν στό σύνορο Ἀκλιβιάδη Τσιόδρα καί Γεωργίου Σανιδᾶ. Τηλεφώνησε καί ζήτησε ἕναν Γρηγορόπουλο καί ἕναν Γιομπρέ. Καί οἱ δυό ἦταν στελέχη τοῦ ΚΚΕ, μάλιστα ὁ Γιομπρές ἦταν συγγενής τοῦ Χρήστου. Ὅταν γύρισε ἀπό τό τηλέφωνο, τοῦ λέει ὁ Ἀνδρέας:

- «Χρῆστο μήν πᾶτε ἀπάνω (σ.σ. στή Στιμάγκα). Θά πάθετε αὐτό πού ἔπαθαν προχθές οἱ Ταρσινῆτες»!

Ἡ ἀπάντησή του ἦταν: «Καθαρός οὐρανός, ἀστραπές δέν φοβᾶται»! (σ.σ. Ἡ ἀθωώτητα τῶν θυμάτων ἦταν βασικό στοιχεῖο τῆς Κόκκινης Τρομοκρατίας. Τά θύματα ἦταν ἀδύνατο νά κατανοήσουν ὅτι ἡ ἀθωώτητά τους δέν ἦταν ἐμπόδιο στήν ἐπικείμενη σφαγή τους ἀπό τήν ΟΠΛΑ. Γι᾽ αὐτό καί παραδίδονταν οἰκειοθελῶς καί δέν ἀντιδροῦσαν ἀκόμη καί ὅταν ἔβλεπαν τό μαχαίρι στόν λαιμό τοῦ προηγούμενου ὅταν περίμεναν στή σειρά γιά νά σφαγοῦν. Ἴσως σκέπτονταν ὅτι ὁ προηγούμενος νά ἦταν ἔνοχος γιά κάτι. Μπορεῖ νά πίστευαν μέχρι τό τέλος: «Ἐγώ εἶμαι ἀθῶος, πῶς εἶναι δυνατόν νά μέ σφάξουν!».

Χτύπησε τό ἄλογό του καί ἔφυγε τρέχοντας.

Τούς 15 Ἑλληνοχωρίτες τούς συνόδευε ἕνας τῆς ΟΠΛΑ. Τούς εἶχαν πεῖ ὅτι δέν τούς συνόδευε, ἀλλά ὅτι τυχαίως βρέθηκε νά πηγαίνει μαζί τους καί αὐτός στή Στιμάγκα γιά διαφώτιση. Εἰπώθηκε μετά ὅτι ἕνας ἀπό τούς σφαγεῖς τους ἦταν καί αὐτός. Λεγόταν «Σπουργίτης».

(σ.σ. Τό πραγματικό ὄνομα τοῦ σφαγέα «καπετάν Σπουργίτη» ἦταν Βασίλης Ἀσημακόπουλος. Καταγόταν ἀπό τό Βασιλικό Κορινθίας, ἦταν φοιτητής Νομικῆς καί εἶχε ἀρχίσει τή δράση του ὡς σφαγέας τῆς ΟΠΛΑ στό Μοναστήρι τοῦ Ἁγίου Γεωργίου στόν Φενεό, πρίν κατέβει χαμηλότερα στή Στιμάγκα καί τό Ἑλληνοχώρι. Τό συγκεκριμένο ψευδώνυμο τοῦ δόθηκε λόγω τοῦ μικροσκοπικοῦ μεγέθους του. Κάτοικοι τοῦ Ἑλληνοχωρίου καί τῆς Στιμάγκας πού τόν εἶχαν δεῖ καί τόν θυμοῦνται, μοῦ τόν περιέγραψαν ὡς ἐξαιρετικά βίαιο καί ἐγκληματικό χαρακτήρα, πού συχνά κυκλοφοροῦσε μέ μιά ὑπερμεγέθη μαχαίρα στή ζώνη του καί ὁ ὁποῖος δέν δεχόταν ἄρνηση σέ καμία διαταγή ἤ ἐπιθυμία του!

