Ενεργοποιώντας την κοινωνία των πολιτών

Συμπεράσματα για τα ΜΜΕ, τα κόμματα και τους νέους τρόπους οργάνωσης στον απόηχο του συλλαλητηρίου

Από τον Δημήτρη Γαρούφα

Αν μελετήσει κάποιος τον τρόπο διοργάνωσης, τη μαζική συμμετοχή και τα μηνύματα του συλλαλητηρίου της 21ης Ιανουαρίου 2018 στη Θεσσαλονίκη, μπορεί να εξάγει συμπεράσματα όχι μόνο για το θέμα ονομασίας των Σκοπίων, για το οποίο διοργανώθηκε, αλλά και για τη γενικότερη κατάσταση του πολιτικού μας συστήματος. Ενδεικτικά και μόνο επισημαίνουμε τα εξής, που θα έπρεπε να προβληματίσουν σοβαρά τους πολιτικούς ηγέτες μας:

Α. Είναι ανόητοι όσοι υποστηρίζουν ότι ήταν εκδήλωση «ακραίων» κ.λπ. Είδα στη μεγαλειώδη αυτή συγκέντρωση ανθρώπους από κάθε κοινωνική τάξη και από όλο το πολιτικό φάσμα, από δικαστές μέχρι αγρότες, από φοιτητές μέχρι δακρυσμένους γέροντες, γυναίκες και άνδρες. Αυτό αποδεικνύει τη μεγάλη ευαισθησία των Ελλήνων πολιτών στα εθνικά μας θέματα αλλά και το γεγονός ότι ο Ελληνας πολίτης, όταν αισθανθεί ότι προσβάλλονται η Ιστορία του, οι παραδόσεις του, η τιμή και η αξιοπρέπειά του, εξεγείρεται.

Β. Το συλλαλητήριο διοργανώθηκε από μια επιτροπή προσώπων αγνώστων στο ευρύ κοινό, με εχθρική αντιμετώπιση από τα κρατικά ή πανελλήνιας εμβέλειας ΜΜΕ, με μάλλον εχθρική αντιμετώπιση από τα μεγάλα πολιτικά κόμματα, με αδιάφορη την Εκκλησία και με στήριξη μόνο από κάποιες πολιτιστικές οργανώσεις της βόρειας Ελλάδας. Το γεγονός ότι σε αυτή την πρόσκληση ανταποκρίθηκαν εκατοντάδες χιλιάδες πολίτες αποτελεί ένα θαύμα, αποδεικνύει την ευαισθησία στο θέμα, τη δύναμη του διαδικτύου αλλά και -μάλλον- προμήνυμα ενεργοποίησης της κοινωνίας των πολιτών.

Γ. Η ανταπόκριση των πολιτών στο κάλεσμα μιας επιτροπής σχεδόν άγνωστων πολιτών αποτελεί ελπιδοφόρο προμήνυμα ενεργοποίησης της κοινωνίας των πολιτών, που δείχνει πλέον να μην καθοδηγείται από κομματικές οργανώσεις και αποδεικνύει και την ελαχιστοποίηση της εμβέλειας του πολιτικού κόσμου, αν μάλιστα λάβουμε υπ΄ όψιν ότι η παρουσία των παριστάμενων πολιτικών στο συλλαλητήριο αντιμετωπίστηκε με πλήρη αδιαφορία από τους πολίτες.

Δ. Ο τρόπος κάλυψης της εκδήλωσης από τα κρατικά και κάποια ιδιωτικά ηλεκτρονικά ΜΜΕ απέδειξε ότι είναι μύθος η «τέταρτη εξουσία» και η ανεξαρτησία των ΜΜΕ, γιατί λειτούργησαν ως υποχείρια της εκτελεστικής εξουσίας, προδίδοντας την υποχρέωσή τους για αντικειμενική ενημέρωση των πολιτών.

