Ανάλυση: Τα σενάρια των πρόωρων εκλογών

Η συζήτηση για τις πρόωρες εκλογές είναι μία συνήθεια του δημόσιου διαλόγου. Θεμιτή εν μέρει γιατί η Ελληνική πολιτική σκηνή έχει δώσει αρκετές φορές στο παρελθόν τροφή για εκλογολογία, αρκετά όμως, προβληματική ως προς τις συνέπειες στην απρόσκοπτη λειτουργία της Κυβέρνησης. Οι εξελίξεις και οι προεκτάσεις τους είναι ακόμα αδιαμόρφωτες.

Το Δελτίο παρουσιάζει τα πιθανά σενάρια. Κάποια δεν είναι εφικτό να εκπληρωθούν και κάποια είναι αρκετά πιθανό:
Πολιτικός ορθολογισμός. Εκλογές πριν από τη λήξη του Μνημονίου.

Το σενάριο που θα αποτελούσε το απαύγασμα του πολιτικού ορθολογισμού σε μία ανορθολογική πολιτική σκηνή. Η Κυβέρνηση αν επέλεγε το σενάριο αυτό θα έπρεπε να οδηγήσει τη χώρα σε εκλογές το πρώτο εξάμηνο του 2018, παρουσιάζοντας στους πολίτες τις προεκτάσεις της λήξης του τρίτου Μνημονίου τον Αύγουστο και τις επιλογές που ανοίγονται μετά. Τα κόμματα θα παρουσίαζαν στους πολίτες το σχέδιο τους και η χώρα θα άφηνε πίσω της πολιτικά και σημειολογικά την μνημονιακή εποχή, ανοίγοντας μία νέα σελίδα. Δυστυχώς, πρόκειται για ανέφικτη σκέψη.
Πολιτικός καιροσκοπισμός. Εκλογές τέλη του 2018.

Η Κυβέρνηση επενδύει στην πιθανή «επίλυση» του ονόματος της FYROM και ζητά πολιτικά ανταλλάγματα από τους Θεσμούς και κυρίως από τη Γερμανία, ως προς την πολιτική και δημοσιονομική διαχείριση της εποχής μετά τον Αύγουστο. Το cash buffer που έχει συλλέξει στα ταμεία του Κράτους η Κυβέρνηση θα της επιτρέπει – ακόμα και αν δεν καταστεί εφικτό να μην περικοπούν οι συντάξεις- να εξομαλύνει τις περικοπές με κάποιο έκτακτο επίδομα προς τους συνταξιούχους κλπ, αναδεικνύοντας επικοινωνιακά τις πράξεις της.
Πολιτικός αμοραλισμός. Εκλογές το 2019.

Στο σενάριο αυτό είναι πολύ πιθανό να έχει προηγηθεί ένας ευρύς ανασχηματισμός μετά την «έξοδο» από το Μνημόνιο το 2018 με ισχυρά επικοινωνιακά χαρακτηριστικά πχ χαμηλός μέσος όρος ηλικίας Υπουργικού Συμβουλίου κλπ. Το σενάριο αυτό προϋποθέτει, επίσης, εκπλήρωση του μέρους του δευτέρου σεναρίου που προβλέπει «ανταλλαγή» της περικοπής των συντάξεων με εξελίξεις στο μέτωπο της Εξωτερικής Πολιτικής. Ιδιαίτερα πιθανό είναι στο σενάριο αυτό να ενταχθεί και η ανακίνηση δικαστικών υποθέσεων που η Κυβέρνηση εκτιμά ότι θα πλήξουν τους αντιπάλους της.


Αν δεν συμπέσουν οι Εθνικές εκλογές με τις Ευρωεκλογές και μετατεθούν για πιο μετά, η Κυβέρνηση αναλαμβάνει το ρίσκο μίας στρατηγικής ήττας, προκειμένου να προκαλέσει εκ νέου εκλογές με αφορμή την εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας λίγους μήνες μετά και με την απλή αναλογική, ποντάροντας στην αποτυχία και μόνο του αντιπάλου.

Απροσδιόριστος παράγοντας, όμως, του σεναρίου είναι αν και κατά πόσο οι εκλογές θα συμπέσουν με τις Ευρωεκλογές του Μαΐου ή όχι. Αν συμπέσουν, η Κυβέρνηση σημαίνει ότι προεξοφλεί την ήττα της και στις δύο κάλπες και ποντάρει στο σενάριο της «δεξιάς παρένθεσης». Αν δεν συμπέσουν και οι Εθνικές εκλογές μετατεθούν για πιο μετά, η Κυβέρνηση αναλαμβάνει το ρίσκο μίας στρατηγικής ήττας, προκειμένου να προκαλέσει εκ νέου εκλογές με αφορμή την εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας λίγους μήνες μετά και με την απλή αναλογική, ποντάροντας στην αποτυχία και μόνο του αντιπάλου. Στην περίπτωση αυτή όμως, η ισχυρή πιθανότητα μίας ευρείας ήττας στις Ευρωεκλογές καθιστά κατόπιν τη διακυβέρνηση αδύνατη, όπως φάνηκε και στις Ευρωεκλογές του 2014.

Γιάννης Μαστρογεωργίου Γιώργος Παπούλιας

Ο Γιάννης Μαστρογεωργίου είναι Διευθυντής Δικτύου για την Μεταρρύθμιση στην Ελλάδα και την Ευρώπη,

Ο Γιώργος Παπούλιας είναι Πολιτικός Επιστήμονας, συνεργάτης Δικτύου

Δημοσίευση: Μαΐου 27, 2018