Ὅταν τά 15 θύματα πῆγαν στό φρουραρχεῖο τῆς Στιμάγκας, τούς δέσανε δυό-δυό καί τούς πῆγαν ἐπάνω στό ἐξωκλήσι τοῦ Προφήτη Ἠλία τῆς Στιμάγκας. (σ.σ.: Στόν Προφήτη Ἠλία φυλακίστηκαν 12 ἀπό τούς 15 πού εἶχαν καλέσει στό φρουραρχεῖο τῆς Στιμάγκας. Ὅπως περιγράφεται ἀπό ἕναν ἐξ αὐτῶν, 3 ἀφέθηκαν ἐλεύθεροι καί ἐπέστρεψαν στό Ἑλληνοχώρι τό ἴδιο βράδυ).

Μαρτυρία τοῦ Χρήστου Φούζα γιά τή σφαγή τῶν Ἑλληνοχωριτῶν.

«Ὅταν φτάσαμε στό φρουραρχεῖο τοῦ ΕΑΜ στή Στιμάγκα καί κατεβήκαμε ἀπό τά ζῶα μας, ἀμέσως ἐντεταλμένοι μᾶς πήρανε τά ζῶα μας. Ἐμένα, τό παιδί μου καί τόν Γιώργη Μαγκλάρα μᾶς τράβηξαν πρός τήν ἄκρη τῆς αὐλῆς, ἐνῶ τούς ἄλλους τούς ἔδεσαν δυό-δυό ἀπό τά χέρια μέ σύρμα.

Ἐμᾶς μᾶς φέρανε μετά τά ζῶα μας καί μᾶς εἴπανε:

-«Πηγαίνετε στά σπίτια σας καί τσιμουδιά».

.........

Εἶχε σχεδόν νυχτώσει πού ἦρθε ὁ πρῶτος ἀπό τούς 15 πού ἔφυγαν γιά τή Στιμάγκα, ὁ Γεώργιος Μαγκλάρας, καβάλα στό ἄλογό του. Τόν ρώτησαν οἱ γυναῖκες «πού εἶναι οἱ ἄλλοι;», ἀλλά δέν ἔδωσε ἀπάντηση. Μπῆκε μπροστά του ἡ ἀδελφή του Χαρίκλεια Φούζα καί τοῦ λέει, «Γιώργη, πού εἶναι ὁ Γιώργης μου», ἀλλά πάλι δέν πῆρε ἀπάντηση, λές καί ἦταν μουγκός, τράβηξε γιά τό σπίτι του.

Σέ λίγο ἦρθε ὁ Χρῆστος Φούζας μέ τόν γυιό του. Κατέβηκε ἀπό τό ἄλογό του καί κατευθύνθηκε πρός τό σπίτι τοῦ Φώτη Τρίμη, φωνάζοντας δυνατά:

-«Φώτη, Φώτη, πήγαινε τώρα στή Στιμάγκα νά τούς γλυτώσεις! Φώτη, θά τούς σφάξουνε!».

Τότε πεταχτήκανε ἀπό τό ὑπόγειο τοῦ Φώτη Τρίμη 3 ξένοι ΕΑΜίτες, τόν βουτήξανε, τόν σπρώξανε καί τόν πῆγαν στό σπίτι του.

Οἱ γυναῖκες ἔκλαιγαν, φώναζαν, πήγαιναν πρός τόν Φώτη Τρίμη φωνάζοντας:

-«Τρέξε Φώτη νά τούς σώσεις!».

Τότε, παρουσιάστηκαν καμιά δεκαριά ἄνδρες ξένοι καί μιά - μιά τίς γυναῖκες τίς πηγαίνανε στά σπίτια τους.

Αὐτά τά εἶδα μέ τά μάτια μου καί τά ἄκουσα μέ τά αὐτιά μου!

Δέν μπόρεσα νά μάθω πώς πέρασαν οἱ 12 κρατούμενοι τή νύχτα στόν Προφήτη Ἠλία. Πρίν χαράξει τούς ὁδήγησαν στόν τόπο τοῦ μαρτυρίου, πού λέγεται Καμάρι Στιμάγκας.

Μαρτυρία Ἠλία Μπουρίκα (ἤ Ρούση) ἀπό τή Στιμάγκα

«… Εἶχα πάει τό βράδυ στό χωριό (σ.σ. τήν Στιμάγκα) καί ἔμαθα ὅτι συλλάβανε Λιμοχωρίτες (σ.σ. Λιμοχώρι = Ἑλληνοχώρι).