Ε. Η συμπεριφορά του πολιτικού κόσμου απέναντι στην εκδήλωση αυτή απέδειξε και την έλλειψη θάρρους του πολιτικού κόσμου μας. Ενδεικτικά, αναφέρω ότι πολιτικοί που 15 μέρες πριν από το συλλαλητήριο το λοιδορούσαν ως εκδήλωση «ακραίων - γραφικών», μόλις είδαν τη μεγάλη συμμετοχή άρχισαν να συμπλέουν με το αίτημα των πολιτών, όπως εκφράστηκε σε αυτό… Αυτό δείχνει όμως ότι δεν έχουν θάρρος άποψης, γιατί αν πραγματικά πίστευαν ότι ήταν λάθος η διοργάνωσή του με το συγκεκριμένο αίτημα όφειλαν δημόσια να το πουν με όποιο κόστος και να τερματίσουν, αν χρειαζόταν, και την πολιτική σταδιοδρομία τους.

ΣΤ. Στο θέμα της ονομασίας των Σκοπίων δυστυχώς λείπει ο νηφάλιος διάλογος με σεβασμό στην αντίθετη άποψη. Πρέπει να γίνει διάλογος με επιχειρήματα και να λείψουν οι χαρακτηρισμοί «πατριδοκάπηλοι» και «προδότες». Είναι ευκαιρία να δούμε τα λάθη του παρελθόντος, να τα διορθώσουμε και πρωτίστως να χαραχτεί στρατηγική για το μέλλον, συνειδητοποιώντας ότι ως έθνος με μεγάλη ιστορία πρέπει να λειτουργούμε με προοπτική αιώνων.

Με αφορμή τη συζήτηση για το θέμα των Σκοπίων, είναι ευκαιρία να συζητήσουμε ουσιαστικά και για τον ρόλο μας, τις δυνατότητες και την προοπτική μας στα Βαλκάνια. Να θυμηθούμε ότι ελλείψει οράματος και στρατηγικής του πολιτικού κόσμου μας δεν αξιοποιήθηκε για τη χώρα μας η ιστορική ευκαιρία αναβάθμισης του ρόλου της Ελλάδας στα Βαλκάνια και, αντανακλαστικά, στην Ε.Ε., που δημιούργησαν οι μετά το 1989 και 1990 γεωπολιτικές εξελίξεις. Δεν στηρίχτηκαν ούτε καν οι διαβαλκανικές ενώσεις που δημιούργησαν επιστημονικοί φορείς από τη βόρεια Ελλάδα με έδρα τη Θεσσαλονίκη (Ενωση Βαλκανικών Δικηγορικών Συλλόγων, Ενωση Οικονομικών Πανεπιστημίων Ν.Α. Ευρώπης, Ενωση Δημοσιογραφικών Ενώσεων, Ενωση Θεάτρων Ν.Α. Ευρώπης, Δίκτυο Πόλεων Ν.Α. Ευρώπης, Διαβαλκανική Κίνηση Γυναικών κ.λπ.), που στόχευσαν στην άμβλυνση των αντιθέσεων, στη φιλία και τη συνεργασία των λαών με την Ελλάδα σε ρόλο πρωταγωνιστικό και σταθεροποιητικό. Ελλείψει οράματος, οι ασκήσαντες εξουσία πολιτικοί μας δεν μερίμνησαν να συνοδευτεί η οικονομική παρουσία μας στα Βαλκάνια και με πολιτιστική για να υπάρχουν τα ανάλογα αποτελέσματα.

Τον ηγετικό ρόλο που προσδοκούσαν από εμάς οι γείτονες μετά το 1990 τον απεμπολήσαμε ως χώρα με ευθύνη αυτών που άσκησαν εξουσία για τους λόγους που προανέφερα και τώρα, δυστυχώς, δείχνουμε να εγκαταλείπουμε και τα οικονομικά δίκτυα - ερείσματα που δημιουργήθηκαν από τη χώρα μας στα Βαλκάνια. Και ενδεικτικά αναφέρω ότι οι τράπεζές μας με επιμονή των δανειστών (κατ΄ ευφημισμό «θεσμοί») υποχρεούνται να εκποιήσουν τις θυγατρικές τους εταιρίες στα Βαλκάνια. Ελειπε το όραμα και λείπει και τώρα και γι΄ αυτό τα αδιέξοδα πληθαίνουν, ενώ το μόνο ελπιδοφόρο για το μέλλον είναι η ένδειξη ότι μάλλον αρχίζει να ενεργοποιείται η κοινωνία των πολιτών.

Δημοκρατία

Δημοσίευση: Φεβρουαρίου 19, 2018