Μεσόγειος, η μεγάλη λεωφόρος της ειρήνης: Πόσο «μέγα» είναι «το της θαλάσσης κράτος» της;

Γράφει ο Ηλίας Κουσκουβέλης

Η σχέση των Ελλήνων με την θάλασσα είναι άρρηκτη και τρισχιλιετής, από την εποχή του Μίνωα και του Τρωικού πολέμου. Η θάλασσα και η ναυτιλία είναι στα κύτταρά μας, στην φύση μας. Μόνο που σε κάποιες περιόδους ξεχνάμε την σημασία τους.

Ξεχνάμε, για παράδειγμα, ότι σε αρκετές κρίσιμες στιγμές τα «ξύλινα τείχη» ήταν εκείνα που είτε μας έσωσαν είτε μας έδωσαν τη νίκη και την ανάπτυξη. Ξεχνάμε ακόμη ότι η Ελλάδα με την φυσική της διάρθρωση και την ναυτική της ισχύ είναι εκείνη που, για πολλές δεκαετίες τώρα, έχει αναλάβει τον πολύ σημαντικό ρόλο του εγγυητή της ασφαλούς και ελεύθερης ναυσιπλοΐας στη Μεσόγειο έναν ρόλο που δεν μπορεί και δεν πρόκειται να απωλέσει!

Οι πρόσφατες ανακαλύψεις ενεργειακών πόρων στα σπλάχνα της Ανατολικής Μεσογείου και οι διεθνείς εξελίξεις στη Μέση Ανατολή και στη Βόρεια Αφρική υπενθύμισαν στην Ελλάδα και διεθνώς την σημασία της περιοχής, την κρισιμότητα του ρόλου της χώρας μας, τις ευκαιρίες που μπορούν να προκύψουν μέσα από την συνεργασία των λαών που ζουν στις όχθες της, αλλά και την αντιμετώπιση εκείνων που χρησιμοποιούν τη βία στις διεθνείς τους σχέσεις.

Με αυτό το πνεύμα, η Ελλάδα, ακολουθώντας την πρωτοπορία της Κυπριακής Δημοκρατίας και δείχνοντας συνέχεια και συνέπεια με διαδοχικές κυβερνήσεις, συνέβαλε στην δημιουργία δικτύων (networks) συνεργασίας με το Ισραήλ και την Αίγυπτο.

Τα εν λόγω δίκτυα συνεργασίας αφορούν την οικονομία, τις πολιτισμικές και επιστημονικές δραστηριότητες, την αξιοποίηση και την διοχέτευση των ενεργειακών πόρων προς την Ευρώπη, την προστασία της ζωής στην θάλασσα, αλλά και την αντιμετώπιση των απειλών για την σταθερότητα και την ασφάλεια της περιοχής που παράγουν κυρίως η τρομοκρατία, οι αναθεωρητικές τάσεις ορισμένων μεγάλων δυνάμεων, αλλά και η γειτονική μας Τουρκία. Η τελευταία όχι μόνο δεν θέτει τέλος στην παράνομη εισβολή και κατοχή της Κύπρου, αλλά πολλαπλασιάζει τις τριβές και τις παράνομες διεκδικήσεις έναντι όλων σχεδόν των παράκτιων κρατών της Ανατολικής Μεσογείου. Αυξάνει τις στρατιωτικές της δυνάμεις, ενώ δηλώνει πως από το 2018 θα αρχίσει έρευνες για τον εντοπισμό ενεργειακών πόρων στη Μεσόγειο.

Σε μία τέτοια περίπτωση τα δίκτυα συνεργασίας που έχουν δημιουργηθεί στην Ανατολική Μεσόγειο και που τυγχάνουν μεγάλης αποδοχής στις τέσσερεις χώρες θα είναι εκεί για να αποσοβήσουν την έκρηξη ή και να διαχειρισθούν μία τυχόν κρίση.

Φυσικά η χώρα μας θα είναι εκεί για να (απο)δείξει το πόσο «μέγα» είναι «το της θαλάσσης κράτος» της, αλλά κυρίως για να εγγυηθεί ότι η Μεσόγειος θα παραμείνει μία μεγάλη λεωφόρος ελευθερίας, πολιτισμού, συνεργασίας, εμπορίου, ανάπτυξης και ασφάλειας μία λεωφόρος ειρήνης!

* Ο Ηλίας Κουσκουβέλης είναι Καθηγητής Διεθνών Σχέσεων, Κοσμήτορας της Σχολής ΚΑΕΤ του Πανεπιστημίου Μακεδονίας και κάτοχος της Έδρας ΓΕΕΘΑ στις Στρατηγικές Σπουδές “Θουκυδίδης”.

MIgnatiou

Δημοσίευση: Οκτωβρίου 31, 2017