καί ὅτι τούς ἔχουνε στόν Ἅη Λιά. Ἔχουνε πιάσει καί τά πρώην ἀφεντικά μου τόν Νικόλαο καί Σωτήρη Τσιοῦγκο. Ὅταν γύρισα στό γαλάρι (σ.σ. στή στάνη), πού ἦταν ἐκεῖ πού σοῦ ἔδειξα, δέν κοιμήθηκα ὅλη τήν νύχτα. Πρίν ξημερώσει, ἦρθα ἐδῶ, σ᾽ αὐτήν ἐδῶ τήν πατουλιά (σ.σ.: συστάδα μεγάλων θάμνων) πού ἤμαστε τώρα, γιά νά βλέπω καί νά ἀκούω.

Μόλις ἔσκασε ὁ ἥλιος, τούς φέρνανε. Ἐγώ βούζωσα (σ.σ. κρύφτηκα) μέσα στήν πατουλιά.

Εἶδα πού λύσανε τόν Γιώργη τόν Τσιοῦγκο ἀπό τό παιδί του τόν Θεολόγο πού τούς εἶχαν μαζί δεμένους καί τόν ἔδεσαν σ᾽αὐτήν ἐδῶ τήν γκορτσιά.

Σφάξανε τόν Θεολόγο καί πετάξανε τό κεφάλι τοῦ παιδιοῦ του στά πόδια τοῦ Γιώργη, λέγοντάς του «παῖξε μπάλα».

Ὁ Γιώργης ὁ Τσιοῦγκος φώναζε, ἐμούγκριζε σάν ἄγριο θηρίο...

Ἐφώναζε: «Τί ἐκάναμε; Γιατί μᾶς σφάζετε, κακοῦργοι;».

Τότε, ἕνας τόν κτύπησε μέ ἕνα ξινάρι (σ.σ. στενή, βαρειά ἀξίνα) ἕως ὅτου ξεψύχησε κι αὐτός.

Τά πρώην ἀφεντικά μου Νῖκος καί Σωτήρης Τσιοῦγκος, ἀφοῦ τούς γδύσανε τσιτσίδι (ἀδαμιαία) τόν ἄκουσα νά φωνάζει καί ὁ κυρ-Νῖκος: «τί κάναμε, γιατί μᾶς σφάζετε;».

Ἡ ἀπάντηση τοῦ δήμιου ἦταν: «γύρισε ἀπό ᾽κεῖ μή μέ λερώσεις μέ τά αἵματά σου, παλιάνθρωπε!».

Ἄκουσα μιά γυναίκα νά τούς φωνάζει:

- «Σφάχτε ἐμένα, ἀφῆστε τά παιδιά μου».

- «Θά σοῦ κάνουμε τή χάρη. Θά σέ σφάξουμε τελευταία», ἦταν ἡ ἀπάντηση πού πῆρε ἀπό τούς δολοφόνους.

Ὅπως ἔμαθα Πέτρο, αὐτή ἦταν ἡ Σοφία Μπουγᾶ, πού σφάξανε τόν ἄνδρα της καί δυό παιδιά της καί πετάγανε τά κεφάλια τους μπροστά της».

Ὁ Πέτρος Τσιοῦγκος συνεχίζει τή δική του μαρτυρία: «Πῶς νά τούς πεῖς αὐτούς τούς μακελάριδες, τούς σφαγιάδες, τά ἀνθρωπόμορφα θηρία, τούς πάει λίγο.

Νά τούς παρακαλάει ἡ μάνα σφάχτε ἐμένα καί αὐτοί νά σφάζουν τά παιδιά της καί νά τῆς πετοῦν τά κεφάλια τους. Καί τήν προηγουμένη ἡμέρα εἶχαν σφάξει στή Στιμάγκα ἄλλο ἕνα παιδί της πού ἦταν γαμπρός στό Χαλκί, τόν Βασίλη Μπουγᾶ (σ.σ. Ἴσως ἦταν ἄγνωστο στήν ἄτυχη σύζυγο καί μητέρα Σοφία Μπουγᾶ, ὅτι τήν προηγουμένη ἡμέρα ἡ ΟΠΛΑ εἶχε δολοφονήσει καί ἕναν τρίτο γυιό της, τόν Βασίλη Μπουγᾶ, πού ἔμενε στό χωριό Χαλκί καί ἦταν πατέρας 5 μικρῶν παιδιῶν). Τό Χαλκί ἤ Χαλκεῖον βρίσκεται 4-5 χι¬λιόμετρα νότιο-δυτικά ἀπό τόν τόπο τῶν σφαγῶν στή Στιμάγκα, σέ εὐθεί¬α γραμμή ἀπό τό Ἑλληνοχώρι. Ὁ Βασίλης Μπουγᾶς εἶναι τό 13ο θῦμα ἀπό τό Ἑλληνοχώρι.

