Δραματική εξέλιξη με σοβαρό πλήγμα αξιοπιστίας για τις Ηνωμένες Πολιτείες

Οι κουρδικές αρχές της αυτόνομης περιφέρειας της Αφρίν, στη βόρεια Συρία, απεύθυναν έκκληση στη συριακή κυβέρνηση να υπερασπιστεί τα σύνορα της περιοχής με την Τουρκία, με μια ανακοίνωση που ανάρτησαν στον επίσημο ιστότοπό τους.

«Καλούμε το συριακό κράτος να εξασκήσει τις υποχρεώσεις του απέναντι στην Αφρίν και να προστατεύσει τα σύνορά του με την Τουρκία από τις επιθέσεις του Τούρκου κατακτητή (…) και να αναπτύξει τις συριακές ένοπλες δυνάμεις για να διασφαλίσει τα σύνορα της περιοχής της Αφρίν» αναφέρεται στην ανακοίνωση, όπως μετέδωσε το Αθηναϊκό Πρακτορείο.

Ο Ερντογάν και οι Τούρκοι ορθώς εκτίμησαν ότι η στάση όλων θα είναι «χαλαρή», οπότε, ασχέτως με το πόσο προκλητική θα μπορούσε να θεωρηθεί η στάση τους διεθνώς, αδιαφόρησαν και επέλεξαν να προβούν σε επίδειξη ισχύος, στέλνοντας το μήνυμα ότι αυτοί είναι το αφεντικό της περιοχής.

Το πρόβλημα για τη Μόσχα όμως είναι, ότι εάν οι συριακές δυνάμεις αποφασίσουν να κινηθούν, τότε δεν θα έχουν επιλογή από το να κινηθούν διπλωματικά και στρατιωτικά για να τους προστατεύσουν. Θεωρητικά βέβαια, διότι η μέχρι στιγμής στάση των ισχυρών στο έδαφος, μάλλον χαρακτηρίζεται από το «βαδίζω στα σίγουρα».

Σε κάθε περίπτωση, η διαπραγμάτευση, έμμεση ή άμεση που θα προκύψει, θα ξεκινήσει με την Τουρκία σε ισχυρή θέση, ενώ δεν θα ήταν υπερβολή να υποστηριχθεί, ότι «ενταφίασε» τα όποια όνειρα των Κούρδων για αυτόνομη παρουσία στη βόρεια Συρία.

Η ενέργεια των Κούρδων, εκτός από «αμυντική» θα μπορούσε να χαρακτηριστεί και «εκδικητική», αφού θα ανακατέψει επικίνδυνα την τράπουλα, κυρίως για τη Ρωσία, αλλά και για τις ΗΠΑ, που θα βρεθούν ενώπιον δυσάρεστων επιλογών.

Θα εκμεταλλευτεί η Άγκυρα την ευκαιρία για «τριγωνική» συμφωνία με τη Δαμασκό και τη Μόσχα, αφήνοντας εκτός της Ουάσιγκτον, ενδεχομένως κάνοντας πίσω και στη ρητορική με αντικείμενο την άμεση αποχώρηση του Άσαντ από την εξουσία; Ή μήπως θα ακολουθήσει τη δική της πεπατημένη, πιέζοντας ακόμα περισσότερο, με όλους να την κοιτούν σχεδόν με απάθεια;

Ήδη απέρριψαν την αμερικανική πρόταση για ζώνη ασφαλείας 30 χιλιομέτρων, λέγοντας ότι δεν έχει νόημα η συζήτηση, εάν δεν αποκατασταθούν τα ζητήματα εμπιστοσύνης μεταξύ της Άγκυρας και της Ουάσιγκτον!

Όλα αυτά όμως ισχύουν μόνο αν κινηθούν οι Σύροι, κάτι το οποίο δύσκολα θα κάνουν χωρίς τη συναίνεση της Μόσχας, διότι σε διαφορετική περίπτωση θα μπορούσαν να βρεθούν ενώπιον ενδεχομένου καθολικής ήττας, που θα αλλάξει τα δεδομένα και στο ζητούμενο της παραμονής ή όχι του Άσαντ στην εξουσία και θα μπορούσε να κρίνει τη σύγκρουση, παραδίδοντας για έλεγχο την περιοχή στο νεοθωμανικό όραμα του Ερντογάν.

Η αρχική πρόταση των Ρώσων να επιτρέψει (σ.σ. να μην υπάρξει αντίδραση) το κουρδικό YPG την ανάπτυξη συριακών στρατευμάτων στα σύνορα Τουρκίας-Συρίας, ήταn αμοιβαία επωφελής, «win win». Θα είχαν ηρεμήσει την Τουρκία, η Συρία θα ήταν ασφαλώς ικανοποιημένη, οι Κούρδοι ασφαλείς έχοντας περιορίσει τους στόχους του.

Οι μόνοι χαμένοι θα ήταν οι Αμερικανοί. Οι Κούρδοι πίστεψαν ότι οι ΗΠΑ θα τους κάλυπταν και θα τους προστάτευαν, με αποτέλεσμα να διαψευσθούν τραγικά για μια ακόμη φορά στην Ιστορία τους και να συμβούν όσα βιώνουμε και στο τέλος της ημέρας να ζητούν αυτό που είχαν απορρίψει υπό πολύ δυσμενέστερες, έως απελπιστικές, συνθήκες.

Οι εξελίξεις αυτές χρήζουν αξιολόγησης από πολλές πλευρές στην ευρύτερη περιοχή. Διότι η ευκολία με την οποία εγκαταλείπονται σύμμαχοι στις διαθέσεις οποιουδήποτε έχει τη βούληση να χρησιμοποιήσει με αγριότητα και χωρίς δισταγμό τη στρατιωτική της ισχύ, θα πρέπει να αξιολογηθεί ακόμα και από την Ελλάδα.

Τόσο απλά… στην Ουάσιγκτον οφείλουν να κατανοήσουν ότι οι περιοχές δεν ελέγχονται γεωστρατηγικά, απλά και μόνο με διακηρύξεις και υποσχέσεις, καθώς οι μικρότερες χώρες περιμένουν πολύ περισσότερα για να αισθανθούν στοιχειωδώς ασφαλείς.

Επίσης, θα πρέπει να είναι ξεκάθαρο, ότι παρά τα μεγάλα λόγια δε δείχνουν να σκοπεύουν να ενοχλήσουν την Τουρκία, ανεξαρτήτως της όποιας ισλαμικής ανωμαλίας ή/και μεγαλοϊδεατισμού έρθει στο μυαλό του ηγέτη της. Θα επανέλθουμε, διότι όλα αυτά θα επηρεάσουν και την ανάλυση της κατάστασης στη μεγάλη εικόνα της περιοχής της ΝΑ Μεσογείου.

Μιχαήλ Βασιλείου
Defence-Point

Δημοσίευση: Φεβρουαρίου 21, 2018