Απόρρητες εκτιμήσεις για την τρομοκρατία

Η πολύνεκρη επίθεση στη Βαρκελώνη και το έργο των Αρχών ασφαλείας και των υπηρεσιών πληροφοριών στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες παρακολουθούνται συνεχώς από τους αρμόδιους αξιωματούχους στην Αθήνα, αν και αχίλλειος πτέρνα της χώρας μας παραμένει η έλλειψη ευαισθητοποίησης της κοινής γνώμης έναντι της εγχώριας και της διεθνούς τρομοκρατίας.

Δυστυχώς, δεν έχουν αλλάξει πολύ η μεταπολιτευτική νοοτροπία και ο δημόσιος λόγος που ανακαλύπτουν ελαφρυντικά σε δολοφονικές επιθέσεις ή «συμβολικά» βομβιστικά πλήγματα. Το ευτύχημα είναι ότι, όπως και στην οικονομία, η κυβέρνηση εγκατέλειψε τις αδιανόητες πρακτικές του 2015, όταν π.χ. οι απίθανες ρυθμίσεις τού τότε υπουργού Δικαιοσύνης Ν. Παρασκευόπουλου οδηγούσαν στην αποφυλάκιση του Σ. Ξηρού της 17 Νοέμβρη την παραμονή κρίσιμων διαβουλεύσεων Ελλάδας - ΗΠΑ για την Τουρκία, τα Βαλκάνια και το Μεταναστευτικό. Επίσης, αναθεωρήθηκαν οι αποφάσεις, πάλι του 2015, για μειωμένη παρουσία αστυνομικών δυνάμεων στο κέντρο της πρωτεύουσας και τερματισμό της επιτήρησης διαφόρων περιοχών, όπως τα Εξάρχεια.

Σήμερα, έστω με καθυστέρηση και παρά αρκετά επιμέρους λάθη, η στρατηγική του υπουργείου Προστασίας του Πολίτη και ο επιχειρησιακός σχεδιασμός της ΕΛ.ΑΣ., ως προς την τήρηση της τάξης στην Αθήνα και την αντιμετώπιση της τρομοκρατίας, ελάχιστα διαφέρουν, επί της ουσίας, από τις αντίστοιχες επιλογές προηγούμενων κυβερνήσεων.

Η δε δημόσια εκτίμηση του αναπληρωτή υπουργού Ν. Τόσκα (ότι δεν υπάρχουν ενδείξεις για οργανωμένη τρομοκρατική επίθεση, αλλά δεν μπορεί να αποκλειστεί η δράση κάποιου «μοναχικού λύκου») αποτελεί εύστοχη και ρεαλιστική αποτύπωση της πραγματικότητας, την οποία συμμερίζονται σχεδόν όλοι οι Έλληνες και ξένοι ειδικοί.

Στο πλαίσιο αυτό, άριστα πληροφορημένες πηγές σημειώνουν ότι οι εξελίξεις στην Ελλάδα θα εξαρτηθούν, λόγω του κινδύνου εισαγόμενων «μοναχικών λύκων», και από τη βελτίωση της αντιτρομοκρατικής πολιτικής της Ε.Ε. και τη συνεργασία της με τρίτες χώρες. Κατά τις ίδιες πηγές, η εικόνα στο επίπεδο της Ε.Ε. είναι ανησυχητική:

Πρώτον, όπως διαπιστώθηκε σε συνάντηση υψηλής διαβάθμισης με τις ΗΠΑ στα τέλη της άνοιξης, η ευρωπαϊκή πλευρά καθυστερεί πάρα πολύ. Η Ε.Ε. βρίσκεται ακόμα στο επίπεδο των απλών «λιστών παρακολούθησης» υπόπτων, ενώ απαιτείται συγκρότηση ενιαίου συστήματος συλλογής πληροφοριών, ανάλυσης και αλληλεπίδρασης με διάφορα μέτρα. Κατά τους Αμερικανούς ειδικούς, που συσκέφθηκαν με τους ομολόγους τους στην Ε.Ε., οι ΗΠΑ χρειάστηκαν περισσότερα από τέσσερα χρόνια μετά τις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου για να αναπτύξουν ενιαίο σύστημα, ενώ η Ευρώπη δεν έχει καν αρχίσει. Μείζον πρόβλημα υφίσταται και στην αντιτρομοκρατική συνεργασία της Ε.Ε. με τρίτες χώρες.

Δεύτερον, η -πολύτιμη- συνεργασία με την Τουρκία (κατεξοχήν χώρα συγκέντρωσης ισλαμιστών από τo Αφγανιστάν, το Ιράκ, τη Συρία και τη βόρεια Αφρική) έχει συρρικνωθεί μετά το πραξικόπημα του Ιουλίου 2016. Επί έναν και πλέον χρόνο οι τουρκικές υπηρεσίες, κατόπιν εντολών του προέδρου Ρ.Τ. Ερντογάν, έχουν περιορίσει την αντιτρομοκρατική συνεργασία με την Ε.Ε. στους Κούρδους του ΡΚΚ και στο Κίνημα Γκιουλέν, χωρίς την παροχή χρήσιμων στοιχείων για ισλαμιστές. Εξαίρεση αποτελούν μόνο τα ζητήματα ασφάλειας της πολιτικής αεροπορίας.
Τρίτον, όπως και στο ΝΑΤΟ, η ευρωπαϊκή πλευρά έχει επαναπαυθεί στις ΗΠΑ για τη χρηματοδότηση πολλών αντιτρομοκρατικών προγραμμάτων. Τώρα η κατάσταση αλλάζει μετά τις αποφάσεις του Κογκρέσου και της διοίκησης Τραμπ για μείωση του προϋπολογισμού του προγράμματος CVE που παρακολουθεί εκατοντάδες χιλιάδες υπόπτους από τη στιγμή της λεγόμενης «ριζοσπαστικοποίησης» μέχρι τις εικαζόμενες προπαρασκευαστικές πράξεις τρομοκρατίας.

Παράλληλα, οι ευρωπαϊκές έρευνες δυσχεραίνονται περισσότερο μετά, αφενός, τη μείωση της κίνησης κεφαλαίων υπόπτων τρομοκρατίας μέσω του τραπεζικού συστήματος (οπότε ακολουθούνταν, ως τώρα, όλοι οι εμπλεκόμενοι) και, αφετέρου, την αύξηση του αριθμού μαχητών που επιστρέφουν από τις περιοχές δράσης του ISIS. Επισημαίνεται χαρακτηριστικά ότι όσο περισσότερες περιοχές χάνει το ISIS στη Μέση Ανατολή τόσο αυξάνονται οι κίνδυνοι «αποκεντρωμένης» δράσης, δηλαδή «μοναχικών λύκων», στην Ευρώπη.

Αλέξανδρος Τάρκας
* Εκδότης του περιοδικού «Αμυνα & Διπλωματία» και σύμβουλος ξένων εταιριών μελέτης επιχειρηματικού ρίσκου για τη ΝΑ Ευρώπη.
Πηγή "Δημοκρατία"

Δημοσίευση: Σεπτεμβρίου 03, 2017