Ὅπως ἔγινε γνωστό, ὅταν οἱ φρουροί πήγαιναν τά θύματα ἀπό τόν Προφήτη Ἠλία στό Καμάρι νά τά σφάξουν, ἡ Σοφία Μπουγᾶ μπόρεσε καί ἔλυσε δυό ἀπό τούς μελλοθάνατους, τόν γυιό της Χρῆστο καί τόν Ἀλέξανδρο Μαγκλάρα, πού ἦταν δεμένοι μαζί. Οἱ δυό νέοι τότε ἔτρεξαν νά ξεφύγουν μέ κατεύθυνση ἐπάνω, τήν ἀνηφόρα. Οἱ φρουροί αἰφνιδιάστηκαν, ἀλλά τούς κυνήγησαν καί ἄρχισαν νά πυροβολοῦν μέ τά αὐτόματα ὅπλα πού κρατοῦσαν. Οἱ δυό νέοι ἀναγκάστηκαν νά πέσουν κάτω καί νά κρυφτοῦν στούς πυκνούς θάμνους.

Ὅταν ὅμως φώτισε ἡ μέρα, δυό ἀπό τούς φρουρούς καί σφαγεῖς, ὁ Κων/νος Παρασκευόπουλος μέ τόν Γιῶργο Δερβερίδα, τούς ἀνεκάλυψαν. Ὁ Ἀλέξανδρος προσπάθησε νά τούς φύγει ἀπό τά χέρια τους. Ὅταν τόν ἔπιασαν πάλι, τόν κτύπησαν μέ τό μαχαίρι στό στομάχι τόσο πολύ, ὥστε τοῦ ἄνοιξαν τήν κοιλιά καί βγῆκαν ἔξω τά ἔντερά του. Μέ τά ἔντερα νά κρέμονται καί νά τά κρατάει ὁ νέος μέ τά χέρια του, τόν πῆγαν μαζί μέ τόν Χρῆστο στό σφαγεῖο, στό Καμάρι. Ἐκεῖ, οἱ ὑπάνθρωποι ἐγκληματίες τοῦ Ζέγκου, τοῦ Λέκκα καί τῶν ἄλλων ἠθικῶν δολοφόνων, τούς ἔσφαξαν καί αὐτούς ὅπως καί τούς ὑπόλοιπους.

Μαρτυρία τοῦ Δημήτρη Μπαλαφούτα. «Εγώ ἤμουν Γραμ¬ματέας τοῦ ΚΚΕ τοῦ χωριοῦ μου (σ.σ. τῆς Στιμάγκας) [...] Μέ ρωτᾶς γιά ἐκεῖνο τό βράδυ; Ἐγώ δέν ἔκλεισα μάτι. Τούς πήρανε ἀπό τό φρουραρχεῖο δεμένους δυό-δυό καί τούς πήγανε στό ἐξωκκλήσι τοῦ Ἅη Λιᾶ. Τό πρωί πρίν χαράξει τούς πέρασαν ἔξω ἀπό τό σπίτι μου. Ἀπό τούς λυγμούς μου ξύπνησε ἡ γυναίκα μου...». (σ.σ. Ὁ Δ. Μπαλαφούτας, ὡς ὑπεύθυνος ΚΚΕ Στιμάγκας, μᾶλλον δέν μποροῦσε νά προλάβει τή σφαγή τῶν 13 Ἑλληνοχωριτῶν. Σίγουρα ὅμως ὑπέγραψε γιά τή σφαγή τῶν 3 Στιμαγκιωτῶν, τοῦ πάπα-Νίκου Μπερ¬τσεκᾶ καί τοῦ ζεύγους Κωνσταντίνου. Δέν ἦταν λοιπόν ἀκριβῶς ἀθῶος! ).

