Φινλανδοποίηση ή συντριβή; Η χώρα μας δεν είναι η Φινλανδία του Ψυχρού Πολέμου…

Του Γιώργου Σκαφίδα

Πειθήνια υποταγή στις διαθέσεις ενός ισχυρότερου γείτονα ή σύγκρουση με δυνητικά καταστροφικά αποτελέσματα και εθνικές απώλειες; Αυτό είναι το δίλημμα που προτάσσουν πολλοί ως επαπειλούμενο «μονόδρομο» στις σχέσεις της Ελλάδας με την Τουρκία.

Η επίκληση επερχόμενων «εθνικών απωλειών» ωστόσο, ειδικά όταν αυτές οι απώλειες παρουσιάζονται ως περίπου δεδομένες, μπορεί να λειτουργήσει διττά στο ελληνικό συλλογικό θυμικό, είτε επισπεύδοντας τη σύγκρουση, είτε προετοιμάζοντας την υποταγή.

Μπορεί να επισπεύσει κατά τρόπο προπαγανδιστικό τη σύγκρουση με τη γείτονα χώρα, αξιώνοντας ως απαίτηση από την όποια κεντρική ηγεσία μια στάση περισσότερο (αντ)επιθετική. Μπορεί, όμως, και να αρχίσει να εξοικειώνει το κοινό με την ιδέα μιας «ανέξοδης» υποταγής, σερβιρισμένης ως ρεαλπολιτίκ. Σε κάθε περίπτωση, το δίλημμα παραμένει, ή μήπως όχι;

Τα διλήμματα «βολεύουν» γιατί υπαγορεύουν ξεκάθαρες απαντήσεις, χωρίς αμφισημίες. Διακρίνουν τους εχθρούς από τους φίλους, τον πόλεμο από την ειρήνη, τις νίκες από τις ήττες.

Το δημοσιογραφικό κλισέ θέλει την παγκόσμια σκηνή να ομοιάζει γεωπολιτικά σε σκακιέρα με σαφώς διακριτούς άσπρους και μαύρους ανταγωνιστές.

Μέσα, όμως, σε έναν πολυπολικό κόσμο ανατροπών του διεθνούς στάτους-κβο όπως είναι ο σημερινός, τα χρώματα είναι μάλλον γκρίζα, οι διαχωριστικές γραμμές θολές και οι συμμαχίες αλληλοεπικαλυπτόμενες (όπως έχει αποδειχθεί περίτρανα τα τελευταία χρόνια ειδικά στον άξονα Τουρκίας-Ρωσίας-ΗΠΑ). Όσο για τα διλήμματα, αυτά συχνά φαντάζουν υπερτονισμένα και επιλεκτικά.

Η Ελλάδα σήμερα δεν μπορεί να «φινλανδοποιηθεί» γιατί δεν είναι η Φινλανδία του Ψυχρού Πολέμου. Είναι πολλαπλώς πιο ισχυρή στρατιωτικά. Έχει πολύ μεγαλύτερο πληθυσμό. Είναι πολύ πιο πυκνοκατοικημένη. Ανήκει στο ΝΑΤΟ και στην ΕΕ, της οποίας μάλιστα αποτελεί και εξωτερικό σύνορο. Συμπρωταγωνιστεί στις εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο διαμορφώνοντας πολυμερείς συμμαχίες (με Αίγυπτο και Ισραήλ), ενώ παράλληλα διατηρεί δεσμούς με τη Ρωσία αλλά και με την Κίνα της οποίας μάλιστα αποτελεί και λιμάνι εισόδου προς την Ευρώπη.

Για όλους τους παραπάνω λόγους, η Ελλάδα θα είναι πολύ δύσκολο και να συντριβεί σε έναν ενδεχόμενο πόλεμο, εκτός κι αν βέβαια βρεθεί αντιμέτωπη με κάποια μεγαλύτερη περιφερειακή ή παγκόσμια σύγκρουση με ευρύτερες καταστροφικές συνέπειες για όλους. Σε κάθε περίπτωση βέβαια, αυτό που οφείλει να κάνει είναι να προετοιμάζεται για χειρότερα, με την ελπίδα να μην χρειαστεί να τα αντιμετωπίσει.

"Έθνος"

Δημοσίευση: Μαρτίου 21, 2018