Ὅπως μοῦ εἶπε ὁ Δημήτρης Μπαλαφούτας, ἡ κατάσταση πού ἐ¬δό¬θηκε ἀπό τούς ἀδελφούς Φώτη καί Παναγιώτη Τρίμη, ὑπεύθυνους τοῦ ΕΑΜ καί ΚΚΕ τοῦ Ἑλληνοχωρίου, στήν Ὀργάνωση τῆς Στιμάγκας περιεῖ¬χε 19 ὀνόματα συγχωριανῶν μου. Στή κατάσταση ὑπῆρχε μιά σημείωση πού ἔλεγε «γιά τούς 4 τελευταίους, νά ἐρωτηθεῖ ἡ Ὀργάνωση τοῦ Ἑλληνοχωρίου». Αὐτοί οἱ 4 ἦσαν: Ἰωάννης Εὐαγ. Τσιοῦγκος - ἱερέας, Ἀναξαγόρας Εὐαγ. Τσιοῦγκος, Βασίλειος Δήμας καί Ἀπόστολος Βλ. Χαλκιώτης. (σ.σ. Αὐτό πού ὑποννοεῖ ἡ μαρτυρία τοῦ Δημήτρη Μπαλαφούτα εἶναι ὅτι: ἡ Ὀργάνωση ΕΑΜ/ΚΚΕ Ἑλληνοχωρίου, σέ ἀπάντηση τῆς ἐντολῆς Ζέγκου νά παραδώσει μιά κατάσταση «ἀντιδραστικῶν» μέ βάση τόν πληθυσμό τοῦ χωριοῦ, ἔδωσε 19 ὀνόματα. Πιστεύοντας ὀρθά ὅτι ἡ προθυμία τους θά ἀνταμειβόταν, προφανῶς ἔδωσαν στόν ἑαυτό τους τή δυνατότητα νά κρατοῦν 4 ἀπό τούς 19 ὡς ἐφεδρεία).

Ο Πέτρος Τσιούγκος συνεχίζει: «Ὁ Φώτης Τρίμης στό κακουργοδικεῖο τοῦ Ναυπλίου δικάστηκε ὡς κακοῦργος. Μιά μέρα, μοῦ εἶπε:

-«Ρέ Πέτρο, ὅλοι σας λέτε ὅτι ἐγώ εὐθύνομαι γιά τή σφαγή τῶν χωριανῶν μας».

-«Ναί, Φώτη, ὄχι μόνο τό λέμε ἀλλά καί τό πιστεύουμε. Ἐξ ἄλλου ἔχεις δικαστεῖ εἰς θάνατον, μέ δικηγόρο στόν ἀνακριτή καί δυό δικηγόρους στή δίκη, καί ὅμως δικάστηκες. Δέν μοῦ λές ρέ Φώτη, αὐτοί οἱ 13 χωριανοί μας, ὄχι μόνο δέν ἀνακρίθηκαν, ἀλλά οὔτε τούς εἶπε κανείς γιατί τούς σφάζουνε.

Ἐσύ Φώτη δικάστηκες εἰς θάνατον, ἀλλά μέ τά μέτρα κατευνασμοῦ τῶν διαφόρων κυβερνήσεων τῆς πολιτείας εἶσαι ἐλεύθερος καί ἀπολαμβάνεις ἴσο μερίδιο μέ ἐμένα ἀπό τήν πολιτεία. Ἄκου Φώτη, ἄν θέλεις νά ἐξιλεωθεῖς μπροστά στούς συγχωριανούς σου, ὀφείλεις μιά ἡμέρα νά ζητήσεις δημόσια συγχώρηση καί συγγνώμη».

- «Πέτρο, αὐτό δέ γίνεται!».

- «Φώτη, γιά νά μήν ζητᾶς συγχώρηση, μήπως περιμένεις 4ο Γύρο γιά νά μᾶς σφάξεις ὅλους;».

Ἡ τραγωδία τῆς ἐν ψυχρῷ σφαγῆς μιᾶς ὁμάδος ἀθώων κατοίκων ἑνός ἀκόμη χωριοῦ τῆς Ἀργολιδοκορινθίας, τίς λεπτομέρειες τῆς ὁποίας κατέγραψε καί διέσωσε ὁ συγχωριανός τους Πέτρος Τσιοῦγκος, δείχνει ὅλες τίς πτυχές τῆς φονικῆς Ἐμφύλιο-πολεμικῆς πολιτικῆς τοῦ ΕΑΜ/ΚΚΕ τό 1943-44. Βλέπουμε, τήν Τοπική Ἐπιτροπή τοῦ ΕΑΜ τοῦ χωριοῦ, γιά νά εἶναι ἀρεστή στό Πελοποννησιακό Γραφεῖο καί τόν Θεόδωρο Ζέγκο, νά παραδίδει λίστα μελῶν τῆς δῆθεν ἀντίδρασης στό ΕΑΜ/ΚΚΕ.

Ὁ δημιουργός της, προφανῶς βρίσκει τήν εὐκαιρία νά ἐξοντώσει μερικές ἀπό τίς καλύτερες οἰκογένειες τοῦ χωριοῦ. Γιά νά ἀποφύγει τήν δυσάρεστη γι᾽ αὐτόν κατάσταση νά ἔχει νά ἀπαντήσει στό, «γιατί μοῦ ἔκανες αὐτό τό κακό, νά σκοτώσεις τόν ἄντρα μου καί τά παιδιά μου», ἀπό τήν θεία πού τόν θήλασε καί τόν μεγάλωσε, τήν Σοφία Μπουγά 56 ἐτῶν, τήν ἔστειλε καί αὐτή στή σφαγή!

Αὐτοῦ τοῦ εἴδους τήν ἀπάνθρωπη καί ταυτόχρονα ποταπή συμπεριφορά, τήν ἐπέτρεψε καί τήν καλλιέργησε παντοῦ στήν Ἑλλάδα τό ΕΑΜ/ΚΚΕ, ἀλλά ἐκεῖ πού ἄνθησε κυριολεκτικά ἦταν στήν περιφέρεια πού διαφέντευε ὁ Θεόδωρος Ζέγκος.

Καί τί νά προσθέσει κανείς στήν περιγραφή τῆς φρικτῆς ἐκτέλεσης τῶν θυμάτων ἀπό τούς παθιασμένους καί ἀπάνθρωπους, ἄν ὄχι ἠλιθίους ὑπανθρώπους, τούς σφαγεῖς τῆς ΟΠΛΑ. Σέ τί βάθη βαρβαρότητος καί περιφρόνησης τῆς ζωῆς, τούς εἶχαν ὁδηγήσει οἱ «διαφωτιστές» τοῦ ΕΑΜ/ΚΚΕ, ὥστε νά δέχονται νά ἐκτελοῦν ὡς πειθήνια ὄργανα τά ἄνομα σχέδιά τους τῆς ἐξόντωσης ἐκλεκτῶν μελῶν τῆς μικρῆς κοινωνίας τοῦ χωριοῦ τους;

Τά ἀργύρια τῶν ἐγκλημάτων τους δέν πρέπει νά ἦταν τίποτε καλύτερο ἤ περισσότερο ἀπό τό πλιάτσικο τῶν ὑπαρχόντων τῶν θυμάτων τους καί λίγα τρόφιμα σέ περίοδο πείνας τῆς πλειοψηφίας.

Ὁ Κωνσταντῖνος Β. Μπουγᾶς, 66 ἐτῶν ὅταν σφαγιάσθηκε ἄδικα, ἦταν ἀπό τά ἐκλεκτότερα ἄτομα τοῦ χωριοῦ του, γαιοκτήμονας καί κτηνοτρόφος. Εἶχε ἐργασθεῖ μέ ἐπιμονή στίς ἀρχές τοῦ εἰκοστοῦ αἰώνα, μαζί μέ ἄλλους συγχωριανούς του, γιά τήν ἀνάδειξη τοῦ μικροῦ τότε οἰκισμοῦ σέ Κοινότητα μέ τό ὄνομα Λιμοχώρι. Στή συνέχεια ἐξελέγη πρῶτος πρόεδρος τῆς Κοινότητος τό 1912.

Εἶναι πολύ πιθανόν ὅτι ἐκτός ἀπό τή ζηλοφθονία τοῦ ὑπεύθυνου τοῦ ΕΑΜ, τοῦ Φώτη Τρίμη, αὐτό πού ἔστειλε τόν τίμιο οἰκογενειάρχη καί τήν οἰκογένειά του στή σφαγή ἦταν τό γεγονός ὅτι εἶχε δυό ἀκόμη γυιούς μόνιμους ἀξιωματικούς τοῦ στρατοῦ. Καί οἱ δυό τους εἶχαν σταθεῖ μακριά ἀπό τόν ΕΛΑΣ. Οι γονείς τους και τα αδέλφια τους φαίνεται ότι πλήρωσαν με βάση την «Αρχή της Οικογενειακής Ευθύνης». (σ.σ. Ὁ Παναγιώτης Κων. Μπουγᾶς, ἦταν μόνιμος ταγματάρχης πεζικοῦ καί εἶχε λάβει μέρος στόν πόλεμο τοῦ ᾽40 στή Βόρειο Ἤπειρο. Εἶχε συνυπηρετήσει μέ τόν ἥρωα ἀντ/ρχη Διονύσιο Μπουλοῦκο πού ἔπεσε στό πεδίο τῆς τιμῆς.

Στήν Κατοχή ζοῦσε μέ τήν οἰκογένειά του στό Αἴγιο, ἀπό ὅπου καταγόταν ἡ σύζυγός του. Τό καλοκαίρι τοῦ 1943 ἔλαβε μήνυμα/πρό¬σκληση ἀπό τόν γνωστό του ἀντισμήναρχο Μίχο, νά ἀνέβει στό βουνό καί νά καταταγεῖ στόν ΕΛΑΣ. Ἐπειδή γνώριζε τήν κομμουνιστική βάση τοῦ ΕΛΑΣ καί δέν ἦταν σύμ¬φωνος, ἀρνήθηκε. Βοήθησε στή σύσταση τῆς Ἀντιστασιακῆς Ὀργάνωσης τοῦ ὑπολοχαγοῦ Δροσό-πουλου καί τῶν ἀνθ/γῶν Νιγιάννη καί Σκορτσίλα, πού στή συνέχεια διέλυσε ὁ ΕΛΑΣ. Ὅταν ἔμαθε ὅτι τό ΕΑΜ ἐπεδίωκε τή δολοφονία του, διέφυγε ἀμέσως στήν Ἀθήνα.

Στήν Ἀθήνα ζοῦσε καί ὁ μικρότερος ἀδελφός του Παῦλος Κων. Μπουγᾶς, ὁ ὁποῖος ἦταν Εὔελπις τό 1941 καί εἶχε ἀκολουθήσει τή Σχολή Εὐελπίδων στήν Κρήτη. Μετά τήν κατάληψη τῆς Κρήτης καί μετά ἀπό σχετική περιπέτεια, εἶχε ἐπιστρέψει στήν Ἀθήνα. Σημειωτέον ὅτι παρά τίς πιέσεις πού δέχτηκαν στήν Ἀθήνα καί τίς δυσκολίες, κανείς ἀπό τούς δυό ἀξιωματικούς Μπουγᾶ δέν προσχώ-ρησε στά ΤΑ. Μάλιστα ὁ ταγματάρχης πέρασε ἀπό στρα¬τοδικεῖο, γιατί ἀρνήθηκε τήν προσκληση τοῦ Ὑπουργείου Ἀμύνης τῆς κυβέρνησης Ράλλη νά καταταγεῖ στά Εὐζωνικά Τάγματα τῆς Ἀθήνας).

Τό ἴδιο ἀξιόλογοι καί ἔντιμοι Ἕλληνες πατριῶτες ἦταν ὅλοι οἱ Ἑλληνοχωρίτες πού σφαγιάστηκαν, ἀπόλυτα ἄνευ λόγου, μέ τίς ἐντολές τοῦ ἠθικοῦ σφαγέα Θεόδωρου Ζέγκου καί μέ τήν πολιτική κάλυψη τοῦ ΕΑΜ/ΚΚΕ. Ὁ Γεώργιος Ἀρ. Τσιοῦγκος, 60 ἐτῶν καί πατέρας 6 παιδιῶν, ἦταν ὁ ἱεροψάλτης στήν ἐκκλησία τοῦ χωριοῦ.

Ὁ φτωχός βιοπαλαστής Πέτρος Γρ. Ζάρκος, 44 ἐτῶν καί πατέρας 9 παιδιῶν μέ 7 ἐξ αὐτῶν κάτω τῶν 12 ἐτῶν, τί ἀντίδραση ἦταν δυνατόν νά εἶχε δείξει στά σχέδια τοῦ ΕΑΜ/ΚΚΕ καί τόν ἔσφαξαν;

(*) Δεν έχω γνωστή, κοντινή συγγένεια με την οικογένεια Μπουγά του Ελληνοχωρίου. Πιστεύω όμως ότι σε βάθος μεγαλύτερο των 6-7 γενεών, οι πρόγονοί μας ήταν κοντινοί συγγενείς.

Ιωάννης Μπουγάς

Δημοσίευση: Αυγούστου 26, 2017